| کد | jr-44467 |
|---|---|
| عنوان اول | ماتلین، مارلی |
| عنوان دوم | خانم هنرپیشه ناشنوای امریکایی |
| نویسنده | لقمان سرمدی |
| عنوان مجموعه | دانشنامه ناشنوایان (دانا) ـ جلد سوم |
| نوع | کاغذی |
| ناشر | موسسه فرهنگی هنری فرجام جام جم |
| سال چاپ | 1388شمسی |
| شماره صفحه (از) | 1131 |
| شماره صفحه (تا) | 1133 |
| زبان | فارسی |
| متن |
ماتلین، مارلی ، خانم هنرپیشه ناشنوای امریکایی. در 24 اوت 1956، در مورتون گروو در ایلینویز متولد شد. در هجده ماهگی، در اثر ابتلا به سرخجه، ناشنوا شد. ماتلین در مدارس همگانی ثبت‌نام کرد؛ افزون بر این، در مرکز ناشنوایان یهود ، به نام خاخام داگلاس گلدهامر ، زبان عبری را فرا گرفت. از هفت سالگی با همکاری مرکز ناشنوایان شیکاگو، به اجرای کار تئاتر برای کودکان می‌پرداخت. او در «جادوگر اُز » نقش دُرُسی را بازی کرد. او در سیر و سفر این گروه کوچک از ایلینویز، نبراسکا و ایندیانا به ایفای نقش در مری پاپینز و پیتر پن پرداخت. در سیزده سالگی، برای مقاله خود با عنوان «اگر یک ستاره سینما بودم» جایزه نفر دوم را از جشنواره سالانه و بین‌المللی هنرهای خلاق که همه ساله در مرکز شیکاگو برگزار می‌شد، دریافت کرد. او در این مقاله اهداف و آرزوهای خود را برشمرده بود؛ از جمله داشتن خانه‌ای بزرگ و مجلل، نامه‌های هواداران، چند دستگاه ماشین لیموزین و پیشکش بهترین لبخندهایش در روی صحنه. با این حال دنیای پر از رقابت بازیگری و هنرپیشگی، وی را سرخورده کرد. او قصد داشت در بخش قضایی و دادگستری جنایی مشغول به کار شود؛ از این رو در دانشکده مقدماتی هارپر در پالاتاین ایلینویز ثبت‌نام کرد. او نخستین هنرپیشه امریکایی است که به رغم داشتن نقص شنوایی، در سال 1986 با نقش‌آفرینی مطلوب در فیلم «فرزندان خداوندی کوچک‌تر» موفق به کسب برنده جایزه اسکار هنرپیشه زن گردید. سپس با تلاشها و پشتکار فراوان، در سال 1987 موفق به اخذ جایزه بهترین هنرپیشه آکادمی شد. دانشگاه سن‌خوزه واشنگتن، در 1989 پوستر این هنرمند را در کنار دیگر نوابغ و مشاهیر معلول جهان به چاپ رسانید. ماتلین در نمایشنامه «فرزندان خدای کوچک‌تر » که در تئاتر شیکاگو به روی صحنه رفته بود، نقش لیدیا را بازی می‌کرد. پس از اجرا از وی دعوت شد که برای شرکت در آزمون پذیرش (صدا و تصویر) خود را معرفی کند. فیلیس فرلیچ ، خانم هنرپیشه ناشنوا، برای نمایشنامه‌اش در برادوی ، موفق به دریافت نشان تونی در1980 شده بود. در جریان جست‌وجوی بین‌المللی برای یافتن هنرپیشه‌ای که نقش سارا را بازی کند، هزاران عکس و تصویر مورد بررسی قرار گرفتند. عکس ماتلین نیز یکی از آنها بود. او برای شرکت در آزمون پذیرش ویلیام هورت به نیویورک رفت و پس از شرکت در آزمونها و نشستهای دیگر در لس‌آنجلس، به کار گرفته شد. در 1986 با دریافت جایزه بهترین بازیگر و هنرپیشه زن، جوان‌ترین هنرپیشه‌ای بود که در 21 سالگی موفق به دریافت جایزه این آکادمی می‌شد. در جشنواره اسکار با ستارگانی چون جین فوندا ، سیگورنی ویور ، سیسی اسپاسک و کاتلین تورنر رقابت داشت و نخستین ناشنوایی بود که موفق به دریافت جایزه اسکار شد. منتقدان «فرزندان خدای کوچک‌تر» دیدگاههای گونه‌گونی داشتند. دیو کهر ، در شیکاگو تریبون ، حضور ماتلین را، در فیلمی که وی آن را تلاشی شکست خورده در زمینه به تصویر کشیدن مفهوم و نوع احساس در ناشنوایان تلقی کرده، قوی و موثر دانسته است. راجر ابرت در شیکاگو سان تایمز ، این تصور را مطرح کرده که این فیلم نتوانسته است به تماشاگران شنوای خود همان احساساتی را منتقل کند که خود ناشنوایان از دیدن فیلم پیدا می‌کنند. برخی از ناشنوایان از حذف بخش اعظم زبان اشاره از فیلم، ابراز ناخرسندی کردند. تنها 10 محل از 215 محل نمایش فیلم در سراسر کشور اقدام به گنجاندن زیرنویسها برای تماشاگران ناشنوا کرده بودند. بسیاری از منتقدان فیلم، آن را به دلیل بهره‌گیری از استعاره‌ها و زبان سمبولیک در بیان موانع موجود در زمینه ایجاد ارتباط موفق تحسین کردند. افزون بر این، هنرنمایی ماتلین و ایفای نقش یک زن ناشنوا و طغیانگر، به صورتی گسترده مورد تحسین و تمجید قرار