| چکیده |
: شنوایی و گفتار دور کن مهم در برقراری طبیعی‌ترین و کاربردی‌ترین وسیله ارتباطی انسان هستند. در این میان رشد عادی سیستم تولید گفتار به میزان قابل توجهی وابسته به کارایی سیستم شنوایی اوست، لذا هر گونه اختلال در حوزة شنوایی می‌تواند زمینه ساز بروز ضایعات و اختلالات در تولید آواهای گفتار شود. کاشت حلزون شنوایی، گامی در جهت غلبه بر مشکلات شنوایی و در نتیجه تولید بهتر و طبیعی‌تر آواهای گفتار است. تحقیق حاضر می‌کوشد تا به بررسی رشد تولید آوا در کودکان ناشنوای کاشت حلزون شنوایی شدهء فارسی زبان، با توجه به مدتهای متفاوت استفاده از سیستم فوق بپردازد. جامعه مورد مطالعه: از میان 1268 کودک مراجعه کننده به مرکز کاشت حلزون شنوایی، 60 کودک به طور تصادفی در چهار گروه(قبل از کاشت، یک سال بعد از کاشت، دو سال بعد از کاشت و سه سال بعد از کاشت) انتخاب شدند. حداقل سن کودکان در هنگام انجام کاشت حلزون شنوایی 38 ماه و حد اکثر 95 ماه بوده است ( میانگین= 71، انحراف معیار=39 ). پروتز کاشت حلزون در مورد تمامی کودکان از نوع نوکلئوس 24 کاناله بود. هیچ کدام از آزمودنی‌ها مشکل ذهنی وجسمی دیگری که مانع از یادگیری شود نداشتند. مشکلات شنوایی در این کودکان قبل از زبان آموزی اتفاق افتاده بود. در این تحقیق جنس کودکان ملاک و معیار انتخاب واقع نشد. متغیرهای تحقیق: متغیرهای این تحقیق را می‌توان تحت 2 عنوان متغیرهای مستقل و وابسته مطرح ساخت. متغیر مستقل: چهار گروه آزمودنی(قبل از کاشت، یک سال بعد از کاشت، دو سال بعد از کاشت و سه سال بعد از کاشت). متغیر وابسته: تولید آواهای زبان فارسی با توجه به جایگاه تولید، شیوة تولید و واکداری (در مورد همخوان‌ها) و جایگاه تولید و ارتفاع زبان(در مورد واکه‌ها) در آزمون تصویری تولید روش کار: اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق از طریق نشان دادن تصاویر موجود در آزمون و واج نویسی پاسخ‌های آنان به دست آمد. اطلاعات استخراج شده که شامل خطای تولیدی، و تولید صحیح همخوان ها با در نظر گرفتن جایگاه تولید، شیوه تولید و واکداری و تولید صحیح واکه‌ها با توجه به جایگاه تولید و ارتفاع زبان به هنگام تولید واکه بود، مورد تجربه و تحلیل آماری قرار گرفت. مصاحبه با کودکان و ثبت پاسخ‌های آنان از تاریخ 20/1/86 تا 30/3/86 به انجام رسید. نتایج بررسی: در بررسی آواهای تولیدی توسط کودکان ناشنوای کاشت حلزون شنوایی شده، مشخص شد که با انجام کاشت حلزون شنوایی، از میزان خطاهای تولیدی تحت بررسی در این تحقیق ( حذف، جانشینی و خرابگویی ) کاسته شده و به مرور زمان بر صحت تولید همخوان های زبان فارسی افزوده گشت. قبل از انجام کاشت حلزون شنوایی، بسیاری از کودکان قادر به تولید برخی همخوان ها نبودند و برخی دیگر را به غلط تلفظ می کردند. اما پس از انجام کاشت حلزون شنوایی، به میزان تولید صحیح همخوان ها در گروههای آزمودنی به طور معنی داری افزوده شد. بر اساس جایگاه تولید همخوان، تیغه ای ها بیشترین میانگین را در بین چهار گروه ( لبی، تیغه ای، بدنه ای و چاکنایی ) به خود اختصاص دادند. از سوی دیگر بر حسب شیوه تولید همخوان ها، انفجاری ها از چهار گروه تحت بررسی ( انفجاری، سایشی، انسایشی و ناسوده ) فرا تر بودند. همچنین میانگین همخوان های واکدار بیش از همخوان های بی واک بود. گر چه برخی از آزمودنی ها قبل از انجام کاشت حلزون شنوایی نیز قادر به تولید واکه های زبان فارسی بودند، اما با انجام کاشت حلزون شنوایی به میزان تولید صحیح واکه های زبان فارسی به میزان قابل توجهی افزوده شد. بر اساس جایگاه تولید واکه ها، میانگین واکه های پیشین از واکه های پسین بیشتر بود؛ بر همین اساس واکه های افتاده از واکه های افراشته و نیم افراشته پیش افتادند. خطای حذف بیش از دیگر خطاها در آزمودنی ها مشاهده شد که با انجام کاشت حلزون شنوایی، به میزان قابل توجهی از این خطا کاسته شد. به طور کلی می توان گفت صحت تولید آوا در کودکان ناشنوای کاشت حلزون شنوایی شده، سیر صعودی را طی می کند.
|
