کد jr-46455  
عنوان اول چگونگی گسترش دسترسی همگانی و به اشتراک گذاری بریل  
نویسنده محمد نوری  
عنوان مجموعه خط بریل، مجموعه مقالات فارسی  
نوع کاغذی  
ناشر انتشارات توانمندان و دفتر فرهنگ معلولین  
سال چاپ 1398شمسی  
شماره صفحه (از) 219  
شماره صفحه (تا) 226  
زبان فارسی  
متن اشاره
این طرح نامه بر اساس تجارب چندین ساله تدوین شده و درصدد است منابع بریل را استفاده پذیرتر کند. زیرا منابع بریل به دلیل گران بودن و پر هزینه بودن، پس از تولید نباید بلا استفاده و متروک بماند بلکه باید جامعه بتوانند استفاده کنند.


در مورد بریل از حیث سودمندی، دیدگاه‌های متفاوت و متعارضی در بین اهل فن و کارشناسان هست. برخی بر این عقیده‌اند که خط بریل را باید کلاً کنار گذاشت؛ زیرا هزینه‌ها و دشواری‌ها و ماهیت گسترش ناپذیر آن به اندازه‌ای است که با سودمندی اندک آن برابری نمی‌کند و خلاصه ضررهای آن بیش از سود آن است. اما عده‌‌‌ای دیگر معتقدند ضررهای آن را می‌توان سامان‌دهی کرد و به حداقل رساند، از سوی دیگر در اینکه یک امکان و شیوه از دو روش اصلی برای یادگیری و فراگیری علوم است، نباید شک کرد و اگر فقط همین یک فایده را می‌داشت، کافی بود. نظر سومی هم هست که می‌گوید نباید داوری سفید و سیاهی داشت بلکه بریل در شرایطی فایده دارد و در شرایطی می‌تواند زیان داشته باشد. از این‌رو باید شرایط اجرا و تحقق آن را با درایت و تدبیر سامان کرد.
دفتر فرهنگ معلولین از یک سال پیش به بررسی کارشناسانه خط بریل اقدام کرده که در صورت اجرا بسیاری از موانع و مشکلات بریل رفع شده و تبدیل به سامانه‌ای کارآمد و فعال و مفید برای روشندلان می‌گردد.

تعریف پروژه
بریل به عنوان یک ضرورت در زندگی روزمره همه نابینایان، اجتناب‌ناپذیر است. زیرا نابینا اغلب از طریق تخاطب و گفتگوی رو در رو (گفتن و شنیدن) با دیگران ارتباط برقرار می‌کند. اما همه ارتباط‌ها و تعاملات دیالوگ چهره به چهره نیست؛ به ویژه در دنیای مدرن ارتباطات اغلب غیر همزمان یا غیر هم مکان یا غیر هم زبان یا فرد و جمع است. یعنی A با B می‌خواهد ارتباط داشته و پیامی را به او منتقل کند ولی فاصله زمانی آنها چند ساعت یا چند روز است؛ یا A در ایران و B در چین می‌باشد؛ یا A فارسی زبان و B زبانش سوئدی است. در همه این موارد که شامل همه متون علمی هم می‌شود؛ یعنی A یک مقاله برای جمعی تألیف می‌کند که هنوز به دنیا نیامده‌اند یا برای همایشی است که سال آینده برگزار می‌گردد. در این چهار صورت، پیام دهنده ناچار است از کتابت استفاده کند. نظام نگارشی بریل هم اکنون به رغم همه نواقص آن در جهان پذیرفته شده و نابینایان با نگارش علائم بریل، مخاطب را از نیت و مطلب خود آگاه می‌نمایند.
اما تا کنون این شیوه فردی اعمال و اجرا می‌شده و به ویژه در کشورهای در حال پیشرفت کمتر از تکنولوژی ارتباطات و روابط مدرن برای گسترش آن استفاده شده است. خلاصه اینکه اگر خط بریل مثل خط فارسی سوار امواج اینترنت شود و ارسال و دریافت آن با وسایل و تجهیزات ارزان و قابل دستیابی برای همه روشندلان امکان پذیر گردد، قطعاً تحولات زیربنایی و ژرفی در فرهنگ و جامعه روشندلان پدید می‌آید.
