| کد | pr-9081 |
|---|---|
| نام | احمد |
| نام خانوادگی | محسن پور |
| سال تولد | 1324 |
| وضعیت جسمی | نابینا |
| نوع فعالیت | هنری |
| زبان | فارسی |
| مهارت | دارای نشان درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود یکی از حافظان موسیقی قومی شمال البرز محسوب می شد. نوازنده کمانچه و از هنرمندان موسیقی استان مازندران |
| کشور | ایران |
| استان | مازندران |
| شهر | قائم شهر |
| توضیحات |
در 30 دی 94 بعلت بیماری سرطان درگذشت. پیکر«احمد محسن پور» پژوهشگر موسیقی مازندران، صبح پنجشنبه در قائمشهر تشییع شد خداحافظی با خادم فرهنگ و موسیقی مازندران بیژن هنری‌کار برمزارم هیچ آرایه و سنگی نگذارید، خاکم را یکه بگذارید تا بر آن علف بروید. تنها یک درخت ازار (آزاد) در بالای سرم بکارید که نشانی از اندیشه و نگاهم به هستی باشد.» این بخشی از وصیتنامه صوتی احمد محسن پور، موسیقی شناس، آهنگساز و پژوهشگر سرشناس موسیقی مازندران بود که در بعد از ظهر روز پنجشنبه، در مراسم به‌خاک سپردن او در آرامگاه چالدشت قادیکلای قائمشهر پخش شد. محسن‌پور متولد اول اسفند 1324 در شناسنامه... (به‌قول خودش 1327) در روستای قادیکلای بزرگ قائمشهر و یگانه فرزند خانواده‌ای کشاورز بود که بینایی‌اش را در چهار - پنج سالگی براثر بیماری آبله از دست داد. از همان اوان، به آموختن سازلله‌وا (نی‌محلی موسیقی مازندران) نزد پدرش پرداخت. اندکی بعد با خود آموزی و شنیدن آواهای موسیقی از رادیو، با ویولن آشنا شد. نزدیکی با نور محمد طالبی - از چهره‌های درخشان موسیقی مازندران- این آشنایی را کامل‌تر کرد و او به جمع نوازندگان اداره فرهنگ و هنر وقت راه یافت. محسن پور، از ابتدای سال جاری، پس از جراحی ریه و شیمی‌درمانی، دوره دشواری از بیماری را طی کرد و سرانجام، در آخرین روز دی‌ماه، چشم از جهان فرو بست. مراسم تشییع پیکر این استاد توانای موسیقی مازندران با همراهی چند هزار نفر از مردم و اساتید موسیقی و هنر کشور، با شکوه بسیار برگزار شد. در نخستین بخش از برنامه خاکسپاری او، وصیت نامه صوتی احمد محسن پور، که در آن با آرامش از سفر بی‌بازگشت خویش سخن می‌گفت، پخش شد. پس از آن رضا بازی برون، از گویندگان توانای صدا و سیمای مازندران که اجرای برنامه را برعهده داشت از حسین علیزاده برای ایراد سخنانی دعوت کرد. علیزاده در سخنانی کوتاه گفت: من در تهران بودم و هر وقت دلم می‌گرفت، دری در اینجا بود که به رویم باز می‌شد؛ در خانه محسن‌پور و روی گشاده او. امروز میان اندوهی که دارم، دیدن این جمعیت خوشحال کننده است و آرامم می‌کند. من نه به‌صورت شعاری، بلکه ملموس و واقعی می‌خواهم بگویم که او زنده است و زندگی‌اش به نوعی دیگر ادامه دارد. من از طریق او با موسیقی مازندران آشنا شدم. او بیناتر و زنده‌تر از همه ما بود. پس از او محمدرضا درویشی، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی در سخنانی گفت: احمد محسن‌پور سوار قطاری شد که جاودانه می‌رود. می‌گویند مرگ ادامه زندگی است، برای محسن‌پور اما، زندگی ادامه مرگ است. او آدم ویژه‌ای بود با تمرکز و برنامه ریزی دقیق که به رغم نابینایی، توانایی سیستماتیک کردن عناصر گوناگون، گردآوردن آدم‌های مختلف و استفاده از توانایی‌های آنان را داشت. در زمان احتضار موسیقی مازندران، او سراغ استادان باقیمانده این موسیقی رفت،کارهایشان را ثبت و ضبط کرد و انتشار داد. هرکس را می‌توان از روی میراث بر جای مانده‌اش قضاوت کرد. میراث او هم در آرشیو مفصل موسیقی مازندران که به همت او گردآمده، هم در شاگردانش و هم در آثار او تداوم دارد و جاری است. ناصر وحدتی نیز که پیام هنرمندان گیلانی را قرائت کرد، در گفت‌وگویی کوتاه گفت: من اعتقاد دارم که در آستانه انقلاب،او به صدای موسیقی مازندران، که رو به احتضار بود، جان دوباره‌ای بخشید. در بخشی ازمراسم، پیام محمدرضا شفیعی کدکنی شاعر معاصر قرائت شد. در بخشی از این پیام آمده است: او به موسیقی و فرهنگ مازندران که پاره‌ای ازموسیقی سرزمین ایران است خدمت کرد، من اگر فرصت اجازه می‌داد، حتماً درخاکسپاری او حاضر می‌شدم. از همین جا به‌خانواده و دوستان او تسلیت می‌گویم. اسدالله عمادی و محمود جوادیان شاعران آشنا و سرشناس مازندران در سوگ او شعرهایی خواندند، و موسیقی «بانوجان» به سرپرستی علی اکبر شکارچی به‌طور گروهی اجرا شد. این مراسم بیش از مرگ، بوی زندگی می‌داد. |
