| کد | jr-44488 |
|---|---|
| عنوان اول | مدرسه کلارک |
| عنوان دوم | مرکز آموزشی ویژه ناشنوایان در امریکا |
| نویسنده | بیل جی. بلوینز |
| مترجم | محبوبه مرشدیان |
| عنوان مجموعه | دانشنامه ناشنوایان (دانا) ـ جلد سوم |
| نوع | کاغذی |
| ناشر | موسسه فرهنگی هنری فرجام جام جم |
| سال چاپ | 1388شمسی |
| شماره صفحه (از) | 1169 |
| شماره صفحه (تا) | 1172 |
| زبان | فارسی |
| متن |
مدرسه کلارک ، مرکز آموزشی ویژه ناشنوایان در امریکا. این مدرسه در نورسامپتون ماساچوست ، مدرسه‌ای شبانه‌روزی و خصوصی است و به کودکانی آموزش می‌دهد که به دلیل ناشنوایی شدید و یا خفیف، نیازمند آموزش ویژه هستند تا بدین ترتیب برای تحصیل در کنار دانش‌آموزان شنوا در آینده آماده شوند. مدرسه کلارک، از آغاز تأسیس خود، تنها از روش شفاهی برای آموزش استفاده کرده است. کلاسها کم‌جمعیت است و آموزش به صورت فردی ارائه می‌شود. همه کلاسها دارای دستگاههای صوتی هستند و به وسایل کمک شنوایی گروهی مجهزند. دانش‌آموزان همان موضوعات درسی سایر مدارس ابتدایی و راهنمایی را مطالعه می‌کنند و همواره در زمینه گفتار، لب‌خوانی، زبان و استفاده بهینه از اندک شنوایی خود آموزش می‌بینند. تاریخچه ابتدایی مدرسه: مدرسه در 1867 به عنوان نخستین مدرسه شفاهی دایم و مخصوص کودکان ناشنوا در امریکا تأسیس گردید. تأسیس آن در درجه نخست، نتیجه اقدامات گاردینر گرین هوبارد ، وکیل دعاوی سرشناس در بوستون بود. میبل ، دختر هوبارد، در چهار سالگی در اثر ابتلا به سرخک ناشنوا شده بود. آموزگاران تراز اول آن زمان، به خانواده هوبارد گفته بودند که میبل به زودی قدرت گفتار خود را از دست می‌دهد و صرفاً می‌توان زبان اشاره به او آموخت و او باید برای ثبت‌نام در مدرسه، به ده سالگی برسد. خانواده هوبارد با موفقیت اندک آموزش میبل را آغاز کردند، اما خیلی زود دریافتند که باید آموزگاری را استخدام کنند. هوبارد می‌دانست که در آلمان، گفت‌وگو و لب‌خوانی را به دانش‌آموزان ناشنوا می‌آموزند. از این روی تصمیم گرفت با استفاده از روش آلمانیها، مدرسه‌ای در امریکا تأسیس کند. او در 1864 برای دریافت مجوز، به هیئت مقننه ماساچوست مراجعه کرد؛ اما به دلیل مخالفتهای لوئیس جی. دادلی ، یکی از اعضای این هیئت و پدر دختری ناشنوا که هرگز سخنی نگفته بود، اقدامات هوبارد به شکست انجامید. در همین روزها در چلمزفورد ، فردی به نام هریت بی. راجرز مشغول آموزش به دختری ناشنوا به نام فنی کاشینگ بود. اگر چه او اندکی با روشهای دستی آشنا بود، در آموزش به کودکان ناشنوا هیچ تجربه‌ای نداشت. او هجی انگشتی و صحبت کردن را به شاگرد خود آموخت؛ اما خیلی زود دریافت که ترکیب دو روش عاقلانه نیست. در نتیجه از به کار بردن هجی انگشتی چشم پوشید و کاملاً به گفتار روی آورد. راجرز آن چنان به این تجربه علاقه‌مند شد که درصدد برآمد شاگردان بیشتری را جذب کند. یکی از دوستانش، ترتیب ملاقات او و هوبارد را داد و در 1866 و در نتیجه تلاشها و حمایت مالی هوبارد، مدرسه کوچکی با پنج دانش‌آموز در چلمزفورد ماساچوست گشایش یافت. هوبارد، ملاقات دیگری با اعضای هیئت مقننه ماساچوست ترتیب داد و راجرز و سه تن از دانش‌آموزان او را نیز دعوت کرد: راسکوگرین ، دانش‌آموز هجده ساله مدرسه چلمزفورد ؛ جینی‌لیپت ، که مادرش شفاهی او را آموزش داده بود و پدرش فرماندار رودآیلند بود؛ دختر خود، میبل. اعضای هیئت مقننه فوق‌العاده تحت تأثیر مکالمات میان این سه جوان ناشنوا