کد pr-1497  
نام لیدا  
نام خانوادگی ابراهیمی نژاد  
وضعیت جسمی فقدان حرکتی  
نوع فعالیت علمی-فرهنگی  
زبان فارسی  
مهارت معاون سابق برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، استاد دانشگاه  
کشور ایران  
متن زندگی نامه تجهیز تمام مدارس استثنایی به خدمات توانبخشی؛ معلولیت محدودیت نیست
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، لیدا ابراهیمی‌نژاد از نمونه معلولان موفقی است که تا چندی پیش معاون برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور بود و اخیراً بازنشسته شده است؛ وی کماکان با انگیزه، شوق و عشق فراوان به مجموعه دانش‌آموزان استثنایی کمک فکری می‌دهد و در حال حاضر به عنوان استاد در خدمت دانشجویان است و تجربیات خود را در اختیار دانشجویان خصوصاً دانشجویان معلول قرار می‌دهد.
ابراهیمی‌نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا» با بیان اینکه آموزش و پرورش استثنایی به محض تشخیص نسبت به جایگاه مدارس استثنایی و دانش‌آموزان با معلولیت ویژه اقدام می‌کند، اظهار داشت: دانش‌آموزان با معلولیت ویژه شامل دانش‌آموزان کم توان ذهنی، نابینا، ناشنوا، کم شنوا، دانش‌آموزان دارای معلولیت جسمی و حرکتی و مشکلات رفتاری و هیجانی و دانش‌آموزان با مشکلات یادگیری و چندمعلولیتی تحت پوشش آموزش و پرورش استثنایی قرار دارند؛ این دانش‌آموزان در دوره‌های مختلف تحصیلی از خدمات آموزشی و توانبخشی مدارس استثنایی کشور بهره‌مند می‌شوند.
* بالغ بر 70 هزار دانش‌آموز با نیازهای ویژه در مراکز آموزشی خاص مشغول به تحصیلند
وی ادامه داد: بالغ بر 70 هزار نفر از دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در مراکز آموزشی خاص مشغول به تحصیل هستند، در این مراکز حتی‌المقدور سعی شده است استانداردهایی برای هر یک از گروه‌های با معلولیت ویژه متناسب‌سازی شود اما هنوز به درجه مطلوب و مناسب مد نظر دست نیافته‌ایم و در این جهت حرکت‌هایی صورت گرفته است؛ قصد داریم با کمک نهادها و ارگان‌های مرتبط این مراکز را به صورت استاندارد و مناسب با نیازها و ویژگی‌های جسمی و روانی هر یک از دانش‌آموزان مناسب‌سازی کنیم.
معاون سابق برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، هدف از متناسب‌سازی و برنامه‌ریزی را تعلیم دانش‌آموزان در مقاطع پیش دبستانی، ابتدایی، راهنمایی و متوسطه دانست و تصریح کرد: آموزش و پرورش استثنایی علاوه بر آموزش ویژه برای دانش‌آموزان، خانواده را نیز در بر می‌گیرد و به ارائه خدمات توانبخشی می‌پردازد؛ به دلیل اینکه در برخی از گروه‌های هفت‌گانه معلولان دانش‌آموز، خدمات توانبخشی مقدم بر آموزش است و به همین جهت سازمان آموزش و پرورش استثنایی در این زمینه برنامه‌ریزی کرده است.
* مدارس استثنایی در آینده به خدمات توانبخشی بسیاری مجهز میشوند
وی خاطرنشان کرد: آموزش و پرورش استثنایی قصد دارد در آینده مدارس را به تجهیزات توانبخشی بیشتری مجهز کند و افرادی را برای آموزش نیروهای توانبخشی جذب کند تا این افراد با معلولان ویژه از طریق خدمات توانبخشی کار کنند؛ به دلیل تعهدات بین‌المللی آموزش و پرورش استثنایی درصدد است امر آموزش را گسترش دهد تا دانش‌آموزان با معلولیتی که دارند، محدود به حضور در مراکز خاص نباشند بلکه هر دانش‌آموز با معلولیت خاص بتواند در نزدیک‌ترین محل از خدمات توانبخشی بهره‌مند شود.
ابراهیمی‌نژاد با بیان اینکه طرح آموزش فراگیر مدارس استثنایی آغاز به کار کرده است، عنوان کرد: طرح آموزش فراگیر برای دانش‌آموزان معلول در نظر گرفته شده و حتی این طرح تأثیرات بین‌المللی نیز داشته است و با توجه به اینکه تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان معلول در سه گروه نابینا، ناشنوا و جسمی حرکتی، مشکلات یادگیری دارند بنابراین در این طرح به صورت آزمایشی تحت نظر قرار می‌گیرند و از این آموزش‌ها بهره‌مند می‌شوند.