خلاصه تعریف این پروژه همگانی کردن و عمومیت بخشیدن به استفاده از بریل در هر وقت و هر زمان و توسط هر فرد برای ارسال و دریافت پیام‌ها و متون و مطالب با استفاده از تکنولوژی مدرن است.

هدف و ضرورت
آمارهایی که توسط مراکز بین‌المللی بیان شده گویای اینست که در کشورهای در حال توسعه 40 تا چهارصد میلیون نابینا و کم‌بینا هستند. این اختلاف فاحش در مدارک آمده است و مربوط به شاخص‌های آماری است. در ایران از 3 میلیون تا 7 میلیون نابینا و کم‌بینای به شیب نابینایی وجود دارد. این قشر وسیع، در حد جمعیت یکی از استان‌هایی مثل فارس یا اصفهان است. اگر برای تمشیت و تدبیر امور آنان فکری نشود، سربار و کلّ جامعه و هزینه‌های دولتی خواهند شد. ولی اگر فرهنگ جامعه و روشندلان از نظر زیر ساخت‌های ارتباطات، اقتصادی و غیره سازمان‌دهی گردد، هر فرد از آنان تبدیل به عنصری فعال، پویا و به جای هزینه بر، درآمدساز برای خودش و کشورش می‌شود. همان روشی که کشورهایی نظیر آلمان طی کرده و با برنامه‌ریزی معلولین و روشندلان را به گونه‌ای مدیریت کرده‌اند که از اقشار مرفه و پولدار جامعه شده‌اند.
یکی از کارهای اساسی که برای روشندلان ضرورت جدی دارد، توسعه ارتباطات و سامان‌دهی به روابط آنان است. مشکل از اینجا آغاز می‌شود که آنان توانایی خواندن و نوشتن متون عادی و بینایی را ندارند از طریق قوه‌های لامسه و شنوایی باید بخوانند و پیام‌ها را بفهمند و نیز بنویسند یا ارسال کنند. یعنی تمامی فرایند دریافت و ارسال پیام‌های آنان از طریق لامسه و شنوایی است.
در جهان مدرن با استفاده از تکنولوژی ارتباطات و تجهیزات رایانه و اینترنت و ماهواره به سامان‌دهی ارسال و دریافت پیام روشندلان پرداخته و آن را مثل خط و پیام بینایی نموده‌اند. یعنی یک نابینا برای هر کس در هر زمان و در هر کجا برای هر فرد با هر زبان بخواهد پیامی را می‌فرستد و به سرعت هم جواب آن را دریافت می‌کند.
در این پروژه هدفمان بریل است و می‌‌خواهیم نابینایان پیام‌های خود را با خط بریل ولی با استفاده از سامانه‌های مدرن ارسال کنند. ولی این پروژه گام به گام اجرا خواهد شد.

مراحل پروژه
گام نخست این پروژه ایجاد سایت اینترنتی و تجمیع متون بریل در آنجا است. این سایت توسط مرکزی که دیگر نهادها و مراکز را قانوناً نمایندگی می‌کند، متون بریل را از همگان دریافت و علاوه بر آرشیو کردن آنها چند اقدام دیگر انجام می‌دهد:
1- توصیف و گزارش هر متن آماده و روی سایت به صورت بریل و شنیداری قرار می‌گیرد.
2- هر متن بریل، شنیداری هم می‌شود و گویایی آن روی سایت قرار می‌گیرد.
3- اطلاعات تمامی متون بریل از سراسر جهان جمع‌آوری و روی سایت می‌رود.
4- مبادله اطلاعات با همه مراکز جهان جهت داد و ستد متون بریل و گویایی.
پس از شکل‌گیری این سامانه ظرف نهایتاً 4 ماه، در هر شهر نماینده‌ای در بهترین نقطه قابل دسترسی نابیناها انتخاب می‌شود. بهتر است کتابخانه عمومی یا مراکز بهزیستی یا مدارس استثنایی باشد. اتاقی جهت سرویس‌دهی در این مکان‌ها تعیین می‌گردد و چند دستگاه نصب می‌شود.