گرفت. ماتلین و هورت، تا مدت کوتاهی پس از این فیلم، در ارتباط با همدیگر بودند. موفقیت فیلم و هنرنمایی برجسته ماتلین در آن، راه را برای ورود سایر هنرپیشگان ناشنوا به عرصه سینما باز کرد؛ از جمله فعالیتهای ماتلین، بازدید از مدارس و ملاقات با کودکان بود؛ مانند بازدید از مرکز ناشنوایان شیکاگو، همان جا که حرفه بازیگری را آغاز کرده بود. او در مه 1978 برای تهیه فیلم «واکر » عازم نیکاراگوئه شد. ویلیام واکر , ماجراجوی امریکایی سده نوزدهم بود که در 1855 همراه با 58 تن دیگر، به نیکاراگوئه حمله کرد و پس از اشغال، رئیس جمهوری آن کشور شد؛ در 1860 نیز به دست یکی از نفرات جوخه آتش، اعدام شد. این فیلم براساس رویدادهای تاریخی و واقعی بود و در آن، اِد هریس ، هنرپیشه امریکایی، در نقش واکر بازی می‌کرد. ماتلین نیز، نقش الن مارتین ، نامزد واکر را بازی می‌کرد؛ الن مارتین زنی ناشنوا بود که در همان ابتدای داستان، در اثر ابتلا به وبا درگذشت. مرگ او موجب شد که واکر تعادل عاطفی و روحی خویش را از دست بدهد. در 1989 در فیلم سینمایی «پلی به سکوت »، ماتلین در نقش پگی لورنس که زنی ناشنوا و جسور بود، ظاهر شد. پگی شوهرش را در یک سانحه رانندگی از دست می‌دهد و با اینکه خودش از این سانحه جان سالم به در می‌برد، اما نگهداری و مراقبت از دختر چهارساله‌اش به پدر و مادرشوهرش واگذار می‌شود. مادر پگی در صدد برمی‌آید که سرپرستی و قیومیت این فرزند را به دست آورد و همین منشأ تضاد این فیلم است. در این فیلم بی‌توجهی و بی‌اعتنایی پگی، به گونه‌ای به تصویر کشیده شده که بسیاری، آن را مشخصه ناشنوایان تلقی خواهند کرد. ماتلین در سناریوی اصلی، نقش مشاور را داشت. در سپتامبر1991، ان. بی. سی. اقدام به تولید مجموعه «تردیدهای منطقی »، کرد. ماتلین در این مجموعه، نقش تس کافمن را که یک وکیل ناشنوا بود، بازی می‌کرد. این مجموعه در حد متوسط ارزشگذاری شد. ماتلین هم در بخش بهترین هنرپیشه زن در سریالهای داستانی، نامزد دریافت نشان طلا شد. برخی تماشاگران از این بابت نگران بودند که توانایی بی‌عیب و نقص تس کافمن در زمینه لب‌خوانی می‌توانست انتظارات و توقعات کاذبی را در پی داشته باشد. از سوی دیگر، برخی نیز بر این باور بودند که در این فیلم الگویی عینی برای مردان و زنان ناشنوا ارائه شده تا آن دسته از ناشنوایان که آرزوی چنین شغل و حرفه‌ای را دارند، شخصیتهای این فیلم را سرمشق و الگوی خویش قرار دهند. ماتلین در زمینه حمایت از حقوق ناشنوایان نیز فعال بوده است. او تنها در فیلمها و سریالهایی نقش ایفا می‌کند که کارگردان، خود را متعهد به زیرنویس‌دار کردن فیلم بداند و به زبان اشاره و اولویت دادن به آن توجه کند و به ترویج تجهیزات تلفن ویژه ناشنوایان پرداخته باشد. او در حمایت از تأسیس انیستیتوی ملی ناشنوایی و اختلالات گفتاری، مدارک و شواهدی را به کمیسیون کار و نیروی انسانی سنا ارائه کرده است. ماتلین در زمینه مبارزه با بیماری ایدز نیز نقش فعالی داشته است. او در1991 موفق به دریافت جایزه برنارد براگ از جشنواره بین‌المللی هنرهای خلاق شد. این نشان به هنرمندان جوان و برای تشویق فعالیتها و موفقیتهای آنها تعلق می‌گیرد. در 1993، ماتلین با کوین گراندالکسی ، پلیس اهل لس‌آنجلس، ازدواج کرد. در همین سال بود که در فیلم «به صدای اهریمن گوش نکن » بازی کرد. به سبب حضور در برنامه‌های تلویزیونی به عنوان میهمان، نامزد دریافت جایزه امی در سالهای 1993 و 1994 شد و سرانجام در نهم ژوئن 1994، در مجموعه کارتونی «ماجراهای دیسنی در سرزمین عجایب » ظاهر شد. در این مجموعه، خرگوش ناشنوا پس از آنکه ملکه سرخ سخن گفتن را ممنوع می‌کند، به تدریس زبان اشاره می‌پردازد. جف سیلورمن از نیویورک تایمز نوشته است: ماتلین به عنوان یک هنرپیشه ناشنوا، خود را گرفتار سبک و روش خاصی نمی‌کند. او با استفاده از زبان اشاره و تظاهرات چهره، به ایفای نقشهای خود می‌پردازد. در همه جا بسیار قوی و نیرومند ظاهر می‌شود؛ هم در صحنه فیلم و هم در عرصه زندگی. مأخذ: نوابغ و مشاهیر معلول جهان، ص 178 DPAS, P. 244-247. ترجمه لقمان سرمدی |
| تاریخ ثبت در بانک | 9 بهمن 1399 |