مقاله مجموعه

کد jr-40946  
عنوان اول دسترلا، تئوفیلاس هاپ  
عنوان دوم نویسنده و پژوهشگر ناشنوا در عرصه هنر  
نویسنده میلدرد آلبروندا  
نویسنده هری جی لانگ  
مترجم هادی واعظی نژاد  
عنوان مجموعه دانشنامه ناشنوایان (دانا) ـ جلد دوم  
نوع کاغذی  
ناشر موسسه فرهنگی هنری فرجام جام جم  
سال چاپ 1388شمسی  
شماره صفحه (از) 608  
شماره صفحه (تا) 610  
زبان فارسی  
متن دسترلا، تئوفیلاس هاپ ، نویسنده و پژوهشگر ناشنوا در عرصه هنر.
در ششم فوریه 1851 در سانفرانسیسکو به دنیا آمد. در پنج سالگی والدین خود را از دست داد. این کودک یتیم، که چهار سال بعد را نیز، تا نُه سالگی، به صورت یک بچه ولگرد فراری گذراند، و غالباً به تنهایی می‌زیست، در اول مه 1860، به عنوان نخستین دانش‌آموز موسسه تحصیل و مراقبت از کودکان نابینا و کرولال تهیدست کلمبیا در سانفرانسیسکو پذیرفته شد. این موسسه، بعدها به مدرسه ناشنوایان فریمونت تغییر نام داد.
به زودی وسعت این مدرسه به حدود پانصد هزار مترمربع در طول خلیج برکلی رسید و دسترلا در آنجا سُکنا گزید و بقیه عمر خود را در آنجا گذراند. پیشرفت اجتماعی وی نیز با فراگیری زبان اشاره سرعت گرفت و از همتایانش پیش افتاد، و در شانزده سالگی تصمیم گرفت نام خانوادگی خود را به دسترلا تغییر دهد.
وارینگ ویلکینسون ، مدیر این مدرسه، به تأثیرات دست نیافتنی هنر، به منزله ابزار آموزش روابط، در حیطه تحصیل دانش‌آموزان متکی به قوه بینایی، معتقد بود. ویل کینسون همچنین می‌اندیشید که دانش‌آموختگان ناشنوای خوب تربیت شده و منتخب، می‌توانند در نزدیک‌ترین دانشگاه دولتی پذیرفته شوند. البته قسمتی از این آرمان بی‌سابقه، زمانی تحقق یافت که دسترلا در اکتبر 1873 به عنوان نخستین دانشجو در دانشگاه برکلی کالیفرنیا ثبت‌نام کرد. وی مدت سه سال در دانشگاه به تحصیل پرداخت؛ اما وجود درسهایی همچون: تاریخ، علوم طبیعی، اسطوره‌شناسی، شاهکارهای ادبی و ریاضیات، سد راه وی شدند و او موفق به دانش‌آموختگی نشد و حال آنکه استاد انگلیسی وی، ادوارد رولاند سیل ، او را به عنوان یکی از بهترین دانشجویانش می‌شناخت.
استعداد دسترلا در نقاشی و اشتیاق وی به هنر، دوباره در 1879 باعث ثبت‌نام بی‌سابقه وی به عنوان اولین دانشجوی ناشنوا در معتبرترین مدرسه غرب، یعنی مدرسه طراحی موسسه هنر کالیفرنیای سانفرانسیسکو شد و در آنجا به مدت پنج سال به تحصیل پرداخت. در پی این امر، وی به عنوان مدرس هنر ناشنوایان در مدرسه کالیفرنیا منصوب شد؛ موقعیتی که تنها تا 1923، یعنی زمان تعطیلی گروه هنر، به علت کمبود بودجه، ادامه یافت. مدتی پس از درگذشت ویرجیل ویلیامز ، سرپرست مدرسه هنر، در 1887 به انتشار مقاله‌ای طولانی با عنوان «یادداشتهای هنری ویرجیل ویلیامز برای کرولالان» مبادرت کرد که به مرجعی ماندگار در محافل تاریخ هنری کالیفرنیا تبدیل شد.
