چکیده |
معلولیت یکی از وجوه زندگی بشری است که در طول تاریخ و در تمام جوامع به انواع گوناگون وجود داشته است. امروزه هم کشورهای رو به توسعه و هم ممالک صنعتی و پیشرفته، شاهد حضور معلولان در اجتماعشان میباشند. معلولین نه تنها به لحاظ تاریخی مورد غفلت واقع شدهاند و در نظام برنامهریزی و سیاستگذاری اجتماعی جایگاهی نداشتهاند بلکه علی رغم شناسایی شرایط سخت زندگی آنها، هنوز در بسیاری از کشورها از جمله ایران در اولویت برنامهریزی قرار ندارند. از اینرو، شناخت و تحلیل فضایی پراکنش معلولان در درون مناطق، اولین گام در برنامهریزی فضایی و آمایشی جهت برقراری عدالت اجتماعی از طریق عدالت فضایی است. با درک این ضرورت، هدف این پژوهش تحلیل جغرافیایی معلولیت در سطح شهر خلخال است. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی و همبستگی است. روششناسی پژوهش: جامعه آماری این پژوهش را کل معلولین شهرخلخال (675 نفر) ثبت شده در اداره بهزیستی این شهر تشکیل میدهد که از آمار اداره بهزیستی شهر خلخال استخراج و در محیط Arc GIS پیاده شده است. برای تحلیلهای فضایی از روشهای آمار فضایی فاصله استاندارد، مرکز میانگین، بیضی انحراف استاندارد، شاخص میانگین نزدیکترین همسایگی، تحلیل خوشهای چند فاصلهای، آماره عمومی جی یا خوشههای بالا و پایین، شاخص موران جهانی، آماره موران جهانی، آماره موران محلی، تحلیل لکه های داغ و مدل رگرسیون وزندار جغرافیایی، در محیط GIS استفاده شده است. یافتهها: یافتههای پژوهش، نشان میدهند که الف) بین پراکنش معلولان با توسعهیافتگی محلات رابطه معناداری وجود دارد ب) افراد معلول در سطح محلات بهصورت خوشهای و نامتوازن توزیع یافتهاند پ) بین مراکز بهداشتی-درمانی و نحوه پراکنش معلولان در سطح شهر خلخال رابطه وجود دارد ولی آنقدر این معنیداری زیاد نیست ج) بین پراکنش معلولان با تراکم جمعیت در سطح محلات رابطه معناداری وجود دارد. نتیجهگیری: نتیجه اینکه، پراکنش معلولان در سطح شهر خلخال به صورت خوشه ای و نامنظم بوده است
|