نابیناها با مراجعه حضوری یا از طریق تلفن درخواست خود را مطرح می‌کنند. مدیر سامانه شهرستان هم اگر آماده باشد پرینت بریل را گرفته و تقدیم می‌کند. اگر درخواست او مضاعف یعنی گویایی و بریل باشد هر دو را تحویل می‌دهد. امّا اگر متنی را بخواهد که در سامانه مادر نیست. سه صورت پیدا می‌کند:
– قابل جایگزینی هست مثلاً ترجمه قرآن آقای مکارم را می‌خواهد و نداریم ولی ترجمه فولادوند را داریم و درخواست کننده آن را قبول می‌کند.
– قابل جایگزینی نیست ولی قابل تولید هست.
زمان مشخصی به او قول داده می‌شود و در زمان مقرر تحویل می‌شود.
– اگر قابل تولید هم نباشد، پاسخ منفی داده می‌شود.
مرحله دوم این پروژه اینست که هر نابینا خودش با وسایل و تجهیزاتی بتواند وصل به سامانه مادر شده و اطلاعات مورد نظرش را دریافت کند.

هزینه‌ها
این پروژه شامل یک سامانه مادر یعنی تعدادی تجهیزات و سایت اینترنتی کارآمد و حداقل 3 نفر نیروی علمی و فنی است و در فاز اول در 50 نقطه سامانه شهر تأسیس می‌شود که با دو نیرو در دو شیفت و تعدادی تجهیزات اداره می‌شود.
پاسخ اینکه آیا نابیناهای کاربر و ارباب رجوع مبلغی باید پرداخت کنند یا نه؟ بستگی به پیدا کردن پشتیبان مالی دارد، نیز می‌توان هر شهر را به یک نیکوکار یا موسسه دولتی واگذار کرد.
درباره همه هزینه‌ها کارشناسی‌هایی شده است و امید است با حداقل هزینه، اجرایی گردد.
موفقیت و شرایط آن: با بررسی‌های کشورهایی مثل فرانسه، سوئد، بلژیک و آلمان معلوم شد آنها در سه دهه پیش، پروژه خود را مرحله به مرحله پیش برده‌اند و الآن به مرحله نهایی رسیده‌اند به طوری که هر نابینا با وصل به سایت بریل تمامی اطلاعات مورد نظرش را به خط بریل دریافت و می‌تواند پیام‌های خود را هم به خط بریل ارسال کند. البته مبدل‌هایی هم دارد که می‌تواند به گویایی یا خط بینایی برای خودش یا مخاطبش تبدیل کند.

دی‌زی
خوشبختانه ما تجربه کشورهایی مثل سوئد و آلمان را پیش رو داریم. آنان با گذشت از شیب تندی توانستند، نابینایان را از بن بست دانش و ارتباطات رهانیده و دریچه ارتباط عمومی را به روی آنان بگشایند. این تجربه در قالبی در اروپا و آمریکا اجرا شده که به آن دیزی (DAISA) می‌گویند. این واژه مخفف این عبارت است:
Digital Accessible Information System
یعنی سیستم اطلاعات قابل دسترس دیجیتال.
این سیستم بین‌المللی است و توسط اتحادیه و مجمع اعضا پشتیبانی و اداره می‌شود. تمامی آثار شنیداری و بریل سودمند برای نابینایان در این سیستم گردآوری و تبدیل به فرمت دیجیتال می‌گردد. در این صورت قابلیت‌های آن افزایش یافته و سودمندی آن مضاعف می‌گردد. اما سرگذشت دیزی در غرب را باید مرور کنیم تا بتوانیم تجربه‌آموزی نماییم.