قرار گرفتند. دادلی پس از مشاهده نتایج گفتاری پرسید که آیا دخترش می‌تواند کلمه «بابا» را یاد بگیرد. دو روز بعد، ترزا دادلی که سیزده سال بود یک صدای معنا‌دار از حنجره‌اش خارج نشده بود، نه تنها این کلمه، بلکه شانزده کلمه دیگر را نیز ادا می‌کرد. دادلی که بیش از پیش متقاعد شده بود، به هوبارد پیوست و در نتیجه تلاشهای مشترک آنان، مجوز تأسیس مدرسه گفتاری ناشنوایان در ماساچوست صادر گردید. فرماندار ماساچوست آگاه شد که یک بازرگان اهل نورسامپتون، به نام جان کلارک برای تأسیس مدرسه ناشنوایان در نورسامپتون پنجاه هزار دلار کمک کرده است. کلارک به دلیل نقص‌شنوایی تدریجی خود، به ناشنوایان و امور آنان علاقه‌مند شده بود. در اکتبر 1867، مدرسه چلمزفورد، به نورسامپتون نقل مکان کرد و بدین ترتیب نخستین مدرسه شفاهی دایمی و مخصوص ناشنوایان در امریکا تأسیس شد و ترزا دادلی، یکی از نخستین شاگردانی بود که در این مدرسه ثبت‌نام کرد. کلارک که نخست ترجیح می‌داد ناشناخته بماند، بعدها موافقت کرد که نام او را بر مدرسه بگذارند. آموزش معلمان: در نتیجه موفقیتهای مدرسه جدید و برای جذب دانش‌آموزان بیشتر، به آموزگاران جدیدی نیاز بود. در آن زمان، هیچ مدرسه‌ای به آموزش معلمان دانش‌آموزان ناشنوا نمی‌پرداخت؛ بنابراین مدرسه کلارک تصمیم گرفت این کار را انجام دهد. در 1889 و با مدیریت و سرپرستی کارولین ای. بیل ، دومین مدیر مدرسه کلارک، نخستین برنامه آموزش معلمان در امریکا برای کادر آموزشی این مدرسه آغاز به کار کرد. در 1892 و به درخواست انجمن ناشنوایان الکساندر گراهام بل ، که آن زمان انجمن امریکایی ارتقای سطح آموزش گفتاری به ناشنوایان نام داشت، این برنامه گسترش یافت تا آموزگارانی را برای تدریس آماده سازد. در 1947، دانشکده اسمیت نیز به مدرسه کلارک پیوست و منابع آموزشی کلارک گسترش یافت. در 1962 نیز، هیئت امنای اسمیت تنها برنامه اعطای درجه استادی آموزش به ناشنوایان را آغاز کرد. بیش از 1100 آموزگار در این دوره‌ها دانش‌آموخته شدند تا به آموزش کودکان ناشنوا در 47 ایالت و 33 کشور خارجی بپردازند. آنان در مدارس شبانه‌روزی و روزانه، کلاسهای روزانه و محیطهای کاری جدید و رایج مشغول به کار شدند. پیشگامی مدرسه: مدرسه کلارک، به عنوان موسسه‌ای پیشگام و پرچمدار این شاخه خاص آموزش به شهرت جهانی دست یافته است. این مدرسه با خوش‌اقبالی، از سرپرستان برجسته‌ای برخوردار بوده که برنامه‌ها و سیاستهای آن را تعیین می‌کردند. گاردینر گرین هوبارد، نخستین رئیس هیئت مدیره مدرسه، به ریاست شرکت تلفن بل رسید و طلایه‌دار شرکت تلفن و تلگراف امریکا بود. در 1871، الکساندر گراهام بل، به مدرسه کلارک رفت، تا روش صوت‌نگاری پدرش را به هیئت علمی آن بیاموزد. بل 51 سال در امور مدرسه شرکت داشت و در میان سالهای 1898 تا 1922 عضو هیئت مدیره آن نیز بود و در پنج سال آخر زندگی‌اش (1917 تا 1922) ریاست آن را برعهده داشت. او به میبل هوبارد تدریس می‌کرد و بعدها با او ازدواج کرد. گریس گودهیو در کلارک، شیوه تدریس به ناشنوایان را آموزش دید و از 1902 تا 1905 به تدریس در این مدرسه مشغول بود. در آنجا بود که او با مرد جوانی اهل ورمونت ، به نام کالوین‌کولیج آشنا شد. او از دانشکده آمرست دانش‌آموخته شده بود و در نورسامپتون وکالت می‌کرد. آنان در اکتبر 1905 با یکدیگر ازدواج کردند و بعدها کولیج، شهردار نورسامپتون، فرماندار ایالت و رئیس‌جمهوری امریکا شد. رئیس جمهوری و همسرش، همچنان