| چکیده |
در میان گروه‌های مختلف کودکان با نیازهای ویژه, کودکان مبتلابه اختلال‌‌های طیف اوتیسم, در توانبخشی و به‌ویژه در مهارت‌‌های اجتماعی و ارتباط , مهارت‌‌های رفتاری و مهارت‌‌های مسائل خودیاری و مهارت‌‌های ریاضی, مشکلات فراوانی دارند؛ آن‌ها مثل بقیه نیستند. پژوهش حاضر باهدف تأثیر آموزش در مراکز توانبخشی در افزایش و بهبود توانبخشی کودکان مبتلابه اوتیسم انجام پذیرفت. پژوهش حاضر در قالب یک طرح توصیفی و از نوع همبستگی به‌صورت ارزیابی اثر آموزش به‌واسطه مقایسه قبل و بعد انجام شد. روش پژوهش حاضر شبه آزمایش از طریق مقایسه بین یک گروه از کودکان مبتلابه اوتیسم قبل از آموزش و بعد از آموزش میباشد. جامعه آماری نیز تمامی کودکان مبتلابه اوتیسم 4–17ساله در سال تحصیلی 1395- 1396 در دو مرکز امید آینده در رشت و مرکز هستی در لاهیجان میباشد و 120 کودک در دو مرکز مذکور به‌عنوان نمونه موردمطالعه, با توجه به شرایط ورود به پژوهش انتخاب شدند؛ که این انتخاب بر اساس روش نمونه‌‌گیری هدفمند انجام گردید.برای جمع‌آوری داده‌‌ها از پرسشنامه‌‌ای که توسط پژوهشگر تنظیم گردید, استفاده شد. ابزار اندازه‌گیری در پژوهش حاضر عبارت است از بررسی لیست ویژگی‌‌های اجتماعی و شناختی, آزمون تشخیص اوتیسم گارز (CARS), و فرم ارزیابی فعالیت اجتماعی قبل و بعد از اجرای برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه (CBR). داده‌‌ها با استفاده از میانگین, انحراف معیار، آزمون T و روش کوواریانس در نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.یافته‌ها: صدوبیست کودک با نشانه‌‌های اختلال اوتیسم موردبررسی قرار گرفتند. نتایج بررسی‌‌ها به‌طور خلاصه عبارت-اند از: اول اینکه، تفاوت معناداری بین میزان توانبخشی کودکان قبل و بعد از آموزش (t < 0/01) وجود دارد. زیر این بخش، از نظر مولفه توانبخشی تفاوت معناداری بین میزان مهارت‌‌های اجتماعی و ارتباط کودکان مبتلابه اختلال اوتیسم قبل و بعد از آموزش وجود دارد (t <0/01)، تفاوت معناداری بین میزان مهارت‌‌های خودیاری کودکان مبتلابه اوتیسم قبل و بعد از آموزش وجود دارد(t <0/01 )، تفاوت معناداری بین میزان مهارت‌‌های رفتاری کودکان اوتیستیک قبل و بعد از آموزش وجود ندارد (t >0/01 ). دوم اینکه، تفاوت معناداری بین میزان توانبخشی کودکان مبتلابه اوتیسم قبل و بعد از آموزش با توجه به متغیر جنسیت و سطح تحصیلات والدین وجود ندارد. سوم اینکه، با توجه به تشخیص زود‌هنگام در تأثیر خدمات آموزشی بر میزان توانبخشی کودکان قبل و بعد از آموزش تفاوت معناداری وجود دارد (p < 0/05 ). چهارم اینکه, تأثیر خدمات آموزشی بر میزان توانبخشی کودکان اوتیستیک با توجه به متغیر طول مدت مراجعه به مرکز به مرکز موثر بوده است.نتیجه‌‌گیری: آموزش در توانبخشی کودکان مبتلابه اوتیسم از نظر مولفه‌‌هایی همچون، مهارت‌‌های اجتماعی، مهارت‌‌های خودیاری و مهارت‌‌های ریاضی موثر بود. با توجه به نتایج، مداخله درمانی- آموزشی مرتبط با بهبود توانبخشی امری ضروری به نظر می‌رسد.
|
