کد jr-44477  
عنوان اول مجتمع حضرت زینب  
عنوان دوم مرکز آموزشی برای ناشنوایان دختر در ایران  
نویسنده سلیمه رمضانی  
نویسنده اباذر نصر  
عنوان مجموعه دانشنامه ناشنوایان (دانا) ـ جلد سوم  
نوع کاغذی  
ناشر موسسه فرهنگی هنری فرجام جام جم  
سال چاپ 1388شمسی  
شماره صفحه (از) 1150  
شماره صفحه (تا) 1151  
زبان فارسی  
متن مجتمع حضرت زینب، مرکز آموزشی برای ناشنوایان دختر در ایران.
این مجتمع در اصفهان واقع شده و در زمینه کارآموزی به ناشنوایان تلاش می‌کند. ساختمان کنونی این مجتمع در 1377 افتتاح شد، ولی اصل شکل‌گیری آن به 1362 باز می‌گردد. شکل‌گیری این مجتمع ریشه در حوادث و تحولات مختلفی دارد که مربوط به پیش از 1362 است.
نخستین اقدام برای آموزش و پرورش ناشنوایان اصفهان, به همت حسین گلبیدی در حدود پنجاه سال پیش انجام یافت. بنابراین فعالیتهای آموزش ناشنوایی این استان، تاریخی نیم قرنی دارد. پس از تلاشهای گلبیدی و البته با افزایش شمار ناشنوایان، اداره آموزش و پرورش استان و بعداً سازمان ملی رفاه ناشنوایان ایران و دفتر آموزش استثنایی، متصدی امور آموزشی ناشنوایان بوده‌اند.
از 1353 در اصفهان، مرکزی به نام مرکز رفاه ناشنوایان، که وابسته به مرکز رفاه ناشنوایان تهران بود و از بودجه مجتمع باغچه‌بان تأمین هزینه می‌شد، دایر شد و با تعدادی کم دختر و پسر ناشنوا که از نظر سنی آموزش و پرورش آنان را نمی‌پذیرفت، کار خود را آغاز کرد.
در 1360 سازمان بهزیستی متولی امور ناشنوایان شد و مرکز رفاه ناشنوایان نیز به این سازمان، در ساختمان کوچک استجاری آن در خیابان شمس‌آبادی پیوست. در آن هنگام، نزدیک به چهارده مددجوی پسر و دختر چهارده تا سی ساله، در این مرکز به سوادآموزی تا پنجم ابتدایی مشغول بودند. همچنین حرفه‌های مختلفی چون نجاری و خیاطی به آنان آموزش داده می‌شود.
پس از فعالیتهای فراوان، مرکز شهید اژه‌ای فعلی، در خیابان آیت‌الله کاشانی تأسیس شد و مرکز رفاه ناشنوایان به آنجا منتقل گردید. کم‌کم شمار مددجویان به 130 تن رسید. با افزایش دختران و پسران ناشنوا، مراکز آنان تفکیک شد و مرکز شهید اژه‌ای، به پسران و مرکز حضرت زینب به دختران اختصاص یافت. مرکز حضرت زینب تحولات بسیاری را پشت سر گذاشت و پس از چند تغییر مکان، در 1377 به همت آقای فرشچیان، از خیران اصفهان، ساختمان کنونی مجتمع آموزشی فرهنگی و حرفه‌ای توان‌بخشی ناشنوایان حضرت زینب، در خیابان احمدآباد، در اختیار مرکز حضرت زینب قرار گرفت. آقای فرشچیان، افزون بر این، هر سال با کارهایی از قبیل پرداخت وام قرض‌الحسنه به زوجین ناشنوا، و هزینه ناهار ناشنوایان و نیز پرداخت هزینه سفرهای زیارتی آنان، این سازمان را یاری می‌رساند. بخشی از فعالیت این مرکز سوادآموزی محدوده سنی پذیرفته‌‌شدگانِ دوازده تا سی سال است. علاقه‌مندان، پس از تکمیل فرم سنجش شنوایی و تعیین کمبود شنوایی، از طریق اداره پذیرش و هماهنگی بهزیستی به مرکز معرفی می‌شوند. پس از آن، برای آنان پرونده تشکیل می‌شود و مطابق با ذوق و سلیقه و علایق آنان، افزون بر سوادآموزی از اول تا پنجم دبستان، در دوره‌های حرفه‌ای نیز شرکت می‌کنند.
