کد jr-44360  
عنوان اول کاتولیک، آموزش و پرورش ناشنوایان در  
عنوان دوم بررسی تلاشهای برخی کاتولیکها در زمینه ارتقای آموزشی و رشد علمی ناشنوایان در غرب، پس از رنسانس  
نویسنده اف پانارا  
مترجم زهرا واعظی‌نژاد  
عنوان مجموعه دانشنامه ناشنوایان (دانا) ـ جلد سوم  
نوع کاغذی  
ناشر موسسه فرهنگی هنری فرجام جام جم  
سال چاپ 1388شمسی  
شماره صفحه (از) 972  
شماره صفحه (تا) 974  
زبان فارسی  
متن کاتولیک، آموزش و پرورش ناشنوایان در، بررسی تلاشهای برخی کاتولیکها در زمینه ارتقای آموزشی و رشد علمی ناشنوایان در غرب، پس از رنسانس.
فقدان قوه شنوایی یا فقدان شنوایی ‌گفتاری در فرهنگ کهن اروپایی، یک معلولیت اساسی و مهم تلقی می‌شد. محرومیت آنان از برقراری ارتباط کلامی و تبادل افکار و عقاید با یکدیگر و با سایران, به همه انواع ارتباطات اجتماعی تعمیم داده می‌شد. از این رو, مبتلایان به چنین نقصی, با واژه‌های منفی یاد می‌شد. از آنجا که ناشنوایان, قادر به بیان ذهنیات خویش نبودند, معمولاً این تصورِ اشتباه شکل گرفته بود که آنان, فاقد قدرت تعقل‌اند. در دوره پیش از مسیح و اوایل آن، توان‌بخشی اجتماعی و آموزشی ناشنوایان, تقریباً مغفول و فراموش شده بود.
دوره قدیم: جناب بِد برای نخستین بار، گزارشی از اولین اقدام روشمند در آموزش شفاهی ناشنوایان عرضه کرده است. در این گزارش، درمان معجزه‌آمیز یک جوان گنگ, توسط اسقف جان, از اهالی بورلی در 721 آمده است و بعدها این اسقف, به سن جان و نخستین معلّم ناشنوایان, شهرت یافت و نامش در تاریخ به ثبت رسید.
روح بشر دوستی عصر رنسانس, شوق و علاقه به رفع مشکلات ناشنوایان را در افراد برانگیخت. جیرولامو کاردانو از اهالی پاودآ به قدرت و توانایی آنان در گفتار‌آموزی و نیز فراگیری خواندن و نوشتن پی برد و به بهره‌گیری از فکر و اندیشه آنان اشاره کرد. پدرو پونس دی‌لئون در 1584 به عنوان یک روحانی بندیکتینی ، به دلیل آموزش گفتار به کودکان ناشنوای نجیب‌زادگانِ اسپانیا, به شهرت رسید. نخستین اثری که منحصراً به شیوه‌های آموزش ناشنوایان می‌پرداخت, با تلاش جان پابلو بونت، در 1620 در مادرید به چاپ رسید. وی, طرفدار نظام الفبایی برای یادگیری حروف و نوعی رویکرد گفتاری برای فراگیری واژگان و پیشرفت زبانی بود.
تا میانه قرن هجدهم، نظریه‌پردازان و معلمان خصوصی, که به آموزش گروه اندکی از ناشنوایان مبادرت داشتند, شیوه‌های گوناگونی را پیشنهاد و عملی می‌کردند. جان بولور ، جی. دالگارنو و جان والیس بریتانیایی به توانایی برخی شاگردان ناشنوا در زمینه گفتار و لب‌خوانی اذعان کردند؛ اما به این نتیجه رسیدند که الفبای نوشتاری و دستی, عملی‌تر است. بارون ون هلمونت و جی. کی. آمان پایه‌گذار آموزش گفتار و لب‌خوانی در هلند بودند. در فرانسه, یاکوب رودریگز پریرا برای نمایش خصوصیات آوایی و کمک به تلفظ حروف, از الفبای دستی استفاده کرد. نخستین مدرسه آزاد ناشنوایان را, اَبه روش چارلز میشل دو لپه در 1769 در پاریس بنیانگذاری و شیوه فرانسوی را ابداع کرد. در این شیوه، هجی با انگشت در تلفیق با علایم ویژه کلمات به کار می‌رفت. شیوه دستی دولپه همراه با لغت‌نامه و دستور اشارات او, بر معاصران وی تأثیر عمیقی گذاشت. حدوداً در همین زمان بود که سموئل هینیک نخستین مدرسه دولتی ناشنوایان در آلمان را, که طرفدار رویکرد شفاهی محض بود، تأسیس کرد. وی, به دلیل موفقیتش در این زمینه، به پدر شیوه شفاهی یا پدر شیوه آلمانی مشهور گشت.
