کد sr-44755  
عنوان اول بررسی تطبیقی فهم افراد عادی و نابینا از شهر به مثابه فرصت هایی برای معماری چندحسی، مورد مطالعاتی: پارک سارا در بولوار کاشانی تهران  
نویسنده علی اصغر ملک افضلی  
نوع کاغذی  
مقاله نشریه معماری و شهرسازی آرمان شهر  
شماره پیاپی 33  
سال 1399شمسی  
ماه زمستان  
شماره صفحه (از) 179  
شماره صفحه (تا) 191  
زبان فارسی  
متن اغلب فضاها بیش تر متناسب با ادراک بصری انسان طراحی و ایجاد میشوند و افراد نابینا قابلیت بهرهبری از این گونه فضاها را کم تر دارند. فراوانی فرم گرایی در آثار، نظام های آموزشی و شیوه های ارایه معماری در عمل، گویای تمرکز ویژه بر حس بینایی معماران است. البته در رویاروی نگاه مذکور- با افرادی نظیر شولتز و پالاسما- نگاه پدیدارشناسانه مطرح شده است که عینیت گرایی و یکی از توابع مهم آن یعنی سلطه حس بینایی را برنمی تابد. بر همین اساس با هدف نزدیک شدن به زمینه لازم برای طراحی چند حسی و پدیدارشناسی که نوعی خروج از بینایی محوری در معماری محسوب می شود، مقاله حاضر به این پرسش میپردازد که آیا در مقایسه با افراد عادی، افراد نابینا حواس فعال تری دارند که بتواند راهنمایی برای طراحی چند حسی باشد؟ فرضیه تحقیق بر آن است که توجه کردن به عوامل محرک عضو گیرنده در سیستم های ادراکی غیربصری می تواند تاثیر مثبتی در نیل به هدف فوق داشته باشد. برای پرداختن به این فرضیه از روش توصیفی-تحلیلی و نرم افزار SPSS برای آزمونهای واریانس یک طرفه و توکی استفاده شده است. دراین راستا سه گروه 12 نفره از افراد نابینا، عادی به صورت چشم باز، و عادی به صورت چشم بسته (جمعا 36 نفر) در تهران بررسی شده است. این بررسی به صورت مشاهده حین حرکت و نگاشتن بر روی نقشه، تفاوت ادارک چندحسی را در قالب چهار مولفه «جهتیابی»، «شنوایی»، «لامسه»، و «بویایی-چشایی» جستوجو میکند. نتایج که گویای تفاوت بارز در میزان فعال بودن سیستمهای ادراکی غیربصری افراد نابینا در مقایسه با دو گروه دیگر است نشان می دهد، فهم افراد نابینا از شهر به واسطه ادراک بیش تر سه حس (به ترتیب) «لامسه»، «شنوایی»، «بویایی-چشایی» می تواند در ارزیابی سایت به عنوان مقدمه ای مهم بر طراحی های چند حسی، مشارکت فعالی داشته باشد.

کلید واژگان: معماری نابینایان، پدیدارشناسی، ادراک چند حسی  
تاریخ ثبت در بانک 2 اردیبهشت 1400