کد jr-46138  
عنوان اول آموزش به دانش‌آموزان معلول جسمی و ذهنی  
نویسنده نسیم گوهری  
عنوان مجموعه آسیب‌شناسی آموزش و پرورش استثنایی  
نوع کاغذی  
ناشر انتشارات توانمندان  
سال چاپ 1398شمسی  
شماره صفحه (از) 115  
شماره صفحه (تا) 118  
زبان فارسی  
متن از سال 1975 به بعد بر طبق حقوق عمومی، دانش‌آموزان با میزان استعدادهای متفاوت از حق تحصیل برخوردار شده‌اند و از معلم خواسته شده است تا فعالیت‌های کلاسی منظمی را برای آن‌ها فراهم نماید. برای ابن دانش‌آموزان طرح‌های آموزشی جداگانه‌ای به اجرا در می‌آید و بر اساس نیازها و توانایی‌های ارزیابی‌شده‌ی آن‌ها تکالیف درسی ارائه می‌گردد. بر طبق این حقوق، دانش‌آموزانی که نیازهای خاص دارند، در صورت امکان در محیط آموزشی کمی محدود قرار می‌گیرند. به این معنا که معلم چنین کلاسی باید روش کار خود را تغییر دهد و روش‌های آموزشی هم ساز با این دانش‌آموزان را در پیش بگیرد.

روش آموختن به معلولان جسمی و ذهنی
گاهی اوقات وقتی معلم متوجه حضور دانش‌آموزی با نیازهای خاص می‌گردد با عصبانیت عکس‌العمل نشان می‌دهد. معمولاً این واکنش‌ها در نتیجه عدم اطمینان از تأمین نیازهای این دانش‌آموزان می‌باشد. به خاطر بسپارید که اگر این دانش‌آموز فرزند شما بود، بهترین امکانات آموزشی را برای او درخواست می‌نمودید. پس اگر این مطلب را در نظر داشته باشید در ارائه کمک‌ها و امتیازات صبور خواهید بود و از انجام آن‌ها ناراحت نمی‌شوید.
از آن جایی که بعضی از دانش‌آموزان شدیداً معلول هستند و در کلاس‌های منظم و معمولی قادر به فعالیت نمی‌باشند، بنابراین احتمالاً هیچ یک از آن‌ها در کلاس شما حضور نخواهند داشت. اما ممکن است دانش‌آموزانی بر روی ویلچر یا با وسایل ویژه دیگری از قبیل سمعک و عینک‌های مخصوص، کفش‌ها و یا وسایل کمکی ویژه وجود داشته باشند. لذا به منظور کمک به این دانش‌آموزان در کلاس لازم است اقدامات ساده‌ای انجام دهید. مثلاً میزهای تحریر کلاس را به گونه‌ای مرتب کنید که باعث دسترسی و استفاده آسان‌تر این گونه دانش‌آموزان شود. کمک به دانش‌آموز معلول در هنگام حرکت را به عهده دانش‌آموزان دیگر بگذارید، هنگامی که در کلاس صحبت می‌کنید به گونه‌ای بایستید که در معرض دید آن‌ها باشید و بلندتر صحبت نمایید. این دانش‌آموزان تمایل دارند تا حد امکان آرام و بی‌سر و صدا باشند.