گلدوزی و گلسازی با دست و ماشین، خیاطی، قالیبافی، خوشنویسی، نقاشی، سرود، از فعالیتهای حرفه‌ای این مرکز است.
اخیراً ناشنوایان به دلیل محدودیتی که در شنیدن دارند، درکشان از مسائلی که در جامعه اتفاق می‌افتد، بسیار سطحی است. از این رو برنامه‌هایی برای تشریح و توضیح مسائل برای آنها صورت گرفته است. تدبیرهایی نیز برای اشتغال و راه‌اندازی واحدهای صنفی ویژه ناشنوایان انجام یافته است.
در سال، نزدیک به 25 زوج جوان ناشنوا در مرکز به سامان می‌رسند، و پس از ازدواج، مسائل خانوادگی‌، اختلافات و ارتباطات آنان، در خود این مرکز رسیدگی می‌شود. البته مشاوره خانواده این مرکز، کلیه ناشنوایان اصفهان را می‌پذیرد. اخبار ناشنوایان صدا و سیما در هر هفته با همکاری این مرکز اجرا می‌شود. گروه سرود مرکز نیز، در پی موفقیتهای پی‌درپی، همیشه دعوتهایی را در نوبت دارد.
کارگاه قالیبافی مرکز، به همت آقای حقیقی، از خیران اصفهان، تشکیل شده است. او با پرداخت دستمزدی بالاتر از دستمزد رایج در بازار، دختران و مادران ناشنوا را در این کارگاهها به کار می‌گیرد. قالیهای صادراتی بسیار با ارزشمندی به دست ناشنوایان در این کارگاه بافته شده است.
منابع آموزشی‌: پرسنل قدیمی مرکز، همگی دوره‌های آموزشی دو ساله یا نُه ماهه فشرده کار با ناشنوایان را گذرانده‌اند و از نظر سازمانی وابسته به بهزیستی‌اند. در مرکز, رشته‌های مختلفی از قبیل: مادر و کودک، سوادآموزی، کلاس حرفه‌آموزی، اشاره عمومی، اشاره باغچه‌بان، شیوه کلاس‌داری، شناخت ناشنوا، نیازهای ناشنوا و ارتباطات و... تشکیل می‌شود. علاقه‌مندان باید در امتحانات استخدامی شرکت کنند تا جذب بهزیستی شوند. یکی از خدمات جنبی این مرکز، خدمات به تشکلهای ناشنوایان، مانند کانون ناشنوایان و انجمن جوانان ناشنواست.
یکی از وظایف مجتمع حضرت زینب، برگزاری کلاسهای مادر و کودک است. در این کلاسها کودکان ناشنوا از یک سالگی بایستی به اتفاق اولیای آنها آموزش ببینند.
امروزه نزدیک به هجده دانشجوی دختر ناشنوا در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی مشغول تحصیل‌اند. بهزیستی، تمام هزینه تحصیلات این عده را پرداخت می‌کند. کمک هزینه تحصیلی به کلیه ناشنوایان در سطح استان پرداخت می‌شود. بیش از هزار دختر ناشنوا از کمکهای این مرکز بهره‌مند شده‌اند. و نیز بیش از نود مددجو در حال آموزش روزانه هستند و در کارگاه تولیدی نیز بیش از سی تن از ناشنوایان در حال کارهای تولیدی‌اند.
مأخذ:
اطلاعات شخصی نویسنده.
سلیمه رمضانی؛ اباذر نصر  
تاریخ ثبت در بانک 11 بهمن 1399