معاون سابق برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور افزود: بعد از بررسی شورای عالی آموزش و پرورش و وظیفه‌ای که به پژوهشگاه تعلیم و تربیت در این زمینه داده شده است، اجرای آزمایشی طرح باید با موفقیت انجام شده باشد، به طوری که این طرح در تمام کشور تسری پیدا کند تا هیچ دانش‌آموزی به دلیل معلولیت، محدودیت نداشته باشد و دانش‌آموزان بتوانند در هر نقطه‌ای از کشور که آموزش می‌بینند، از خدمات توانبخشی و آموزشی نهایت استفاده و بهره را ببرند.
وی با بیان اینکه همه ساله دانش‌آموزان معلول موفقی در زمینه‌های آموزشی، فرهنگی و تربیت‌بدنی در مسابقات کشوری مقام کسب می‌کنند، گفت: خوشبختانه همه ساله در حوزه‌های مختلف از قبیل آموزشی، فرهنگی و ورزشی دانش‌آموزان مستعد معلول در مسابقات، مقام کسب می‌کنند همچنین این افراد در دانشگاه‌ها نیز رتبه‌های خوبی را به دست ‌آورده و در رشته‌های مطرح در دانشگاه‌های مختلف پذیرفته می‌شوند و حتی تا مقاطع فوق‌لیسانس و دکترا ادامه تحصیل می‌دهند.
ابراهیمینژاد ادامه داد: بنابراین معلولیت نه تنها به محدودیت افراد منجر نمی‌شود بلکه موجب ارتقاء و رشد دانش‌آموزان توانمند نیز می‌شود و با وجود داشتن محدودیت، برخی دانش‌آموزان معلول به رشد و پیشرفت خوبی رسیده‌اند، به طوری که شاهد بالندگی این افراد در سطح کشور هستیم.
* نقش مهم صدا و سیما و سایر ارگان‌ها در حمایت از معلولان
ابراهیمی‌نژاد در ادامه وظیفه سازمان آموزش و پرورش استثنایی را برای رشد و پیشرفت مدارس استثنایی مضاعف دانست و خاطرنشان کرد: سازمان آموزش و پرورش استثنایی با ساختار مشخص و حتی پیش از مقطع پیش دبستانی دانش‌آموزان معلول می‌تواند برنامه‌ریزی‌های مشخصی را تدارک ببیند تا دانش‌آموزان معلول حتی از دوران کودکی تحت حمایت و آموزش قرار گیرند همچنین نقشی که سازمان‌ها و ارگان‌های حمایتی از جمله صدا و سیما، سازمان بهزیستی و دیگر موسسات خیریه در این رابطه دارند، این است که تمام راهکارهایی را که برای شناسایی افراد معلول مستعد باید انجام شود، بررسی کرده و در جهت رشد و پیشرفت معلولان کوشش کنند.
وی اظهار داشت: در برخی از موارد به خاطر عدم آگاهی و شناخت کافی جامعه، دانش‌آموزان معلول مستعد شناسایی نمی‌شوند و پوشش‌دهی این افراد با موفقیت به سرانجام نمی‌رسد بنابراین باید تمام ارگان‌ها و نهاد‌های مرتبط با نیازهای معلولان مانند سازمان بهزیستی کشور و صدا و سیما وارد عمل شوند.
معاون سابق برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور اصافه کرد: به عنوان مثال وقتی کودکی در خانواده‌ای متولد و معلولیت احتمالی او شناسایی شد بنابراین نیاز به امکانات ویژه‌ای دارد؛ یکی از این نیازها خدمات آموزشی است که سازمان بهزیستی مسئول آن است و ممکن است حتی معلولیت این کودک شناسایی و از آن جلوگیری شود بنابراین باید افراد معلول را شناسایی و خدمات مناسب را به معلول و خانواده وی ارائه دهند.
* لزوم آموزش ویژه معلولان از دوران کودکی
ابراهیمینژاد، دوره بعد از معلولیت کودک را حضور در کلاس‌های آموزشی ویژه معلولان ذکر کرد و گفت: بعد از شناسایی گروه معلولیتی باید معلول را در کلاس‌های آموزشی متناسب با معلولیت وی آموزش داد و در مقاطع پیش دبستانی، ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان معلول را با واقعیت‌های آموزش آشنا کرد.
وی افزود: در دوره متوسطه سعی می‌کنیم دانش‌آموزان را برای ورود به اجتماع آماده کنیم و اگر سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط ارائه‌دهنده خدمات به معلولان، دانش‌آموزان را جذب کنند، بسیاری از مشکلات آنها برطرف می‌شود، به عنوان نمونه برای گروه دانش‌آموزان با نیازهای ویژه به ویژه دانش‌آموزان کم توان ذهنی رشته‌هایی را شناسایی کرده‌ایم و در دوران متوسطه بر طبق میل و رغبت و توانمندی‌های جسمی و حرکتی معلولان آموزش‌هایی را در رشته‌های مختلف ارائه می‌دهیم.