فعالیت‌های گروهی دانش‌آموزان با محدودیت‌های جسمی ـ ذهنی
پیش از شرکت دادن دانش‌آموزانی با نیازهای خاص، در یک بازدید و فعالیت گروهی لازم است به این نکته بیندیشید که چگونه به آن‌ها کمک نمایید تا ضمن شرکت در گروه، هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روحی و عاطفی در آرامش باشند. مثلاً گروه سرودی را در نظر بگیرید که در بخش مسابقه شرکت نموده و یک دانش‌آموز که بر روی ویلچر قرار دارد عضو آن گروه می‌باشد. معلم افراد را به گونه‌ای آرایش داده بود که فرد مذکور بر روی کف صحنه و جلوی گروه بنشینید تا بتواند با گروه هم آواز گردد، اما اگر در سالن برگزاری مسابقه هیچ راه شیب‌دار و درب هم سطح خیابانی وجود نداشته باشد تا ویلچر بتواند وارد شود معلم می‌تواند از داور مسابقه درخواست کند که گروه در پایین صحنه برنامه خود را اجرا نماید تا دانش‌آموز ویلچر نشین بتواند با دیگر اعضای گروه همراهی کند.
گاهی اوقات فراهم نمودن کمک برای دانش‌آموزانی که از لحاظ فیزیکی (معلول جسمی-حرکتی) مشکل دارند، نسبت به فراهم آوردن امکانات آموزشی برای معلولان ذهنی آسان‌تر می‌باشد. شاید تشخیص اینکه معلولان ذهنی به چه کمک‌هایی نیاز دارند برای معلم مشکل باشد. در بعضی موارد آن‌ها دارای معلولیت‌هایی هستند که قابل رویت نمی‌باشد. در مدارسی که برنامه‌های آموزشی ویژه‌ی خوبی دارند، معلمان با سازمان آموزش کودکان استثنایی در ارتباط هستند. به طوری که گاهی اوقات به منظور کمک به معلم‌های کلاس‌های معمولی، نحوه آموزش به این دانش‌آموزان را به آن‌ها آموزش می‌دهند.

عقب ماندگی ذهنی
در برخی مواقع یک معلم معمولی برای انجام کارهای بسیار ساده‌ای که آموزش یک شاگرد معلول را ممکن می‌سازد، بیش‌تر از زمان به اتمام رساندن یک تکلیف آموزشی وقت صرف می‌کنند. بنابراین هنگام برگزاری آزمون‌ها وی را نزد یک معلم مدرسه استثنایی می‌فرستد تا به صورت شفاهی از وی آزمون به عمل آورد. گاهی اوقات با تعیین وظایف مختصرتر برای آن دانش‌آموز یا تغییر دادن سطح معیارها تا حد کمی به منظور هماهنگی با آموزش دانش‌آموزان معلول می‌توان این مشکل را حل نمود.

مشکلات دانش‌آموزان با محدودیت‌های خاص
دانش‌آموزان معلول برای معلم‌های خود دردسرهای منحصر به فردی ایجاد می‌نمایند. اغلب این دانش‌آموزان دارای علائم بیماری‌هایی هستند که بسیار شبیه مشکلات رفتاری می‌باشند. و این برای معلم مشکل است که با توجه به عملکرد شاگرد این دو مورد را از یک دیگر تشخیص دهد. هم چنین بعضی از این دانش‌آموزان تقریباً باهوش هستند و خیلی سریع یاد می‌گیرند که چگونه معلم خود را فریب دهند و به گونه‌ای تظاهر کنند که تکالیف آن‌ها سخت و طولانی بوده است. بنابراین بسیار مهم است که معلم به آموزگاران سازمان آموزش و پرورش کودکان استثنایی اعتماد نماید. از آن جایی که این شاگردان با بعضی از طرح‌های آموزشی و برنامه طراحی شده‌ای که به موفقیت در کلاس‌های معمولی کمک می‌کند مشکلاتی دارند، معلمان مدارس استثنایی می‌توانند در رفع این مشکلات به معلم کلاس کمک باارزشی نمایند. دلیل دیگر ارزش حضور معلم دانش‌آموزان استثنایی این است که یک متخصص دوره دیده در این زمینه می‌داند یک دانش‌آموز چه زمانی سعی می‌کند معلم خود را فریب دهد و او می‌تواند به معلم کلاس کمک نماید تا این تقلب‌ها را کنترل نماید.

بهداشت کودکان معلول
مطلبی که شما به عنوان معلم باید در رابطه با کودکان دارای نیازهای ویژه به خاطر بسپارید این است که نگرش‌ها و عملکرد‌های شما، نگرش‌ها و عملکرد‌های دانش‌آموزانتان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. اگر مجبورید در رابطه با این دانش‌آموزان وقت و تلاش زیادی را صرف نمایید و از این موضوع بیزار می‌باشید، دانش‌آموزانتان نیز متوجه این مطلب خواهند شد. در حالی که می‌توانید از این موقعیت به عنوان روشی برای یادگیری این مطلب که "چگونه این دانش‌آموزان را درک نموده و به آن‌ها کمک نمایید" استفاده کنید و کلاس شما فرصتی برای یادگیری ارزش‌های مهمی چون بردباری و هم دردی خواهد بود.  
تاریخ ثبت در بانک 19 تیر 1400