در طول تاریخ دسترسی به اطلاعات برای نابینایان و معلولان دیداری، امیدبخش نبود و آنان همواره محروم از خواندن و نوشتن و دسترسی به اطلاعات چاپی بودند تا اینکه در حدود سال 1830 مرد جوانی به نام لوییس بریل سامانه‌ای از نقطه‌های برجسته را ایجاد کرد. اگر چه ماشین چاپ 300 سال قبل اختراع شده بود اما به اندازه اختراع بریل با ارزش نبود زیرا با استفاده از بریل افراد نابینا به صورت حداقلی می‌توانستند هم بخوانند و هم بنویسند. توانایی حداقلی‌ای که شخص بتواند هم بخواند و هم بنویسد برای کسب مهارت‌های سواد ضروری است.
بیش از یک قرن بود که نابینایان از ترجمه‌های بریل کتاب‌های چاپی استفاده می‌کردند. همان‌طور که می‌دانیم کتاب‌های بریل، بسیاری از ویژگی‌های مناسب کتاب‌های چاپی را به اشتراک می‌گذارند مانند توانایی پریدن به صفحات یا بازخوانی صفحات مورد نظر. با این وجود مشکلاتی در خط بریل هست که پیامدهای منفی در پی داشته است. وزن، اندازه و صحافی آنها همراه داشتن و حمل و نقل آنها را دشوار می‌کند. کتاب‌های بریل، بزرگ و سنگین هستند زیرا کاغذ برجسته ضخیم‌تر از کاغذ سنتی است؛ نویسه‌های بریل تقریباً با اندازه یکسان به عنوان نویسه‌های 36 نقطه‌ای هستند و کتاب‌های بریل باید آزادانه صحافی شوند، به گونه‌ای که نقطه‌های برجسته بریل را له نکنند. در بعضی کشورها مهارت استفاده از بریل به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. برای مثال سواد بریل ایالات متحده در 50 سال اخیر از 50 درصد کودکان نابینای در سنین مدرسه در دهه 1960 تا 12 درصد در دهه 1990 کاهش یافت. علاوه بر مسائل مربوط به بریل، عوامل دیگری وجود دارند که قالبی به غیر از کتاب‌های نسخه چاپی کوچک سنتی ایجاد می‌کنند و این قالب به طور بالقوه برای بسیاری از افراد مفید است. برای مثال بسیاری خوانندگان مسن‌تر، خواندن کتاب‌های چاپی عادی را به واسطه فرایندهای سنی طبیعی و بیماری‌های چشمی مرتبط با سن دشوار می‌بینند.
از طرف دیگر کتاب‌های گویای ضبط شده، در حدود 1930 یعنی 100 سال بعد تولید شد. کتاب‌های گویا به سرعت محبوبیت لازم را به دست آورد زیرا همه گروه‌های سنی می‌توانستند از آن استفاده کنند و مخصوصاً برای بزرگ‌ترین جمعیت نابینایان یعنی افرادی که بینایی‌شان را در سنین بزرگسالی از دست داده بودند و از مهارت‌های بریل برخوردار نبودند، مفید بود.
دهه 1930 دهه بسیار مهمی برای کتاب‌های گویا بود در 1931، کنگره آمریکا برنامه کتاب گویا را ایجاد کرد. این برنامه «کتاب برای نابینایان بزرگسال» نامیده می‌شد و برای کمک به افرادی که مشکلات خواندن چاپ معمولی را داشتند، ایجاد شد. در سال بعد، بنیاد آمریکایی برای نابینایان، اولین کتاب‌های گویا را توسعه داد. در بریتانیا، نیاز برای کتاب‌های گویا در مهر و موم‌های بعد از جنگ جهانی اول در پاسخ به هزاران سرباز که در اثر جنگ، نابینا یا دچار معلولیت دیداری شده بودند و خواندن کتاب‌های گویا را نسبت به یادگیری بریل آسان‌تر می‌دیدند، احساس شد. در 1935 موسسه ملی سلطنتی نابینایان (RNIB) تولید اختصاصی کتاب‌های ضبط شده را با کتاب «قتل راجر آکروید آگاتاکریستی» در میان اولین کتاب‌های منتشره در قالب دیسک‌های شفاف راه‌اندازی کرد.
