کد ts-24151  
عنوان اول بررسی وضعیت پاسخگویی نظام سلامت به افراد دارای ناتوانی جسمی حرکتی گیرنده خدمات توانبخشی، مراجعه‌کننده به مراکز جامع توانبخشی شهر تهران: برابری یا نابرابری از دیدگاه گیرندگان خدمت با توجه به جایگاه اقتصادی اجتماعی آنان  
نویسنده منیژه علوی  
استاد راهنما محمدرضا خدایی اردکانی  
نوع کاغذی  
دانشگاه دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی  
مقطع دکتری  
سال دفاع 1397شمسی  
زبان فارسی  
چکیده پاسخگویی به‌عنوان یکی از اهداف نظام سلامت به جنبه‌های غیرپزشکی، غیرمالی عملکرد نظام سلامت می‌پردازد. سنجش وضعیت و بررسی نابرابری در پاسخگویی نظام سلامت از اهمیت ویژه برخوردار است. پژوهش حاضر باهدف تعیین وضعیت پاسخگویی مراکز جامع توانبخشی به افراد دارای ناتوانی جسمی حرکتی و نابرابری از دیدگاه این افراد و بر اساس وضعیت اجتماعی اقتصادی ایشان در تهران طراحی و اجرا شد. روش‌شناسی: پژوهش توصیفی تحلیلی حاضر در شهر تهران در سال 97-95 انجام شد. جامعه آماری شامل 610 فرد دارای ناتوانی جسمی حرکتی مراجعه‌کننده به 10 مرکز جامع توانبخشی فیزیکی (5 مرکز خصوصی و 5 مرکز عمومی) بود که به روش سهمیه‌ای وارد مطالعه شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد پاسخگویی سازمان جهانی بهداشت و پرسشنامه‌های فعالیت‌های روزمره زندگی و فعالیت‌های ابزاری روزمره زندگی و پرسشنامه 12 سوالی سلامت عمومی و چک‌لیست جمعیت شناختی بود. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون‌های مربع کای، رگرسیون لجستیک چندگانه و سنجش نابرابری نسبی (شاخص تجمعی استاندارد، واگستاف و اریگر) استفاده شد. داده‌ها با نرم‌افزارهای SPSS و STATA انجام شد. یافته‌ها: 9/20% از شرکت‌کنندگان پاسخگویی ضعیف را گزارش کردند. توجه فوری (3/33%) و محرمانه بودن اطلاعات (3/1%) به ترتیب پراهمیت‌ترین و کم‌اهمیت‌ترین حیطه‌ها بودند. چهار حیطه امکانات پایه و محیط، توجه فوری، انتخاب و استقلال عملکرد زیر میانه پاسخگویی کل (28/4) داشتند. در کل نمونه سطح تحصیلات (OR=0.563; OR95%CI=0.355-0.898) طبقه اجتماعی درک شده OR=4.1 OR95%CI=1.41-12.03)) و رضایت از بیمه (OR=2.16; OR95%CI=1.38-3.39) و توانایی عملکرد ابزاری (OR=2.33; OR95%CI=1.22-4.45) پیش‌بین‌های پاسخگویی ضعیف مراکز بودند. نابرابری پاسخگویی در کل نمونه یافته نشد اما نابرابری در مراکز خصوصی با تجمع پاسخگویی ضعیف در افراد با وضعیت اقتصادی پایین‌تر (P=0.01 , 0.262-WI=) و در مراکز عمومی با تجمع پاسخگویی ضعیف در افراد با تحصیلات دانشگاهی=0.163; P=0.02)=WI) مشاهده شد. نتیجه‌گیری: بهبود وضعیت پاسخگویی مراکز جامع توانبخشی به‌ویژه در حیطه‌های با عملکرد ضعیف اما درعین‌حال پراهمیت از دیدگاه مراجعان، ضروری است. کاهش نابرابری در پاسخگویی با رسیدگی به نیازهای مراجعین در هر طبقه و وضعیت اجتماعی-اقتصادی توصیه می‌شود. تمامی مداخلات جهت بهبود وضعیت پاسخگویی کاهش نابرابری‌ها مستلزم مشارکت سیاست‌گذاران است. آموزش ارائه‌دهندگان خدمات توانبخشی و آگاه‌سازی گیرندگان خدمت از حقوق خود در رابطه با تعامل با نظام سلامت توصیه می‌گردد.  
تاریخ ثبت در بانک 4 شهریور 1398