| کد | bk-22539 |
|---|---|
| نوع | کاغذی |
| عنوان | أمراض العین و معالجتها من کتابی المعالجات البقراطیه و فردوس الحکمه |
| نویسنده | علی بن سهل طبری |
| نویسنده | احمد بن محمد طبری |
| ناشر | موسسه الفرقان للتراث الاسلامی |
| محل نشر | لندن |
| سال انتشار | 1419قمری |
| تعداد صفحه | 368 |
| زبان | عربی |
| قطع | وزیری |
| موضوعات | چشم‌پزشکی -- متون قدیمی تا قرن 14 ، پزشکی اسلامی -- متون قدیمی تا قرن 14 |
| چکیده |
کتاب مهمی درباره بیماری‌های چشم و توسط موسسه فرقان منتشر شده است. این اثر را بر اساس دو کتاب که از سده‌های سوم و چهارم قمری مانده ساخته است. مشخصات این اثر چنین است: أمراض العین و معالجتها من کتابی المعالجات البقراطیه و فردوس الحکمه، علی بن سهل طبری و احمد بن محمد طبری؛ تحقیق محمدرواس قلعه جی و محمد ظافر وفائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، 1419ق/1998م؛ عربی؛ کد کنگره 64RE/ 2 الف -8* دو کتاب به نام‌های المعالجات البقراطیه نوشته احمد بن محمد طبری و فردوس الحکمه نوشته علی بن سهل قبلاً منتشر شده بود. در سال 1998، موسسه الفرقان بخش مربوط به بیماری چشم و درمان‌های آن بیماری‌ها را از این دو کتاب استخراج کرد و کتاب جدیدی به نام امراض العین و معالجاتها منتشر کرد. ساختار و ویژگی‌ها: امراض العین و معالجاتها من کتابی المعالجات البقراطیه و فردوس الحکمه برگرفته از دو کتاب «المعالجات البقراطیه» تألیف ابوالحسن احمد بن محمد طبری (ت بعد 336ق) و «فردوس الحکمه» تألیف علی بن سهل ربن طبری (متوفی 247ق) از جمله منابع مهم در طب سنتی است. مجموع مباحث چشم پزشکی این دو کتاب را دکتر محمد روّاس قلعه‌جی و دکتر محمد ظافر وفایی تدوین و تنظیم و در کتاب حاضر منتشر نموده‌اند. از سال و انگیزه این تدوین مطلبی گزارش نشده است و در مقدمه هم چیزی در این باره ذکر نشده است. محتوا و ابواب: این کتاب شامل دو بخش است: بخش اول، برگزیده از کتاب المعالجات البقراطیه است و شامل بیست باب و سه پیوست است. اما بخش دوم از کتاب فردوس الحکمه (نوشته علی بن سهل طبری درگذشت 247ق) اخذ شد و شامل شش باب ارائه شده است. محققین کتاب در تدوین و تنظیم این اثر ترتیب ابواب دو کتاب مذکور را رعایت نموده‌اند. البته در این میان حجم مباحث چشم پزشکی در کتب المعالجات البقراطیه بسیار مفصل‌تر از این مباحث در کتاب فردوس الحکمه است. کتاب المعالجات البقراطیه، تشریح چشم، امراض هر طبقه از چشم به صورت مجزا، امراض پلک، ابرو و مژه و امراض عمومی چشم است؛ درحالی‌که در کتاب فردوس الحکمه، بسیاری از این مباحث به صورت مختصر و گذرا مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. محققین در ابتدای کتاب مقدمه‌ای پیرامون زندگی ابوالحسن احمد بن محمد طبری (درگذشت بعد از 336ق) نگاشته و کتاب المعالجات البقراطیه او را معرفی نموده‌اند. سپس متن مصحح بخش بیماری‌ها این کتاب را که بر اساس چند نسخه خطی تصحیح شده، آورده‌اند. اهمیت و تأثیر: کتاب المعالجات البقراطیه یکی از مفصل‌ترین و مشهورترین نگاشته‌ها پیرامون معالجات بیماری‌ها است. ابن ابی‌اصیبعه درباره این کتاب می‌گوید: «این کتاب از سودمندترین و ارزشمندترین کتاب‌ها است که مولف بیماری‌ها -و درمان آن‌ها را – استقصاء نموده و کتاب را در مقالات کثیری به رشته تحریر درآورده است». در این اثر بیماری‌ها یک‌به‌یک گزارش شده و پس از بیان علائم بیماری، اسباب و علت آن، معالجه هر بیماری به صورت مجزا بیان شده است. توجه به اقوال پزشکان در معرفی و علائم بیماری‌ها و همچنین مداوای آن باعث شده که کتاب المعالجات البقراطیه پس از تألیف مورد توجه دیگر پزشکان قرار گیرد و مطالب آن در نگاشته‌های دیگران نقل شود. کتاب فردوس الحکمه نیز از مهم‌ترین منابع طب سنتی است به‌گونه‌ای که پس از تألیف مورد توجه اطبای بزرگی همچون رازی قرار گرفته است. البته پس از آن‌که محمد بن زکریای رازی کتاب حاوی را به رشته تحریر درآورد و همچنین پس از نگاشته شدن کتاب القانون فی الطب توسط ابن سینا کتاب فردوس الحکمه مورد بی‌مهری قرار گرفت به گونه‌ای که مراجعه به آن کمتر شد و امروزه شاید کمتر کسی به این کتاب توجه داشته باشد. پیوست: محققین کتاب در پایان المعالجات البقراطیه بخشی پیوست تحت عنوان ادویه مفرده در کتاب المعالجات البقراطیه تدوین و تنظیم نموده‌اند. اما پاورقی‌ها بیشتر به اختلاف نسخه‌ها اختصاص دارد و گاه نیز ذکر نکاتی مرتبط با متن است. فهرست مطالب هر دو بخش کتاب نیز در ابتدای همان بخش آمده است. مآخذ: عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص427 ؛ ویکی نور. |
| تاریخ ثبت در بانک | 27 آبان 1397 |
| فایل پیوست |
 |