در دهه 1970 نوارهای کاست آنالوگ بر صنعت کتاب گویا تسلط داشتند. نوارهای کاست و پخش‌کننده‌ها به میزان وسیعی قابل دسترس و بر خلاف بریل نسبتاً ارزان بودند و برای استفاده، نیاز به آموزش خاصی نداشتند. با این وجود، در هنگام خواندن این کتاب‌ها، دسترسی آسان به قسمت‌ها یا صفحات مختلف میسر نبود. توانایی یافتن سریع مکانی در یک کتاب، برای مطالعه یا در یک کلاس درس، مهم است. به عنوان مثال ممکن است معلم در کلاس درس بگوید: «لطفاً به صفحه 107 برگردید». همچنین به علت قالب‌های ناسازگار ضبط‌های استفاده شده، از به اشتراک گذاری کتاب‌ها بین سازمان‌ها یا اشخاص در کشورهای مختلف ممانعت می‌شود.
کتابخانه‌هایی که به افراد دچار معلولیت‌های چاپی خدمت می‌کنند از جمله نابینایی، کم‌بینایی، نارساخوانی، معلولیت‌های یادگیری، معلولیت شناختی، معلولیت هوشی، معلولیت‌های حرکتی، معلولیت‌های ذهنی و غیره، کاربران مشترکی دارند که دچار نگرانی‌های مشابهی هستند. علاوه بر نگرانی‌های کاربر، کتابخانه‌ها مجبورند که به سمت تغییر فناوری‌ها از آنالوگ به دیجیتال حرکت کنند.
در کنفرانس عمومی ایفلای 1986 در توکیو، بخش کتابخانه‌ها برای نابینایان ایفلا، از برگزاری جلسه‌ای بین‌المللی پیرامون کتاب‌های گویای دیجیتال و کشف فناوری دیجیتالی که همه نیازمندی‌های کاربران همچنین ارائه دهندگان را برآورده می‌کند، بهره برد. نتیجه جلسه این بود که هیچ یک از فناوری‌های گویای دیجیتال در آن مرحله نیازمندی‌های توزیع کتاب‌های گویای دیجیتال را برآورده نکرده است.
دسترسی به اطلاعات دیجیتال در حدود سال 1990 امکان‌پذیر شد. افراد نابینا و کم‌بینا می‌توانستند از رایانه‌ها برای خواندن استفاده کنند. به تدریج کتاب‌های گویای دیجیتال، شیوه رایجی برای خواندن شد. البته این امر به این معنا نبود که از میزان بهره‌گیری کتاب‌های بریل کاسته شود زیرا کتاب‌های بریل تنها قالبی بود که به شخص امکان کسب مهارت‌های سواد را می‌داد.
در دهه 1990، سه رویداد مهم اتفاق افتاد. در ابتدا، اینترنت همگانی شد. رویداد بعدی، اختراع صوت فشرده، مخصوصاً ام پی تری روشی ماندگار برای توزیع صوت دیجیتال روی اینترنت فراهم کرد. در رویداد سوم از آنجایی که دیسک‌های فشرده مورد استقبال گسترده‌ای قرار گرفته بود کتابخانه سوئد، این قالب را به عنوان رسانه هدف برای توزیع دی زی انتخاب کرد. نمونه اولیه پخش کننده دی زی در 1994 ساخته شد. بعد از آن کنفرانسی بین‌المللی در مورد رایانه‌هایی که به اشخاص با نیازهای خاص کمک می‌کنند، برگزار شد. این کنفرانس، منجر به علاقه قابل توجهی به طرح دی زی شد.
همان‌طور که اشاره شد در ابتدا، دی زی به عنوان سیستم اطلاعات صوت محور دیجیتال در سوئد، کتابخانه ملی کتاب‌های گویا و بریل سوئد، توسعه یافت تا نیازهای کاربران کاست کتاب گویا را برآورده کند. کیفیت نامطلوب صدا، پخش طولانی و رسانه‌های دستی و عدم سازگاری کتاب‌های گویای امانت گرفته شده، نگرانی‌های اصلی خوانندگان حرفه‌ای کتاب‌های گویا بودند. مشارکت کاربر در سراسر فرایند توسعه، یکی از ویژگی‌های توسعه دی زی بود.
