کد sr-44736  
عنوان اول ساخت و اعتباریابی مقیاس تاثیر معلولیت در جانبازان و معلولین  
نویسنده یاسر رضاپورمیرصالح  
نویسنده الهه مکاریان پور  
نویسنده راضیه امینی  
مقاله نشریه طب نظامی  
شماره پیاپی 98  
سال 1399شمسی  
ماه آذر  
شماره صفحه (از) 908  
شماره صفحه (تا) 922  
زبان فارسی  
متن زمینه و هدف
جانبازان و معلولین جسمی، اغلب در معرض مشکلاتی همچون تبعیضات اجتماعی، نداشتن زندگی مستقل و عدم امکان مشارکت در فعالیت های روزمره نسبت به بقیه افراد قرار دارند. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی مقیاس معلولیت بر زندگی فردی، اجتماعی و خودپنداره جانبازان و معلولین جسمی-حرکتی است.

روش ها:

این پژوهش در قالب یک طرح توصیفی از نوع همبستگی در سال 1397 انجام شد. به این منظور، از بین تمامی جانبازان و معلولین ناتوان جمسی-حرکتی تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران و بهزیستی شهر اصفهان، تعداد 280 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بود از مقیاس تاثیر معلولیت (Disability Impact Scale)، که بر اساس پیشینه پژوهشی و مصاحبه با جانبازان و معلولین جسمی در یک مقیاس 5 درجه ای لیکرت طراحی شد، عزت نفس روزنبرگ (Rosenberg Self-Esteem Scale)، خود پنداره بک (Self -Beck Concept) و آزمون احساس کهتری (Inferiority Scale). داده های گردآوری شده با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و همبستگی پیرسون با نرم افزار SPSS نسخه 21 تجزیه و تحلیل شدند. به منظور تعیین پایایی نیز از روش های آزمون- بازآزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.

یافته ها:

مقیاس تاثیر معلولیت در جانبازان و معلولین از روایی محتوایی و صوری قابل قبولی برخوردار بود. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 53 گویه از تعداد گویه های اولیه طراحی شده باقی ماند و این گویه ها از 14 عامل احساس حقارت، آرزوی خیالی، حمایت خانواده، اجتناب از معلولیت، انزوای اجتماعی، ناامیدی، ارتباط با اطرافیان، محرومیت عاطفی، پذیرش معلولیت، نگرش اطرافیان، توانمندی، پذیرش مسیولیت، احساس درماندگی، انزوای عاطفی اشباع شده است. مقیاس تاثیر معلولیت دارای روایی همگرای معنی داری با نمره های مقیاس عزت نفس روزنبرگ (0/47)، خودپنداره بک (0/31) و روایی واگرا با مقیاس احساس (0/57) حقارت بود. همبستگی نمره های آزمودنی ها در دو بار اجرای آزمون به فاصله زمانی یک هفته (0/83) معنی دار بود و نشان از پایایی بازآزمایی خوب مقیاس می داد (0/001>p). همچنین ضریب آلفای کرونباخ ضریب آلفای کرونباخ نمره کلی مقیاس تاثیر معلولیت 0/87 به دست آمد که نشان از پایایی درونی قابل قبول این مقیاس می داد.

نتیجه گیری:

مقیاس تاثیر معلولیت در جانبازان و معلولین از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار بوده و می تواند به عنوان ابزاری مناسب، جنبه های تاثیر معلولیت بر زندگی فردی، اجتماعی و خودپنداره جانبازان را مورد بررسی قرار دهد.

کلید واژگان: معلولیت، جانبازان، مقیاس، روایی، پایایی  
تاریخ ثبت در بانک 2 اردیبهشت 1400