کد | bk-17375 |
---|---|
نوع | الکترونیک |
عنوان | احکام شرعی نابینایان بر اساس آراء آیت الله العظمی سید علی سیستانی |
به کوشش | اعظم قاسمی |
دیگر | زیر نظر محمد نوری |
ناشر | دفتر فرهنگ معلولین (قم) |
محل نشر | قم |
سال انتشار | 1396شمسی |
نوبت چاپ | 1 |
تعداد جلد | 1 |
تعداد صفحه | 95 |
زبان | فارسی |
قطع | وزیری |
چکیده |
نابینایان در طول تاریخ اسلام و ایران منشأ تحولات بوده و جایگاه موثری داشتهاند. رودکی نابینا در دوره سامانیان در احیاء و نو زایی فرهنگ و ادب پارسی نقش مهی داشت به طوری که اگر فردوسی و رودکی نبودند، معلوم نیست آیا چیزی از فرهنگ پارسی باقی میماند؟ نابینایان در دوره رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم همراه حضرت بسیار فعال بودند، به طوری که رسول خدا، عبداللّه (یا عمرو) بن ام مکتوم نابینا را به عنوان جانشین و قائم مقام خودش در مدینه معین و منصوب کرد. در روزهایی که رسول خدا برای غزوات از شهر خارج میشد، ابن ام مکتوم جای ایشان به اقامه نماز و رفع و فتق امور جامعه و پاسخ به پرسشهای شرعی مردم میپرداخت. وقتی رسول خدا در شهر حضور داشت، ابن ام مکتوم موذن صبح و بلال موذن ظهر و مغرب بود. تعامل سازنده نابینایان با رهبری جامعه، آثار و برکات بسیار داشت و اینان در حفظ و حراست از فرهنگ نوظهور اسلامی بسیار کوشا بودند. و در شهرهای مختلف به عنوان مبلغ و مروج اسلام تلاش میکردند. البته زحمات نابینایان بدون اجر و پاداش گذاشته نشد و خداوند در سوره عبس در دفاع از حرمت و حیثیت آنان سنگ تمام گذاشت. به طوری که چنین دفاعی از یک گروه و قشر دارای معلولیت در هیچ متن دینی یافت نمیشود. در ادوار بعد تاریخ اسلام این وضعیت ادامه داشت، نابینایان خط برجسته را در سده هفتم اختراع کردند و متون را با لامسه قرائت و مطالعه میکردند، آنان هم در پستهای دولتی و دیوانی؛ هم در مشاغل فرهنگی و هم در آموزش مناصب اجتماعی فعال بودهاند. اما بر خلاف سنت اروپایی، گزارشهای جامع از فعالیتهای آنان در قرون گذشته سراغ نداریم. غیر از دو یا سه کتاب که در گذشته درباره آنان تألیف و عرضه شده، آثار مکتوب دیگر مشاهده نشده است. مهمتر اینکه در دوره جدید، کتاب درباره فقه معلولیتی یا فقه نابینایی (فقه الاعمی) یا فقه ناشنوایی (فقه الاصمّ) به ویژه از نگاه فقه شیعه عرضه نشده است. و جریان مذهبی شیعه برای تبیین حقوق معلولان بر پایه تعالیم شریعت اقدام همه جانبه نداشته است. با اینکه طلاب و روحانیون در حوزههای علمیه میتوانستند با تألیف پایاننامه و انجام تحقیقات و نیز دانشجویان و استادان در دانشگاهها با اجرای پروژههای علمی و تألیف آثار، نیاز موجود را تأمین نمایند. اما حتی یک اثر تا سال 1395 در این باره سراغ نداریم. برای رفع این نقیصه، دفتر فرهنگ معلولین درصدد برآمد با جمعآوری فتاوای آیت اللّه العظمی سیستانی و افزودن چند متن تحلیلی، دفترهایی درباره هر یک از نابینایان، ناشنوایان، معلولان حرکتی و ذهنی، آماده و عرضه کند. برای سهولت و آسانی دسترسی به احکام و وظایف شرعی، مسائل هر قشر تفکیک شده است. به همین دلیل سه دهه اخیر، رسالهها و توضیح المسائلهایی برای کارگران، دختران، پسران، دانشآموزان، دانشجویان و زنان منتشر شده است. اما تا کنون برای معلولین، چنین آثاری عرضه نشده بود. دفتر فرهنگ معلولین به توصیه حجت الاسلام والمسلمین سید جواد شهرستانی کار را آغاز و توضیح المسائل جامع شامل همه مسائل شرعی معلولین آماده و منتشر کرد. سپس توضیح المسائلهایی برای هر یک از اقشار معلولین هم آماده و عرضه میکند. ضمن تشکر از همه کسانی که در آماده سازی این مجموعه یاری کردند، از همه منتقدان و فرهیختگان استدعا داریم راهنماییهای خود را از ما دریغ نفرمایند و هر گونه نظر اصلاحی و دیدگاه تکمیلی و انتقادی دارند، بفرستند تا بر کمال و اعتبار این کتاب افزوده شود. |
تاریخ ثبت در بانک | 11 مهر 1396 |
فایل پیوست |