در سال 1994، کتابخانه ملی کتاب‌های گویا و بریل سوئد و کتابخانه لبی رینتن نمونه اولیه‌ای از کتاب گویای دیجیتال پی سی محور در کنفرانس آی سی سی اچ پی در وین ارائه کردند. در اوایل دسامبر 1995، زوریتا، دبیر کل اتحادیه جهانی نابینایان در نشست مقدماتی، با شور و شوق، خواستار ایجاد کنسرسیوم دی زی شد. توسدو در یومگای، یاپ در هلند، ‌بیجورک و نورداستروم در سوئد و دیگران توسعه دی زی را بسیار مورد حمایت قرار دادند.
از چندین عضو بخش کتابخانه‌های نابینایان در تورنتو در سال 1995 بازدید شد و موافقت شد تا استانداردهای بین‌المللی کتاب‌های گویای دیجیتال توسعه یابد و قرار شد کتابخانه لبی رینتن در سوئد و شینانوکنسیسو در ژاپن آنها را به تلاش برای توسعه استاندارد کتاب گویای دیجیتال باز و غیراختصاصی تشویق کنند. معاهده توسعه استاندارد کتاب گویای دیجیتال به طور موفقیت‌آمیزی در جلسه‌ای در کنفرانس عمومی ایفلا در 1995 استانبول به دست آمد. جلسه به این نتیجه رسید که یک استاندارد بین‌المللی را در طی دو سال ایجاد کند.
بر اساس توافق اولیه کتابخانه ملی کتاب‌های گویا و بریل سوئد و موسسه ملی سلطنتی نابینایان و سازمان کتابخانه‌های ژاپنی برای نابینایان، ‌همچنین تولیدکنندگان، لبی رینتن، شنیانوکنیسیو، نمونه آزمایشی بین‌المللی دی زی با یک دستگاه پخش اولیه ایجاد شد تا نیازمندی‌های کارکردی افراد دچار معلولیت‌های چاپ شناسایی شود. دولت ژاپن این بودجه را تأمین کرد. نمونه آزمایشی جهانی با مشارکت 1000 نابینا و معلول دیداری در 30 کشور در 5 قاره از جمله در مناطق در حال توسعه انجام شد. نتیجه خیلی روشن بود: افراد شکایات بسیاری در مورد سیستم نمونه اولیه داشتند اما در نهایت به توسعه استانداردهای دی زی ابراز تمایل کردند.
از این‌رو دیزی با حداقل امکانات کارش را آغاز کرد و طی چند دهه توانست امکاناتی برای روشندلان فراهم آورد تا بتوانند به راحتی پیام خود را با دیگران به اشتراک گذاشته، بخوانند، بنویسند و با جهان، ارتباطات وسیع برقرار کنند.
در ایران و جهان اسلام هم اجرای چنین طرحی شدنی است. البته بر خلاف عقیده برخی، کپی‌برداری از دیزی صحیح نیست و باید شیوه‌ای متناسب با اقتضائات بومی و ملی و مذهبی خودمان طراحی کنیم.
هم اکنون در برخی از کشورهای اسلامی، فعالیت‌هایی جهت راه‌اندازی سیستم‌های دیجیتال در جریان است. برای نمونه در مالزی در 27 شعبان 1434 (یولیو 2013م) مراسم جشنی با حضور شخصیت‌های قرآنی به منظور کامپیوتری کردن قرآن به خط بریل و راه‌اندازی شبکه قرآن بریل برپا کردند.
لازم است مدیران این جریان‌ها در کنار هم تجمع و نشست داشته باشند و با تعامل و هم‌اندیشی شبکه دیجیتال سراسری برای جهان اسلام برای نابینایان را راه‌اندازی نمایند.
البته دفتر فرهنگ معلولین مطالعات و کارشناسی‌های خود را در یک جلد کتاب به زودی منتشر خواهد کرد. آنچه در اینجا آمد خلاصه‌ای از آن کتاب است.

