مقاله مجموعه

کد jr-44314  
عنوان اول فرهنگ عمومی  
عنوان دوم ساختار، ویژگیها و عناصر فرهنگ عمومی ناشنوایان  
نویسنده سیمون جِی. کارمل  
مترجم محبوبه مرشدیان  
عنوان مجموعه دانشنامه ناشنوایان (دانا) ـ جلد دوم  
نوع کاغذی  
ناشر موسسه فرهنگی هنری فرجام جام جم  
سال چاپ 1388شمسی  
شماره صفحه (از) 874  
شماره صفحه (تا) 876  
زبان فارسی  
متن فرهنگ عمومی ، ساختار، ویژگیها و عناصر فرهنگ عمومی ناشنوایان.
درک مفهوم فرهنگ ناشنوایان و ارزشهای اجتماعی‌ـ فرهنگی، مقوله‌ای مهم در موضوع فرهنگ ‌عامه ناشنوایان است. اگرچه فرهنگ را به راههای گوناگون می‌توان تعبیر کرد، اما مناسب‌ترین تعبیر این است که بگوییم: فرهنگ عبارت است از روشهای متمایز زندگی گروه خاصی از افراد، همراه رسوم، عقاید، ارزشها، داراییهای مادی، برداشتهای مشترک و الگوهای رفتاری اجتماعی ـ فرهنگی، که این امکان را برای آنان فراهم می‌آورد که با مسالمت در کنار یکدیگر زندگی کنند، اما آنان را از یکدیگر جدا و متمایز می‌کند.
فرهنگ ناشنوایان را می‌توان با سبک زندگی آنان مرتبط دانست، که آنان را از جهات مختلف، از شنوایان متمایز می‌کند. این مبحث درباره فرهنگ عمومی نیز صدق می‌کند.
فرهنگ ‌عامه، عبارت است از لطایف، داستانها، بازیها، عقاید سنتی، چیستانها و افسانه‌هایی که از طریق گفتار و یا در جامعه ناشنوایان امریکا با اشارات دست از فردی به دیگری منتقل می‌شود.
فرهنگ عامه ناشنوایان انواع گوناگونی دارد، از قبیل: لطیفه‌‌نگاری ، چیستان, کاریکاتور، افسانه‌، زندگی خودنوشت، دانستنیهای عمومی در عرصه زبان اشاره ، بازی و سرگرمی و سرگذشت‌نامه ناشنوایان معروف و سرشناس. برای آشنایی بیشتر نمونه‌هایی از برخی انواع فرهنگ عمومی خواهد آمد.
نمونه‌هایی از فرهنگ عمومی: یک چیستان، از درون‌مایه ناشنوایی برای حل یک مسئله بهره می‌جوید: ده توکای سیاه روی یک خط تلفن نشسته بودند یک شکارچی آمد و به سوی آنها شلیک کرد. نُه توکای ‌سیاه شنوا بودند و یکی از آنها ناشنوا.
همچنین یک لطیفه معروف درباره ناشنوایی با پوچی بسیار خود بر عادی بودن ناشنوایی تأکید می‌کند: یک مرد چوب‌بر پا به جنگل گذاشت، به سوی درختی رفت و شروع کرد به بریدن آن با تبرش. هنگامی که درخت آماده افتادن بود، او فریاد زد: الوار! و بدین ترتیب درخت به روی زمین افتاد. در دو درخت دیگر نیز همین کار را تکرار کرد. یعنی هر بار فریاد می‌زد: الوار!. وقتی به سراغ چهارمین درخت رفت تا آن را ببرد، فریاد زد الوار! اما درخت نیافتاد. مرد چوب‌بر متعجب شد. کمی بیشتر برید و فریاد زد: الوار! اما موفق نشد و درخت پا بر جا ماند. یک ‌بار دیگر امتحان کرد اما باز هم موفق نشد. پس تصمیم گرفت به یک پزشک درختان تلفن کند تا بیاید و درخت را معاینه کند. پزشک رسید و درخت را معاینه کرد. و پس از تشخیص به مرد چوب‌بر گفت: «این درخت ناشنواست. شما باید «ا ـ ل ـ و ـ ا ـ ر» را با هجی با انگشت به او بگویید.» پس از انجام این کار، درخت به روی زمین سقوط کرد!
فرهنگ عمومی ناشنوایان، افزون بر هجو کردن تجربه ناشنوایی، اغلب از جامعه شنوایان انتقاد می‌کند، همانند آنچه که در داستان بعد, از تجربه فردی آمده است: دو مرد ناشنوای خوش‌لباس در اتوبوس عمومی مشغول مکالمه به زبان اشاره بودند. یک غریبه مبهوت به آن دو نزدیک شد و برای آنان چنین نوشت: آیا شما می‌توانید بخوانید؟ یکی از آن دو ناشنوا که از این گفته منزجر شده بود، با یک خودکار گران‌قیمت برای او نوشت: نه، من نمی‌توانم، اما آیا تو می‌توانی بنویسی؟.
