کد ts-3385  
عنوان اول نقد و بررسی صور خیال در شعر شاعران نابینا با تاکید بر غزلیات شوریده شیرازی  
نویسنده فاطمه صادقی تبار  
استاد راهنما یحیی کاردگر  
نوع کاغذی  
دانشگاه دانشگاه قم  
مقطع کارشناسی ارشد  
رشته ادبیات فارسی  
سال دفاع 1392شمسی  
زبان فارسی  
موضوعات شوریه شیرازی ، غزل ، صور خیال ، آثار ادبی  
چکیده بررسی صور خیال در شعر شاعران نابینا، به‌عنوان گویندگانی که از دیدن زیبایی‌های بصری محروم بوده‌اند، از موضوعاتی است که تا کنون مورد نقد و تحلیل قرار نگرفته است. در این بررسی صور خیال شاعرانی که نابینای مادرزاد بوده و یا در اوایل عمر نابینا شده‌اند مورد بررسی قرار گرفت تا سهم عناصر دیداری در شکل‌گیری صور خیال مشخص شود. همچنین در کنار معرفی این شاعران مهجور با دنیای اشعار آنها هم ارتباط برقرار شود. در این راستا جهت آشنایی بیشتر بازندگی نابینایان ابتدا کلیاتی درباره نحوه زندگی و ارتباط نابینایان با جهان و دریافت اطلاعات آنها از محیط مطرح شده است. در ادامه پس از بررسی تذکره‌های متفاوت جهت یافتن نام شاعران نابینا از زمان رودکی تا حدود پنجاه سال پیش، شعرای روشندلی که به طور مادرزادی، نابینا بوده یا سن نابینایی آنها کمتر از هفت سال است در اولویت بررسی قرار گرفت، همچنین دو شاعر نابینای معاصر هم به این لیست اضافه شد و مختصری از زندگینامه و نمونه اشعار و برجستگی‌های خیالی آنها از تشبیه و استعاره و کنایه، مجاز و صنایع بدیعی موسیقی ساز و خیال‌انگیز مورد بررسی قرار گرفت. همچنین زندگینامه و صور خیال در شعر شاعر مورد تاکید، شوریده شیرازی از شاعران سبک بازگشت به طور گسترده بررسی شد. شوریده شیرازی از شاعران روشندل توانمندی است که نام او و اشعار پر شور این شاعر در عین نابینایی‌اش، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از صور برجسته خیالی شوریده می‌توان به تشبیهات مرکب بصری و زیبای او که عموماً تصویری حسی را ارائه می‌دهد، اشاره کرد. صور خیال شاعران نابینا از دو زاویه مورد بررسی قرار گرفت، شاعرانی که صور خیالشان موروثی است و سنت را بیشتر اساس کار قرار داده‌اند و شاعرانی که در کنار سنت از تجربه‌های فردی در ایجاد صور خیالشان بهره برده‌اند. بررسی صور خیال نابینایان قبل از دوران معاصر نشان می‌دهد که شعر آنها در کنار شاعران بینا از وجه تمایز خاصی برخوردار نیست و تنها آفریدن تصاویر بصری از ره آورد سنت در عین نابینایی مورد توجه قرار می‌گیرد. و می‌توان ادعا کرد که صور خیال در اشعار بیشتر شاعران چه بینا و چه نابینا اغلب تقلیدی است و از راه گوش کسب می‌شود؛ اما با بررسی شعر معاصر می‌توان به تفاوت شعر نابینایان پی برد. انعکاس تجربه‌های فردی شکل‌گرفته از نابینایی، در شعر معاصر به چشم می‌خورد. هر جا شاعر از تجربه‌های فردی در ایجاد صور خیال بهره برده شعری متمایز آفریده است.
 
تاریخ ثبت در بانک 14 اردیبهشت 1395