چکیده |
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر کیفیت دوستی و راهبردهای مقابله با تنیدگی در افراد با آسیب بینایی انجام شد. روش: این پژوهش براساس شیوه تمام آزمایشی با طرح پیشآزمون - پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری مورد نظر را همهی افراد با آسیب بینایی 17 تا 30 سال عضو انجمن خدمات فرهنگی و رفاهی معلولین بینایی گیلان در شهر رشت در سال 1389 تشکیل میداد که تعداد آنها 70 نفر بود. از میان افراد جامعه 30 نفر به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب و سپس به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. دادهها با استفاده از مقیاس دوستی – عدم دوستی ساکرال (ریسمن و بیلینگهام، 1989) و پرسشنامه مقابله با موقعیتهای تنیدگیزا (اندلر و پارکر،1990) جمعآوری شد. گروه آزمایش در هشت جلسهی آموزش هوش هیجانی براساس الگوی بار – ان (2000) به مدت هشت هفته شرکت کردند. یافتهها: روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش هوش هیجانی بر کیفیت دوستی (30/0(P< و خرده مقیاسهای آن، خود پنداره (020/0P<)، دسترسیپذیری (88/0P<)، پاداشدهی (58/0(P< و بیگانگی (94/0P<) موثر نبود. این برنامه آموزشی راهبرد مقابلهای اجتناب مدار (0001/0(P< و خرده مقیاسهای آن، توجه برگردانی (003/0(P<= و سرگرمی اجتماعی (0001/0(P<، را به طور معناداری کاهش داد، اما بر راهبردهای مقابلهای تکلیف-مدار (036/0(P< و هیجان مدار (26/0 (P<تاثیر معناداری نداشت. نتیجهگیری: میتوان نتیجه گرفت که احتمالاً علاوه بر هوش هیجانی، عوامل دیگری مانند صفات شخصیتی، سبکهای دلبستگی، نگرش فرد به روابط دوستانه و آسیب بینایی بر کیفیت دوستی نقش دارد. شرکت افراد با آسیب بینایی در جلسات آموزش هوش هیجانی بر کاهش راهبردهای مقابلهای غیرانطباقی موثر است.
|