کد bk-46180  
نوع کاغذی  
عنوان کارآفرینی معلولان  
نویسنده ریحانه عصاریان  
ناشر انتشارات توانمندان و دفتر فرهنگ معلولین  
محل نشر قم  
سال انتشار 1399شمسی  
نوبت چاپ 1  
تعداد جلد 1  
تعداد صفحه 151  
زبان فارسی  
قطع رقعی  
موضوعات کارآفرینی ، Entrepreneurship ، معلولان — ایران — اشتغال ، People with disabilities‪ — Employment — Iran ، کارآفرینی اجتماعی ، Social entrepreneurship ، کارآفرینی — ایران — خاطرات ، Entrepreneurship — Iran — Diaries  
شابک 978-622-6216-55-5  
چکیده مقدمه
آمار نشانگر این است که بیش از پنجاه درصد افراد دارای معلولیت بیکار هستند، کسانی هم که شغل دارند، بسیاری از درآمد خود ناخرسند و ناراضی می‌باشند. این مشکل علل و عوامل متعدد دارد اما یک دلیل آن عدم آشنایی معلولان و نهادهای متصدی امور آنان با دانش و حرفه کارآفرینی است. در کشورهایی که توانسته‌اند مشکل بیکاری معلولان را رفع کنند، در زمینه کارآفرینی معلولیتی یا کارآفرینی معلولان (Disability Employment) برنامه‌ریزی داشته و سال‌ها فعالانه کوشیده‌اند.
در فرهنگ دینی و اسلامی، بطالت و بیکاری و نداشتن کسب و درآمد مذمت شده و پیشوایان مسلمانان را به تلاش و کوشش تشویق نموده‌اند. همچنین در فرهنگ ایرانی، فرهنگ کار و تلاش ستوده شده و ضرب‌المثل‌هایی مانند «بیکاری ام الفساد است»؛ «بیماری بهتر از بیکاری» در فرهنگ ما زیاد است. فردوسی در شاهنامه، یکی از علل پیشرفت و مدنیت را کار و تلاش می‌داند. در مورد بهرام می‌گوید او وقتی به هفت سالگی رسید به دانایان سپرده شد تا به او حرفه‌آموزی و مهارت‌آموزی داشته باشند و او را از بیکاری رهایی دهند چون بیکاری، خوار و پستی است.
به داننده فرهنگیانم سپار چو کار است بیکار خوارم مدار
اما نهادهای متصدی امور معلولین به رغم این توصیه‌ها، اقدامات زیربنایی در زمینه کار‌آفرینی معلولان نداشته یا اهتمام آنان در این زمینه اندک بوده است. دفتر فرهنگ معلولین بر اساس مسئولیتی که در زمینه فرهنگ‌سازی دارد از هفت سال قبل تلاش کرده که در عرصه اشتغال و کارآفرینی هم فرهنگ‌سازی کند. تجارب کارفرمایان و کارآفرینان دارای معلولیت را جمع‌آوری و طبقه‌بندی و در اختیار جامعه هدف قرار دهد؛ راه‌کارها و شیوه‌ها و نظریه‌ها را شناسایی کند و همراه با توضیحات منتشر نماید؛ اقدامات و پروژه‌های پیشین را آسیب‌شناسی نموده و عوامل موفقیت یا شکست آنها را تحلیل و معرفی کند؛ دستاوردهای کشورهای پیشرفته را شناسایی و پس از تجزیه و تحلیل در اختیار پژوهشگران و جامعه هدف قرار دهد.
کتاب حاضر نوشته خانم ریحانه عصاریان از آثاری است که به دلیل معلولیت نویسنده مبتنی بر تجارب عینی و واقع‌گرایانه است. از این‌رو امیدواریم به حلّ مشکلات اشتغال معلولان کمک کند.
محمد نوری
انتشارات توانمندان


پیشگفتار
اصلی‌ترین و اساسی‌ترین مشکل در جامعه معلولان در ایران و حتی کشورهایی مثل افغانستان، تاجیکستان و بسیاری از دیگر کشورها، نداشتن شغل و فقدان درآمد و کسب و کار مطلوب برای معلولان است. بسیاری از آسیب‌ها و مشکلات آنان از این مسئله ناشی می‌شود. اگر مسئله آنان در زمینه شغل و درآمد برطرف گردد، حتماً بسیاری از مشکلات آنان مرتفع گردد. کشورهای توسعه یافته توانسته‌اند این مشکل را رفع کنند؛ نابینایان، ناشنوایان، معلولان حرکتی و حتی ذهنی و افرادی که معلولیت‌های اجتماعی دارند در این کشورها به شغل و درآمد رسیده و امور زندگی و رفاهی و معیشتی آنان سامان یافته است. بنابراین مشکل شغل و اشتغال معلولان راه‌حل دارد و می‌توان این مشکل را به راحتی سامان‌دهی کرد. کارآفرینی به معنای ایجاد شغل و درآمد و کارآفرینی معلولان به این معنا است که افراد دارای معلولیت به شغل مطلوب خود برسند، در واقع دانشی است که به روش علمی درصدد اصلاح امور معیشتی و شغلی معلولان برآمده است. با اینکه درباره کارآفرینی بسیار بحث شده و کتاب‌های بسیار در این باره منتشر شده و حتی به صورت یک رشته دانشگاهی است اما در عرصه معلولین با جدیت به آن پرداخته نشده و کتاب‌های اندکی در این باره تألیف و منتشر شده است.
