| چکیده |
بسیاری از فعالیتهای روزانه ما شامل حرکت هماهنگ بخشهای مختلف بدن در محیط است. بینایی اطلاعاتی را در مورد حرکت اعضا و جایی که قرار است حرکت انجام شود به سیستم عصبی مرکزی ارائه می دهد. این اطلاعات به احتمال زیاد شامل ویژگی های موقعیتی است اما ممکن است شامل ویژگی های زمانی مربوط به کنترل اندام نیز باشد(1). همچنین بینایی اطلاعات بیرونی و مربوط به محیط را ارائه می دهد که برای برنامه ریزی ویژگی های مکانی حرکات به سمت اهداف بصری استفاده می شود(2). هنگامی که ورودی بینایی مداوم از محیط در دسترس باشد، مجری از اطلاعات بصری حداکثر بهره را می برد تا حرکت خود را ایجاد کند(3). بینایی نقش اصلی را در برنامه ریزی حرکتی بازی می کند زیرا اطلاعات کلیدی لازم را برای تولید برنامه حرکتی فراهم می کند(4). از بینایی برای داشتن نقطه دید برتر، جستجوی بصری، پیش بینی و نیازهای زمانی و درک سرعت استفاده می شود. نقطه دید برتر به طور قوی ادراک رویداد و عملکردهای بعدی آن را تحت تاثیر قرار می دهد. تصور بر این است که وقتی یک اجراکننده می بیند یا چشم ها را ثابت می کند، اطلاعات جمع آوری می کند. موقعیت، ترتیب و زمان این تثبیت ها به نظر می رسد که بازتابی از استراتژی تصمیم گیری ادراکی است که استفاده می شود تا اطلاعات را از محیط فراهم کند. برای مثال تحقیقات نشان داده اند که استراتژی های مختلف مربوط به چشم و سر استفاده می شوند که به قیود زمان بندی در گرفتن وابسته اند. از طرفی تمرکز توجه بصری روی نشانه های مهم (جستجوی بصری خوب) می تواند باعث تصمیم گیری درست در مسابقه و یا باعث یک پیش بینی تاثیرگذار شود(5). اختلال بینایی یا کم بینایی، کاهش توانایی دیدن است به طوری که باعث بروز مشکلاتی شود که بوسیله ابزارهای معمول مثل عینک قابل برطرف شدن نیست(6). اختلال بینایی متوسط و اختلال بینایی ساده در یک گروه تحت عنوان کم بینایی شناخته می شوند(7) که باعث محدودیت جزیی یا کلی استفاده از سیستم مرجع فضایی می شود(8). تحقیقات بسیاری نشان داده اند که اختلالات بینایی اثرات سویی بر عوامل مختلفی از جمله کاهش عملکرد، ثبات و ضعف بدنی دارد( 9). کم بینایی می تواند باعث مشکلاتی در انجام فعالیت های روزانه مثل رانندگی، مطالعه، فعالیت های اجتماعی و راه رفتن شود(10). افراد دارای اختلال بینایی مشکلاتی را در تعادل ایستا و پویا، ثبات قامت ضعیف، هماهنگی حرکتی ناکارآمد، اختلال در حرکت و راه رفتن و تون عضلانی نامناسب را نشان داده اند. همچنین باعث مشکل و سختی در حرکت بدنی، حرکت کارامد و فعالیت ورزشی ایمن می شود(7). افراد کم بینا توانایی استفاده از همان بینایی کم را برای برنامه ریزی و اجرای حرکت دارند. یک استراتژی رایج در این افراد استفاده ازسایر اطلاعات حسی پیکری و دهلیزی برای ایجاد الگوهای حرکتی و تنظیم موقعیت در فضا است(11). اثر متقابل این دو ورودی حسی در تحقیقات، ناشی از تعامل بین بینایی و حس عمقی توصیف شده است(12). از تحقیقات گذشته نتیجه می شود که بینایی به طور مستقیم تاثیر منحصربفرد روی کاهش ویژگی های حرکتی یا فیزیکی ندارد، اگرچه غالبا مشاهده شده است که نبود بینایی منجر به وضعیت سر و قامت منحصر به فردی برای به حداکثر رساندن دید در برخی از فعالیت ها می شود(13). کارایی حرکتی در افراد با اختلال بینایی عموما کمتر از افراد بیناست. همچنین افراد کم بینا عملکرد بهتری نسبت به افراد نابینا دارند. لاری آ مالون و همکاران (2000) تحقیقی مبنی بر ارتباط بین درجه مشکل بینایی و عملکردهای متفاوت را در طی 100 متر فری استایل و کرال پشت در شناگران پاراالمپیکی و مقایسه عملکرد آنها با شناگران المپیکی را انجام دادند و نشان دادند که عملکرد با افزایش مشکل بینایی در همه جوانب میل به کاهش دارد. افراد کم بینا در بالاترین سطح مسابقات برای ورزشکاران با کم توانی( بازی های پاراالمپیک) شرکت می کنند(15). دو و میدانی رویداد مهمی در بازی های پارالمپیک است که امکان شرکت در این رویداد ورزشی برای ورزشکاران با کم توانی حرکتی در چند دهه گذشته افزایش یافته است(16)، که در میان آن ها افراد ورزشکار پرتابی با کم‌توانی دربینایی دیده می شوند(16). از جمله ورزش های پرتابی می توان به پرتاب وزنه و پرتاب دیسک اشاره کرد که در برگیرنده حرکاتی پیچیده هستند که نیازمند اطلاعات بینایی است و این اطلاعات برای این ورزشکاران بسیار حائز اهمیت می‌باشد(17 ). در پرتاب عضلات ورزشکار مسئول ایجاد محرک برای حرکت ورزشکار و پرتاب هستند( 18) .سینت اونگ و فلدمن پیشنهاد دادند که فعالیت الکترومایوگرافیک عضله های متعدد ممکن است با جهت، اندازه و سرعت حرکت ارتباط داشته باشند(19). اگرچه رابطه بین فعالیت عضله و حرکت اجرا شده بدن ممکن است در طول سازگاری تغییر کند(20). علاوه براین اطلاعات کلیدی در دسترس سیستم بینایی ممکن است این رابطه را تحت تاثیر قرار دهد(21). اهمچنین با مرور تحقیقات قبلی مشخص شد که مقایسه ای بین افراد کم بینا و بینا از لحاظ ویژگیهای الکترومیوگرافیک عضلات درگیر در پرتاب دیسک و وزنه انجام نشده است بنابراین هدف از تحقیق حاضر مقایسه ویژگی های الکترومایوگرافیک عضلات درگیردر پرتاب وزنه و دیسک بین ورزشکاران نخبه کم بینا و بینا است. در نهایت تلاش می شود با این مقایسه مشخص کنیم که بینایی در ایجاد الگوی حرکتی در این ورزش های پرتابی چگونه اثر می گذارد.
|