خواهش از کارشناسان
این پروژه نیاز به همفکری و مشاوره بسیار دارد و امید به راهنمایی‌های کارشناسان داریم. از این‌رو از همه عزیزان کارشناس در رشته‌های مختلف تقاضا و خواهش می‌کنیم اگر نظر انتقادی یا تکمیلی دارند به دفتر مجله توان‌نامه ارسال فرمایند تا ان‌شاءاللّه مورد بهره‌برداری شایسته قرار گیرد.

اهدای کتب بریل بدون استفاده
یک روش استفاده‌پذیر شدن کتب بریل، اهدای آنها به مرکز معتبر مثل کتابخانه ملی است. در این رابطه کتابخانه ملی هم اعلامیه‌ای منتشر کرده و شهرابی از مسئولین این کتابخانه در مصاحبه‌ای این ضرورت را گفته است.
مدیرکل اطلاع‌رسانی کتابخانه ملی از مردم خواست کتب بریلی که در خانه‌ها مانده و کسی استفاده نمی‌کند در اختیار کتابخانه ملی بگذارند تا در قفسه‌ها و در سیستم اطلاع‌رسانی قرار گیرد و مردم مجدداً از آنها استفاده کنند و دسترس پذیرتر گردد یا به عبارت دیگر با به اشتراک گذاشتن آثاری که در خانه مانده و استفاده نمی‌شود، استفاده از آنها را افزایش دهند. متن خبر این‌گونه است:
رضا شهرابی روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا اظهار کرد: کتاب‌های زیادی به خط بریل وجود دارد که در کتابخانه‌ها، موسسات و یا نزد افراد نگهداری می‌شود در صورتی که مورد نیاز هم نیست؛ کتاب‌هایی که می‌توان با اهدای آنها به کتابخانه ملی علاوه بر تقویت میراث مکتوب کشور، آنها را در دسترس نابینایان و کم‌بینایان عضو قرار داد.
وی با بیان اینکه کتابخانه ملی اکنون دارای 673 عنوان کتاب بریل در یک هزار و 500 نسخه است، اضافه کرد: افرادی که مایل به اهدای منابع خود به کتابخانه ملی هستند، می‌توانند همه روزه به جز روزهای تعطیل از ساعت 8 تا 16 با شماره تلفن‌های 81622562، 81623279، 81623196 و 81622943 بخش نابینایان کتابخانه ملی تماس بگیرند.
مدیرکل اطلاع‌رسانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: روزانه به طور متوسط بین 5 تا 10 عضو نابینا به کتابخانه ملی مراجعه و از منابع و امکانات موجود در این مرکز استفاده می‌کند، البته برای استفاده افراد دارای آسیب بینایی از منابع کتابخانه، محدودیت سنی و تحصیلی وجود ندارد.
به گفته وی، علاوه بر وجود کتاب‌های بریل، حدود 9 هزار نسخه کتاب گویا نیز در مخازن کتابخانه ملی برای استفاده نابینایان و کم‌بینایان وجود دارد.
شهرابی با بیان اینکه طی فراخوان اعلام شده درباره اهدای کتاب‌های بریل تاکنون حدود یکصد نسخه کتاب دریافت شده است، هدف از تأسیس کتابخانه نابینایان را تأمین نیازهای فرهنگی و اطلاعاتی این قشر از جامعه عنوان کرد که فاقد امکان استفاده از کتاب‌های چاپی هستند.
فصلنامه بصیر، ماهنامه بشری، هفته نامه هزاره سوم و روزنامه ایران سپید از جمله نشریاتی هستند که به گفته شهرابی، برای استفاده نابینایان در کتابخانه ملی موجود است.
شهرابی گفت: در تالار رقمی بخش نابینایان کتابخانه ملی هم 70 هزار پایان نامه الکترونیکی وجود دارد که اعضای نابینا می‌توانند از فایل آنها به صورت تمام متن استفاده کنند.
به گفته وی، اغلب کتاب‌های بریل موجود در کتابخانه ملی، رمان، قرآن و آثار مکتوب موسیقی است.  
تاریخ ثبت در بانک 27 تیر 1400