دوره جدید: در 1815 توماس هاپکینز گالودت , روحانی پروتستانی اهل هارتفوردِ کانتیکت, برای محقق ساختن بهترین شیوه آموزش به ناشنوایان, اقدامات جدیدی را آغاز کرد و به مرور, توانست روش گفتاری را در اروپا و سایر مناطق گسترش دهد. طرفداران و رابطان شیوه شفاهی نظیر توماس آرنولد (انگلستان)، فردریک موریتز هیل (آلمان) و اَبه گویلیو تارا (ایتالیا) اظهار داشتند که گفتار و تفسیر کلام سایران، ناشنوایان را با زبان محیط خویش مرتبط می‌سازد و آنان را, به جامعه باز می‌گرداند؛ حال آنکه زبان اشاره, در بیشتر مواقع، غیردستوری و گاهی غیرمنطقی به نظر می‌آمد و همچنین، کارکرد آن, منزوی ساختن آنان در جامعه بود.
مدارس و شیوه‌های معاصر: خواهران روحانی سن جوزف از اهالی کاروندلت ، موسسه ناشنوایان سن جوزف, در سن‌لوئیز میزوری را در 1837 بنیانگذاری کردند. نیز سارا فولر ، بنیانگذار مدرسه روزانه ناشنوایان؛ الکساندر گراهام بل ، پیشتاز عرصه بررسی علمی گفتار بود و ماکس ای. گولداستین موسسه مرکزی ناشنوایانِ سن لوئیز را تأسیس کرد. بدین ترتیب, مدارسی فرقه‌ای و خصوصی ویژه ناشنوایان, با مدیریت و برنامه‌های عالی, تا 1900 تأسیس شد و در آنها, روش شفاهی به کار ‌گرفته می‌شد.
گولد استینِ کاتولیک و 148 کشیش در امریکا, در حد توان خود، به جامعه ناشنوایان خدمت کردند. در بسیاری از مدارسی که مسئولیت و نگهداری آنها عمدتاً با خواهران روحانی فرقه‌های مختلف است، بر روش شفاهی تأکید می‌شود. پشتیبانی مالی کارگاههای سالانه‌ای که به مسائل ویژه ناشنوایی می‌پردازند و برگزاری دوره‌های زبان اشاره در سمینارهای مهم را, انجمن بین‌المللی ناشنوایان کاتولیک برعهده دارد. در دانشگاه گالودت, فعالیتهای کاتولیکی وجود دارد؛ دانشجویان کاتولیک این دانشگاه، انجمنی برای جهت‌دهی به فعالیتهای خود تأسیس کرده‌اند.
به دلیل تخصصی بودن ماهیت آموزش ناشنوایان، نیاز فراوانی به کارکنان آموزش دیده و معلمان لایق و با صلاحیت وجود دارد. بسیاری از نهادهای آموزشی ناشنوایان, نظیر دانشکده گالودت و مراکز ویژه تربیت معلم و مربی, به تربیت افراد مبادرت می‌ورزند. درمانگاه جان تریسی در لس‌آنجلسِ کالیفرنیا, که خانم اسپنسر تریسی بنیانگذاری کرد, برای دانش‌آموزان پیش‌دبستانی و والدین آنها, مدرسه ویژه‌ای دارد و برای آموزش والدین, برگزاری دوره‌های مکاتبه‌ای برگزار می‌کند.
ارزش برخی سازمانها, در پیشبرد آموزش و توان‌بخشی ناشنوایان, به اثبات رسیده است. با سابقه‌ترینِ این سازمانها, کنوانسیون مربیان ناشنوایان است که به هیچ شیوه آموزشی خاصی مقید نیست. ارگان رسمی آن، سالنامه امریکایی ناشنوایان را با همکاری دانشگاه گالودت منتشر می‌کرد. دفتر ولتا, که در 1894 با یاری الکساندر گراهام بل در واشنگتن دی. سی پایه‌گذاری شد، حمایت مالی انجمن ناشنوایان گراهام بل را بر عهده دارد. عضویت در این انجمن برای علاقه‌مندان به گفتار و لب‌خوانی, آزاد است. ارگان رسمی آن، ولتا رویو است.
ارزیابی نهایی: اگر چه ممکن است فلسفه آموزشی مدارس ناشنوایان, هنوز هم با توجه به روشهای آموزشی و برقراری ارتباط و گفت‌وگو, متنوع باشد، در امریکا اتفاق‌نظر کلی درباره این موضوع دیده می‌شود که هیچ شیوه‌ای به تنهایی برتر و مهم‌تر از شیوه دیگر نیست و هر یک از این شیوه‌ها, در شرایط خاص و یا محدوده کاربرد خاص، ضروری و اجتناب‌ناپذیرند. این مدارس و سازمانهای متنوع, با ارائه برنامه روشنی که عرضه‌‌کننده تکنیکهای نوین و انجام تحقیقات علمی درباره آموزش و توان‌بخشی به ناشنوایان باشد، راه پیشرفت آنان را آسان ساخته, آنان را در زمینه سازگاریهای اقتصادی و اجتماعی در دوره پس از تحصیل, یاری کرده است. در نتیجه، اکنون جامعه دریافته است که ناشنوایان نه تنها توانایی تحصیل علم را دارند، بلکه شهروندان مسئول و لایقی نیز, برای جامعه خواهند بود.
مأخذ:
N C E . Vol. 4, P. 681-682.
اف. پانارا
ترجمه زهرا واعظی‌نژاد  
تاریخ ثبت در بانک 10 دی 1399