معاون سابق برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور ادامه داد: لازم است سازمان‌های متولی که استانداردسازی این رشته‌ها را مهیا کرده‌اند، در جذب افراد معلول در کارگاه‌های آموزشی موفقیت‌هایی را کسب کنند که برای رسیدن به این امر روح مشارکت باید بین تمام سازمان‌ها و ارگان‌ها وجود داشته باشد.
* آموزش‌ها باید منطبق با نیازهای معلولان باشد
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش استثنایی تا اندازه‌ای می‌تواند در این امر مشارکت داشته باشد، تصریح کرد: آموزش و پرورش استثنایی تا مقطعی می‌تواند آموزش‌های لازم را به معلولان ارائه دهد بنابراین نیاز به مشارکت همگانی برای پیشرفت دانش‌آموزان استثنایی احساس می‌شود/
ابراهیمینژاد اضافه کرد: هدف ما این است که آموزش‌ها منطبق با نیازها باشد، به عنوان مثال اگر دانش‌آموزی در رشته قالی‌بافی فارغ‌التحصیل شده است بنابراین باید بتواند در کارگاه‌های مربوط به رشته قالی‌بافی فعالیت کرده و مشغول به کار شود، آموزش و جذب نیروهای معلول تنها مختص یک سازمان خاص نیست و یک سازمان می‌تواند نقش آموزشی یا به‌کارگیری داشته باشد و هیچ سازمانی به تنهایی قادر به تحقق هر دوی این نقش‌‌ها نیست.
وی با درخواست از رسانه‌ها برای کمک به آموزش و پرورش استثنایی گفت: از رسانه‌ها تقاضا دارم در خصوص معرفی افراد معلول با نیازهای ویژه، همکاری‌های لازم را با آموزش و پرورش استثنایی انجام دهند چرا که دانش‌‌آموز معلول به عنوان یک شهروند باید از حقوق شهروندی خود استفاده کرده و خود را باور کند.
* لزوم توجه ویژه به معلولان توسط مسئولان و مردم
معاون سابق برنامه‌ریزی آموزشی و فرهنگی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور ادامه داد: خوشبختانه نسبت به گذشته، به معلولان توجه بیشتری شده و شناخت عموم معلولان نسبت به اجتماع متفاوت‌تر شده است؛ با توجه به اینکه کشور ما یک کشور مذهبی و معتقد به ارزش‌ها و اصول اعتقادی است، به افراد با معلولیت ویژه، متوسط و خفیف توجه خاصی دارد همچنین نسبت به گذشته باید توجه بیشتری به معلولان داشته باشیم و به این نتیجه برسیم که از مسئولان و مردم انتظار می‌رود تا به معلولان توجه خاصی نشان دهند و مقامات بلندپایه وضعیت افراد معلول را بهتر کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که چه توصیه‌ای به دانش‌آموزان استثنایی برای پیشرفت آنها دارید، اظهار داشت: توصیه‌‌ام این است که ناامید نبوده و نسبت به آینده و موفقیت بیشتر نیز امیدوار باشند و از شرایطی که دارند، به بهترین شکل استفاده کنند؛ گاهی معلولیت ظاهری است و گاهی باطنی و هیچ انسانی وجود ندارد که نیازی نداشته باشد، بالطبع معلولان هم نیازهای خاص خود را دارند و انتظار دارند فضایی که در آن حرکت می‌کنند فضای مناسبی باشد بنابراین باید با به‌کارگیری اهداف و تکنولوژی زندگی نسبتاً مناسبی را برای آنها مهیا کرد.
ابراهیمینژاد اضافه کرد: اگر فرد معلول بخواهد خود را به جامعه بشناساند و متقابلاً جامعه نیز او را بشناسد، قطعاً تلاش می‌کند تا در اجتماع حضوری فعال داشته باشد بنابراین فرد معلول در گام نخست باید توکل به خدا و در گام دوم نیز جلوگیری از نفوذ ناامیدی را در دستور کار خود قرار دهد؛ فردی که می‌تواند بایدها و نبایدها را بشناسد، باید آن را در قلب خود حاکم کند همچنین نقش رسانه‌ها در شناساندن امکانات، تجهیزات و آموزش‌هایی است که باید برای معلولان در نظر گرفته شود و باید این عوامل در اختیار خانواده‌ها قرار بگیرد.
* معلولان باید سازگاری بیشتری با شرایط پیدا کنند
ابراهیمی‌نژاد در پایان عنوان کرد: اگر فرد معلول بتواند خود را با شرایط وفق دهد، ادامه کار برای او آسان خواهد بود اما اگر نتواند با شرایط سازگاری پیدا کند راه نیز برای وی متوقف شده است.
منبع: خبرگزاری فارس، 14/6/1390
 
تاریخ ثبت در بانک 23 فروردین 1395  
فایل پیوست
تصویر