یکی از انواع مختلف فرهنگ عامه ناشنوایان، حکایت تاریخی است. این یک واقعیت مشهور است که بن فرانکلین ، یک فیلادلفیایی معروف، با وسیله پرواز کننده و شبیه به بادبادک خود، الکتریسیته را کشف کرد. اندک کسانی مطلع‌اند که این واقعه چگونه رُخ داده است. یک شب، چاپگر ناشنوای فرانکلین زود به خانه رفته و می‌خوابد و فرانکلین نیز همان شب درمی‌یابد که باید او را ببیند. از بخت بد این فرد چاپگر در طبقه سوم زندگی می‌کرده و در ورودی ساختمان نیز قفل بوده است. پس فرانکلین بیچاره چگونه می‌توانست به چاپگر خود دسترس پیدا کند؟ فرانکلین به سرعت ایده‌ای پیدا می‌کند؛ بدین ترتیب که تصمیم می‌گیرد بادبادک برادرزاده کوچک خود را جلوی پنجره اتاق او به پرواز درآورد، شاید بتواند توجه او را جلب کند. اما چاپگر خواب بود. پس از اینکه بادبادک بارها از جلوی پنجره رد شد و عبور کرد، چاپگر ناشنوا بیدار شد و سر خود را از پنجره بیرون کرد و فرانکلین را دید که سه طبقه پایین‌تر روی زمین ایستاده است. فرانکلین به او فهماند که باید با او صحبت کند. چاپگر به جای اینکه کلید را برای فرانکلین پرتاب کند و یا خود در را باز کند، کلید را به دنباله بادبادک بست. اندکی پس از آن جرقه‌ای زده شد و فرانکلین, به یمن داشتن چاپگری ناشنوا، کاشف الکتریسته شد.
به چندین دلیل، فرهنگ عمومی برای جامعه ناشنوایان امریکا مهم است. یکی اینکه باعث می‌شود کودکان و بزرگسالان ناشنوا به هویت ناشنوای خود افتخار کنند؛ دیگر آنکه درک بهتری از جامعه و فرهنگ ناشنوایان را موجب می‌گردد و به شنوایان کمک می‌کند که به ناشنوایی, به عنوان پدیده‌ای فرهنگی با پس‌زمینه‌هایی تاریخی و یا ادبی شبیه به فرهنگ خود، احترام بگذارند و نهایتاً به شنوایان کمک می‌کند که بفهمند ناشنوایان از جهان چه تصویری در ذهن دارند.
حفاظت: چندین مولف ناشنوا فرهنگ عامه ناشنوایان را ثبت و ضبط کرده‌اند. برای نمونه، میراث ناشنوایان اثر جک آر. گانون دربردارنده نمونه‌های خوبی از کاریکاتور، لطیفه و شوخیهای کلاس درس است. خطرات ناشنوایی اثر روی کی. هول کومب تجارب فردی ناشنوایان را در زندگی روزمره آنان به تصویر می‌کشد.
نوار ویدئویی «قصه‌های فی‌البداهه » اثر لوی گولادی در موسسه ملی‌ـ فنی ناشنوایان نیز دربردارنده حکایاتی کوتاه مرتبط با فرهنگ عامه ناشنوایان است. دو نوار ویدئویی با عناوین «فرهنگ عمومی جامعه ناشنوایان امریکا » و «فرهنگ عمومی کانون ناشنوایان » که سیمون جِی. کارمل آنها را تهیه کرده است، شامل موارد زیر است: لطایف فردی، الفبای دستی و داستانهایی درباره اعداد، داستانهایی از تجارب فردی و حکایات.
ادوین آلن هاجسون در قرن نوزدهم و در اثری به نام واقعیتها، حکایات و اشعار مربوط به کرولالان ، حکایات بسیار جالبی را درباره ناشنوایان جمع‌آوری و تدوین کرده است. این کتاب در زمره نخستین مجموعه‌های فرهنگ عامه ناشنوایان قرار دارد.
حرکت و جنبش دیگر، دربردارنده پروژه‌ای مقدماتی بود که در 1979 آغاز شد و کمیته صندوق فرهنگی کلرک وابسته به انجمن دانش‌آموختگان گالودت از آن حمایت مالی می‌کرد. هدف از این پروژه، ثبت و جمع‌آوری مجموعه‌ای از انواع گوناگون فرهنگ عمومی جامعه ناشنوایان امریکا در نوارهای ویدئویی بود و همچنین به دیگران می‌آموخت و آنان را تشویق می‌کرد این دانستیها را برای گنجاندن در این مجموعه روی نوارهای ویدئویی ضبط کنند.
این پروژه، نخستین گام در طرحی است برای ایجاد مجموعه‌ای متمرکز از فرهنگ عمومی ناشنوایان امریکا. این اطلاعات جمع‌آوری شده در مجموعه‌های فرهنگ‌عمومی- زندگی عامه ناشنوایان در کتابخانه دانشگاه گالودت ، ثبت و ضبط می‌شود و در آنجا در دسترس محققان و عموم مردم است.
این مجموعه، منبع و مأخذی عمده برای مطالعه درباره فرهنگ ناشنوایان است که کل جامعه آنان را در بر می‌گیرد و برای شنوایان و ناشنوایان از اهمیت یکسان برخوردار است. همچنین متخصصان در زمینه فرهنگ عمومی که علاقه آنان را عمدتاً در مطالعه فرهنگ عمومی ناشنوایان می‌توان دید، برای این مجموعه اهمیت بسیاری قائل‌اند؛ چرا که تا پیش از این، نبود مجموعه‌ای به عنوان مأخذ و منبع، آنها را از تحقیق باز می‌داشت. افزون بر این، این مجموعه مبنایی خواهد بود برای مطالعه آکادمیک فرهنگ عامه ناشنوایان.
نتیجه‌گیری: فرهنگهای عمومی ناشنوایان چنان که باید و شاید از طریق اشاره‌های دست ناشنوایان منتقل می‌شود. این فرهنگها نمایانگر الگوهای فرهنگی منحصر به فرد رفتاری و به ویژه هویت ناشنوایی مشترک در درون جامعه ناشنوایان است که در متن دنیای شنوایان زندگی می‌کنند که از درون دنیای غالب شنوایان، شدیداً در جامعه ناشنوایان سرایت و نفوذ دارد.
مأخذ:
GEDPD, Vol, 1, P. 428-430.
سیمون جِی. کارمل
ترجمه محبوبه مرشدیان  
تاریخ ثبت در بانک 7 دی 1399