چکیده |
امروزه فناوری های پیشرفته به منظور افزایش توانمندی های انسان و برطرف نمودن نواقص و کمبودهای انسانی به کار گرفته می شود. فناوری های نوین از جمله علوم رایانه ای و زمینه های تعاملی مرتبط با آن در طراحی وسایل مورد نیاز نابینایان بکار گرفته شده که در بلندمدت به توانبخشی اجتماعی و استقلال فردی این گروه از کاربران می انجامد. درک و انتقال حس تصویری نابینایان هم از نظر بیان هنری و هم از جهت توانبخشی آنها دارای اهمیت بوده است. در واقع امکان بروز خلاقیت های تصویری برای نابینایان، مرتفع نمودن مهم ترین محدودیت و چالش هنری در زندگی آنان است. استفاده از نوعی وسیله یاریگر نقاشی و به دنبال آن تقویت توان نقاشی نابینایان، دریچه ای از زیبایی و جذابیت به روی ایشان می گشاید. این پروژه به طراحی وسیله تعاملی برای انتقال اثر نقاشی به نابینایان پرداخته است؛ وسیله ای که آثار نقاشی را برای درک و تعامل بهتر نابینایان آماده می کند. ابتدا به مطالعه الزامات اولیه و تعاریف مقدماتی مبتنی بر طراحی نامه پرداخته شد. سپس با مراجعه به کارشناسان حوزه آموزش نقاشی نابینایان و مراکز اصلی فعال در این زمینه، گروه کاربری نابینایان 5/5 تا 22 سال مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس تحلیل سلسله مراتبی و بنا بر نظر کارشناسان، گروه کاربران به دختران 5/5 تا 12 سال محدود گردید. سپس با نظرخواهی از این گروه و متخصصین مربوطه و همچنین با انجام تحقیقات کتابخانه ای، معیارهای طراحی چنین محصولی تدوین گردید. پس از ایده پردازی های اولیه و طراحی، به منظور گزینش طرح برتر با تهیه پرسشنامه ای از 13 نفر از کارشناسان و کاربران نظرخواهی شد و در نهایت طرح برتر انتخاب گردید. الزامات و دستورالعمل های طراحی تعاملی مبتنی بر طراحی نامه به عنوان رویکردی کاربر محور، در مراحل مختلف طراحی محصول مد نظر قرار گرفته و طراحی تعاملات مناسب بین کاربران و محصول تدوین گردیده است. محصول نهایی به روش جانشینی حسی و از طریق تبدیل عناصر بصری به نشانه های لمسی و صوتی، امکان ارتباط و تعامل آسان و راحت کاربران نابینا را با آثار نقاشی فراهم می کند.
|