| کد | cb-22915 |
|---|---|
| نام | ابوغسیل اعمی |
| سال تولد | شمسی |
| تاریخ درگذشت | شمسی |
| نوع معلولیت | نابینا |
| متن زندگی نامه |
در اصحاب و یاران رسول اکرم از کسی به نام ابوغسیل اعمی یاد شده که نابینا بود. چون در جایی رسول خدا او را ابوبصیر نامید در بین مردم به این نام هم مشهور شده است. ابن حجر در کتاب الاصابه (جلد7، ص 37-38) از او به نام ابوبصیر آخر نام برده ولی به حرف غ ارجاع داده و در ابوغسیل اعمی زندگی‌نامه‌اش را آورده است. ابن حجر در جای دیگر تأکید دارد که او به نام ابوبصیر شهرت دارد (ج7، ص262). روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم هست که بر مردی نابینا که وضو می‌گرفت گذشت و فرمود: «باطن پایت را بشوی، ای ابوبصیر» از این رو این مرد به نام ابوبصیر مشهور شد. البته ابن حجر در الاصابه (ج7، ص262). این رخداد را به صورت مزبور گزارش کرده است. اما خطیب بغدادی در کتاب تاریخ بغداد (ج4، ص141) و شافعی در کتاب الاُم (ج1، ص28) و عبدالرزاق صنعانی در کتاب المصنف (ج1، ص25) با اندک تفاوت‌هایی از جمله به جای ابوبصیر، بصیر نوشته و پیامبر خطاب به آن مردم فرمود یا بصیر. البته برخی این روایت را بدون ذکر نام و فقط با عنوان «مردی نابینا» آورده‌اند (ابن ابی شیبه، ج1، ص33؛ ابن اثیر، ج5، ص106). برخی منابع، این روایت را به شخصی دیگر به نام ابوالهیثم نسبت داده‌اند (طبرانی، ج22، ص363) و به نقل از وی ابن اثیر، ج6، ص318؛ ابن حجر، ج7، ص736) اما هیثمی (ج1، ص240) با اشکال در سند این روایت می‌گوید: چون ابن لهیعه ـ که در سلسله سند این روایت قرار دارد ـ ضعیف است و گمان نمی‌رود بکر بن سواده که این روایت از طریق وی نقل شده ـ روایت را از ابوالهیثم شنیده باشد، این نسبت نادرست است. به علاوه، چون سلسله سند روایت اخیر با روایت منسوب به ابوبصیر تفاوت دارد، بعید نیست این ماجرا برای هر دو رخ داده باشد. نکته‌ای که می‌توان از این روایت نبوی در مورد نابینایان آموخت، این است که رسول خدا نسبت به اعمال و رفتار آنها دقت و نظارت داشته و به آموزش آنان مبادرت می‌ورزیده است. مآخذ ابن ابی شیبه، عبدالله بن محمد (م. 235)، المصنّف، تحقیق سعید محمد لحام، بیروت، دارالفکر، 1409؛ خطیب بغدادی، أحمد بن علی (م. 463)، تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1417؛ شافعی، محمد بن ادریس (م. 204). کتاب الام، بیروت، دارالفکر، 1403؛ عبدالرزاق صنعانی، ابن همام (م. 211)، المصنف، تحقیق حبیب الرحمن الاعظمی، المجلس العلمی. دانشنامه سیره نبوی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ج1، 1389، ج1، ص 154-155. |
| تاریخ ثبت در بانک | 4 دی 1397 |