علاقه فراوانی به امور مدرسه داشتند و به عضویت هیئت مدیره آن نیز درآمده بودند. همسر کولیج بین سالهای 1935 تا 1952 ریاست هیئت مدیره را برعهده داشت و تا زمان مرگش در 1957 همچنان در هیئت مدیره عضو بود. مدرسه کلارک، افزون بر شهرت بین‌المللی در آموزش شفاهی کودکان ناشنوا، در آموزش معلمان مخصوص ناشنوایان و همچنین در زمینه تحقیقات، در جهان پیشگام بوده است. در مدت سالیان در نتیجه تحقیقات در زمینه ابعاد وراثتی ناشنوایی، روان‌شناسی آن و رشته‌های آواشناسی و شنوایی‌سنجی تجربی دیدگاهها و روشهای جدیدی شکل داده است. کلارک، یکی از نخستین مدارسی بود که از برنامه مدارس تابستانی برای آموزگاران حمایت می‌کردند. از آغاز این برنامه در 1962 بیش از 1600 آموزگار و دانشجوی رشته دبیری در این برنامه ثبت‌نام و شرکت کرده‌اند. کلارک، افزون بر این در انجام این فعالیتها نیز پیشگام بوده است: برنامه‌های پیش‌دبستانی، آزمایشگاههای گفتاری، ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره، خدمات حمایتی جدید برای کمک به دانش‌آموزان در روند انتقال از مدارس ویژه به مدارس دولتی و یا خصوصی، برنامه‌های تلویزیونی دارای شرح و زیر‌نویس و به کارگیری رایانه در غنا بخشیدن به آموزش مبتلایان به اختلال شنوایی. برنامه و هدف مدرسه: مدرسه کلارک، کودکان ناشنوای بین چهار تا هفده سال را از سرتاسر امریکا، کانادا و گاهی از سایر کشورها ثبت‌نام می‌کند و برنامه آموزش ابتدایی کاملی برای آنان فراهم می‌کند. البته با تأکید بر ارتباط شفاهی، دانش‌آموزان شبانه‌روزی در خوابگاههایی شبیه خانه، با نظارت آموزگاران صلاحیت‌دار زندگی می‌کنند. مدرسه در پی آن است که دانش‌آموزان ناشنوا را آن چنان آماده کند که در نخستین زمان ممکن به هم‌سن‌و‌سالان شنوای خود در روند کلی آموزش در مدارس دولتی و یا خصوصی بپیوندند. پذیرش کودکان در برنامه آموزشی کلارک، بر پایه تعهد والدین و نیازها و توانایی کودک است. نقص شنوایی کودک باید آن چنان شدید باشد که نتواند از روند آموزش به کودکان دارای شنوایی و گفتار طبیعی در مدارس عمومی بهره‌ای ببرد. آموزگاران با بهره‌گیری از وسایل کمک شنوایی فردی و یا گروهی، به دانش‌آموزان می‌آموزند که از اندک شنوایی باقی‌مانده خود استفاده بهینه کنند و لب‌خوانی و صحبت نمایند. روش مورد استفاده کاملاً شفاهی است و زبان اشاره آموزش داده نمی‌شود. کادر آموزشی متخصص، شرایطی را فراهم می‌آورند که دانش‌آموز بتواند گفتار و زبان را هم شفاهی و هم کتبی فراگیرد و او را قادر می‌کند که مهارت زبانی لازم را برای شرکت و رقابت در دنیای افراد شنوا کسب کند. دانش‌آموختگان مدرسه: دانش‌آموختگان مدرسه، این نکته را در عمل به اثبات رسانده‌اند که ناشنوایان می‌توانند با موفقیت به رقابت بپردازند. یک پژوهش نشان داده است که نود و پنج درصد از دانش‌آموختگان این مدرسه، به دبیرستان و یا آموزشگاه پیش‌دانشگاهی ویژه دانش‌آموزان شنوا راه یافته‌اند؛ شصت درصد از این گروه دانش‌آموزان در بیش از دویست دانشکده و دانشگاه پذیرفته شده‌اند و بیست و چهار دانش‌آموخته آموزش عالی، مدرک کارشناسی ارشد و چهار نفر نیز مدرک دکتری دریافت کرده‌اند. دانش‌آموزانی هم که تحصیلات خود را ادامه نداده‌اند، به دلیل برخورداری از آموزش گفتاری قادر بوده‌اند در دنیای تجارت و صنعت به خوبی رقابت کنند. مأخذ: GEDPD, Vol. 1, P. 188-190. بیل جی. بلوینز ترجمه محبوبه مرشدیان |
| تاریخ ثبت در بانک | 11 بهمن 1399 |