انبوهی جمعیت معلولان در ایران و نیز عدم اهتمام به کارآفرینی و اشتغال آنان موجب شده که آمار بیکاران معلول از همه اقشار دیگر بیشتر باشد. همین نکته مرا واداشت تا در این باره مطالعاتی داشته باشم و پس از بررسی‌هایی، به تدوین یافته‌های خود پرداختم و بالاخره کتاب حاضر را پدید آوردم.
این کتاب شامل فصل‌هایی است؛ ابتدا کارآفرینی را توضیح می‌دهد و کارآفرین را معرفی می‌کند. در فصل نخست سعی کردم به پرسش کارآفرینی چیست و کارآفرین کیست؟ پاسخ دهم و بگویم کارآفرینی چگونه معلولان را به شغل و کسب و کار می‌رساند و چگونه یک معلول می‌تواند کارآفرین باشد؟ همه اینها را سعی کرده‌ام در همین فصل بررسی کنم.
همان‌گونه که فردوسی گفته توانا بود هر که دانا بود و توانستن و مهارت‌ها بستگی به دانش و فراگیری حرفه‌ها و مهارت‌ها دارد. اما کارآفرین دارای معلولیت چه دانش‌ها و حرفه‌هایی را باید بیاموزد تا بتواند کارآفرین خوبی بشود؟ نیز چه موانعی در پیش پای او قرار دارد و باید از آنها دوری کند؟ اینها را در فصل دوم بررسی کرده‌ام.
روش‌هایی که تاکنون در زمینه کارآفرینی معلولان بوده را مطالعه کردم، به ویژه به پشتوانه‌های تئوریک و فکری آنها توجه کردم و مجموعه نظریه‌ها و شیوه‌هایی که در عرصه کسب و کار و کارآفرینی معلولان در جهان اجرا شده را در فصل سوم بررسی کرده‌ام.
و بالاخره در فصل آخر به شخصیت‌هایی که به رغم معلولیت در کارآفرینی هم موفق بوده‌اند را معرفی کرده و با تجزیه و تحلیل کارنامه آنها به دیگر معلولان تفهیم کرده‌ام که برای رسیدن به موفقیت از صفر شروع نکنند؛ بلکه از این الگوها و از تجارب آنها بهره‌برداری نمایند.
هدف از نوشتن این کتاب این بود که به انتقال تجارب پرداخته و سپس درک درستی از مفهوم کارآفرینی معلولان و کم‌توانان ایجاد کنم و آن را به یک مقوله آشنا تبدیل کنم. در فصل انتهایی فقط به شرح داستان و پستی بلندی‌های زندگی برخی از آنان نپرداخته‌ام بلکه درصدد بوده‌ام تجربیات کارآفرینان معلول و بینش آنان را منتقل کنم. چرا که خواندن زندگی‌نامه کارآفرینان الهام بخش و عبرت‌آموز است و زندگی کارآفرینان توانیاب انگیزه مضاعفی ایجاد می‌کند.
من به عنوان یک معلول در صدد حل مشکلات هم سرنوشتان خود هستم به همین دلیل امروز قلم در دست گرفته و از آنچه می‌پنداشتم باید جامعه‌ام و همنوعانم بدانند، نوشتم، بلکه قدمی باشد به سمت توسعه! به سوی زندگی بهتر! امیدوارم این کتاب قدمی در حل مشکلات و رفع موانع پیشرفت آنان باشد.
پس سپاس می‌گویم پروردگارم را، برای هر آنچه روزیم کرد و هر آنچه از من دریغ داشت. هر آنچه داد و هر آنچه پس گرفت، چرا که حکمت اوست هر چه در عالم است. حکمت اوست که من امروز قلم در دست دارم و می‌نویسم از هر آنچه او قدرت درکش را ارزانی‌ام داشته است.
ریحانه عصاریان
مرداد ماه 1399  
تاریخ ثبت در بانک 21 تیر 1400  
فایل پیوست
تصویر