| چکیده |
همه علوم سعی دارند به گونه‌ای در حل مشکلات و مسائل زیستی بشری نقشی بر عهده بگیرند و بشر را در دست یافتن به آمال و هدف هایش یاری دهند. تحقق این امر بدون پژوهش پیرامون مشکلات زندگی انسانی غیر ممکن به نظر می رسد و می توان گفت جامعه ای به ترقی و درجات بالای علمی دست خواهد یافت که از تمام نیروهای انسانی خود برای پیشبرد اهدافش استفاده نماید. اصولا اگر این نظریه علمی را بپذیریم که ضعف و ناتوانی هر انسانی در پاره‌ای از فعالیت‌ها سد پیشرفت و توانمندی او در سایر جنبه‌های ذهنی و علمی نیست، ناگزیر باید این نکته را بپذیریم که توجه و رسیدگی به مشکلات انسان‌های معلول گامی در جهت رسیدن به جامعه‌ای مترقی و سالم است. از جمله افراد معلول نابینایان هستند که بخشی از هر جامعه را تشکیل می‌دهند. این گروه به علت نقص عضو از کارآیی لازم موثر در جامعه محروم مانده‌اند، در صورتی که با آموزش صحیح و مناسب و با تقویت دیگر حواس خود می توانند به نحوی از انحنا در عرصه فعالیت‌های اجتماعی نقشی بر عهده بگیرند. آنچه مسلم است معلولین در استفاده و بهره گیری از امکانات و ابزارهای زندگی دارای توانی برابر با سایرین نیستند از این رو حل بخش زیادی از مشکلات این افراد در گرو طراحی ابزار و وسایل متناسب با شرایط خاص آنان می باشد. به عنوان نمونه نابینایان هنگام استفاده از ظروف غذایی که مختص وضعیت آنان طراحی نگشته باشد دارای مشکلات عدیده‌ای می‌گردند که شاید تاکنون آنگونه که شایسته است بدان پرداخته نشده است. بخشی از این مشکلات به حضور این افراد در اماکن عمومی برمی‌گردد. برای مثال وقتی فردی نابینا در رستوران و یا کافه‌ای در مواجه با افراد غیرنابینا قرار می‌گیرد، هنگام استفاده از ظروف غذایی غیر مخصوص دچار مشکلاتی چون بیرون ریختن محتوای غذا از ظرف، عدم تشخیص غذا از شکل ظرف و غیره می‌گردد که این مشکلات می‌تواند سبب انزوا و احساس گوشه‌گیری و دور شدن نابینایان از جامعه شود. با توجه به مسائل و مشکلاتی که بر سر راه افراد نابینا موجود می‌باشد، تصمیم گرفتم تا از این رهگذر برای افرادی که از نعمت بینایی محروم هستند،گامی بردارم با این آرزو که از این افراد، افرادی متعهد، شایسته، مستقل و با اعتماد به نفس برای آینده بسازیم تا با دلی آکنده از امید و ایمان به پا خیزند و با اتکا بر توانایی های خویش بر مشکلات فائق آمده، به یاری دیگر افراد جامعه بشتابند و همگام با آن ها قدم بردارند. بنابراین با توجه به فرمایش رسول اکرم (ص) که می‌فرمایند: «من قاد أعمی أربعین خطوه غفرالله له؛ کسی که یک فرد نابینا را چهل قدم همراهی و هدایت کند مورد مغفرت خدای تعالی قرار می گیرد.» (بحار الانوار، جلد 30، صفحه 414)، موضوع پروژه خود را به امید همراهی و هموار ساختن راه این افراد برای آموختن دیدن و دیده شدن و پیشرفت روزافزون آنان، طراحی ظرف غذا برای نابینایان و کم بینایان در جهت سهولت امر غذا خوردن انتخاب نمودم. پژوهش حاضر در دو بخش کلی تنظیم شده است؛ بخش اول مربوط به جمع‌آوری تحقیقات نظری بوده و شامل پنچ فصل می‌باشد که در آن به تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده در مورد شناسایی مسئله، رابطه انسان (نابینایان و کم بینایان) و محیط استفاده از محصول، تأثیر مسائل اجتماعی، محیطی و اقلیمی، ایمنی، ارگونومی ، عملکرد و ساختار نمونه ظرف‌های موجود و سایر موارد مرتبط پرداخته شده است و در فصل پنجم راهکارهایی برای رسیدن به اهداف پروژه ارائه شده است. بدین منظور در بخش دوم، ایده‌های اولیه بر پایه‌ی داده‌های جمع‌آوری شده در بخش اول ترسیم شد. سپس ایده‌ها براساس ملاک‌های ارزشیابی طراحی، مورد سنجش قرار گرفت و بهترین طرح از لحاظ تطابق با معیارها و اهداف پروژه انتخاب شد. در ادامه جزئیات و اجرای طرح برتر آورده شده و طرح نهایی تکمیل گردیده است.
|