| متن زندگی نامه |
احمد محسن پور یکم اسفند ماه 1324، در روستای قادیکلای بزرگ ِ دهستان بیشه سر ِ شهرستان قائمشهر، یکی از ستاره‌های موسیقی مازندران، از پدری با نام رحمت و مادری به نام سلطنت چشم به جهان گشود. ابتدا با کمکِ پدرش با سازِ نی‌لبک و بعدها، با سازِ لَله‌وا آشنا شد. احمد محسن پور، در بیست سالگی، یعنی سال 1344 فراگیریِ ویلون را آغاز کرد و کتاب‌های دوره‌ی هنرستان و ردیفِ صبا را نزد استادان آن زمان، دوره کرد. در 1352، عضو گروه موسیقی محلیِ رادیو ساری شد. دو سال بعد، به ارکستر ملی فرهنگ و هنر مازندران پیوست و در سالِ 1356، به پیشنهاد واحدِ موسیقی اداره کل فرهنگ و هنر مازندران، سرپرستی گروه موسیقی محلیِ این اداره را به عهده گرفت که این سرپرستی تا سال 1357 ادامه یافت. در شهریور 1364، تصمیم گرفت برای آینده‌ی موسیقی مازندران قدمی بردارد و نخستین مرکز آموزش موسیقی و پژوهشِ فرهنگی و هنری را با نام « فرهنگ‌خانه‌ی مازندران » در ساری بنیان نهاد. در ادامه‌ی فعالیت‌های هنری‌اش، در سال 1367، گروه موسیقیِ محلیِ شواش را پایه‌گذاری کرد. با این‌که به اکثر سازها آشنایی و تسلط داشت، « کمانچه » را برگزید تا قرابتی با فرهنگ بومی‌اش داشته باشد. فرهنگی که برای اعتلای آن تلاش بسیاری کرده بود. در ادامه گوشه ای از سال‌ها تلاش استاد محسن‌پور در موسیقی مازندران را مرور می‌کنیم: الف- پژوهش: در حوزه‌ی پژوهش، آن‌چه از او به یادگار مانده، 120 ساعت موسیقی محلی مازندران است که بخش کوچکی از آن در یک آلبوم در قالب شش نوار کاست و کتاب به‌نام «موسیقی نواحی ایران، موسیقی مازندران (2)» توسط موسیقی ایران انتشار یافت. ب- کتاب: نخستین کتابِ وی به‌نام «در جستجوی نغمه‌های گمشده» بود که در سال 1387 به‌وسیله‌ی نشر شلفین منتشر شد. به سال 1393 در کتابِ «ساری کهن شهر مازندران» عنوانِ مقاله‌ی او «موسیقی ساری» بوده و در کتابِ «قائمشهر قطب صنعت مازندران» مقاله‌ی «موسیقی و دگرگونی‌های آن در شهر شاهی» متعلق به اوست که در سال 1395 منتشر شد. دستور مقدماتی «نی» عنوانِ کتابِ دیگری از استاد محسن‌پور است که در فرهنگ‌خانه‌ی مازندران از سال 1364 تا 1374 تدریس می‌شد. پ- داوری: استاد محسن‌پور داور بسیاری از جشنواره‌های موسیقی بوده که از آن جمله می‌توان به جشنواره‌های زیر اشاره کرد: 1- نخستین جشنواره‌ی بسیج مستضعفین مازندران در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، ساری 1366 2- نخستین جشنواره موسیقی محلی مازندران، هتل رامسر 1373 3- سومین جشنواره‌ی موسیقی مقامی مازندران و سنتی ایران، قائمشهر 1379 4- امیرخوانی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، و صدا و سیمای مرکز مازندران، ساری 1388 ت- سروده‌ها: احمد محسن‌پور در زمینه‌ی سرایش ترانه‌های محلی مازندرانی هم، تبحر داشت. از او با نامِ مستعار « گلوا بیشه‌سری » از آلبومِ «ماه‌تتی» تا «تتی‌وا» بیست و هشت ترانه به یادگار مانده‌است. ث- آثار صوتی و تصویری: نخستین آلبومِ وی «ابر بیته هوا» نام دارد و آخرینِ آن «امیر و گوهر» که در دست انتشار است. از استاد محسن‌پور بیست و پنج آلبوم موسیقی مازندرانی (نوزده آلبوم شنیداری و شش آلبوم دیداری) منتشر شده است. ج- کنسرت‌ها: از سال 1369 تا 1393، اعم از کنسرت‌های داخلی و خارجی، سی و یک بار با گروه شواش، به روی سن رفت و برای مردم از دیارش، مازندران گفت و نواخت. چ- ساخت، تنظیم و بازسازی: در تمامی آهنگ‌های منتشره شده‌ی گروه شواش، به جز دو آهنگ، احمد محسن‌پور نقشی اساسی دارد. بعضی‌ها را ساخته، بعضی را تنظیم کرده و تعدادی از آهنگ‌ها هم توسط او بازسازی شده است. همچنین در آخرین سالهای عمر پربارش، در 1392 موفق به دریافت نشانِ درجه یک هنری شد. سرانجام استاد احمد محسن‌پور، پس از سال‌ها تلاش در زمینه‌ی هنر و موسیقی مازندران، در یکم بهمن ماه 1394 از دنیا رفت و برای همیشه سکوت کرد و جاودانه شد. دوست دارانش او را در آرامگاه زادگاهش، چالدشت به خاک سپردند. www.mehrava.com |
| تاریخ ثبت در بانک | 15 تیر 1395 |
| فایل پیوست |
 |