سالها بعد، ویلیام جیمز، روان‌شناس پیشگام دانشگاه هاروارد، به افکار اشخاصی که فاقد زبان رسمی بودند، علاقمند شد و تحقیقات وی، به یک سری ارتباطات و مکاتبات با دسترلا انجامید که همین امر، به نوشتن کتاب بعدی وی با عنوان افکار قبل از بیان: خاطرات یک کرولال منتهی شد. جیمز از خاطرات غم‌انگیز دسترلا به این نتیجه رسید که در حقیقت، خلاصه افکار و اندیشه‌ها پیش از یادگیری زبان رسمی و ذاتی شدن وجدان اخلاقی درونی شکل می‌گیرد.
در میانه قرن نوزدهم، کالیفرنیا به قبله آمال عکاسان تبدیل شد. دسترلا در 1886 با شور و اشتیاق به تحقیق درباره عکاسی پرداخت. او به انجمن دوربین کالیفرنیا پیوست و با جدیت تمام به عنوان عضو کمیته اسلایدهای فانوسی، برای تولید اسلایدهایی درباره عجایب طبیعی کالیفرنیا، به کار مشغول شد. او به عرضه بسیاری از عکسهای خود، که در سفر پیاده وی به رشته کوه‌های مرتفع صحرای نوادا با انجمن سییرا صورت گرفته بود، اقدام کرد. او یک بازیگر کمدی شبانه بود و برای گروههای عادی شنوا به اجرای پانتومیم می‌پرداخت. امروزه عکسهای وی در چندین مخزن کالیفرنیا، مانند آرشیوهای مدرسه ناشنوایان کالیفرنیا در فریمونت، موزه اوکلند ، موزه سانتاکروز سیتی ، سان هاوس در اوکیا ، جامعه تاریخی کالیفرنیا ، سانفرانسیسکو، کتابخانه بنکرافت و دانشگاه کالیفرنیا در برکلی نگهداری می‌شود.
دسترلا، اسلاید فانوسی را ابزاری مهم در آموزش و فراهم آوردن دانش از سراسر جهان برای دانشجویان ناشنوا می‌دانست. جنبه دیگر عکاسی وی، ثبت انجام تکالیف مدرسه، بازی کردن و تهییج دانش‌آموزان به تلاش و کوشش برای رفع تصورات رایج مبنی بر دیوانگی و عقب‌افتادگی ذهنی دانش‌آموزان این موسسات بود. دانش‌آموزان، به وی لقب مرد فانوس جادویی داده بودند. او جایزه نخست در بخش امریکایی اولین نمایشگاه عکاسی را که در 1901 در سانفرانسیسکو برگزار شد، به خود اختصاص داد.
دسترلا 44 سال، ستون «بیان جزئیات» در مجله خبر مدرسه را می‌نوشت و در آن، به ثبت فعالیتهای دانشجویان، دانش‌آموختگان، استعدادها و گردآوری ثروت عظیم اطلاعات می‌پرداخت. او مقالات متعددی درباره تحصیلات ناشنوایان، مسافرتهای تعطیلات تابستانی، جامعه ادبی، و دیگر فعالیتهای نخستین مدرسه ناشنوایان غرب را به نگارش درآورده است.
دسترلا به عنوان معلمی عاشق، تقریباً پنجاه سال، تأثیرات بی‌شماری بر صدها تن از دانش‌آموزانش گذاشت. او استعداد یکی از دانش‌آموزانش به نام گرانویل ردموند را کشف کرد و به تشویق وی پرداخت تا اینکه به یکی از برجسته‌ترین نقاشان مناظر تبدیل شد. دسترلا در سراسر عمر، دوست کودکان شناخته می‌شد. او غالباً با یک مثال به مراقبان جوانش می‌آموخت به رغم معلولیتشان، به درستی و سرخوشی زندگی کنند.
دسترلا شیفته نویسندگی هم بود و همواره برای روزنامه دیواری آیتمایزر که بعدها به اخبار کالیفرنیا تبدیل شد مقاله می‌نوشت. وی مقالات متعددی در سالنامه ناشنوایان امریکا نوشت و در مسافرتهایش به اروپا، برای انجمن ناشنوایان سخنرانی کرد. او مدتی به عنوان خزانه‌دار انجمن ملی ناشنوایان، و پس از آن به عنوان نایب رئیس خدمت کرد. دسترلا افزون بر آن، با روان‌شناس پُر آوازه‌ای چون ویلیام جیمز از دانشگاه هاروارد نیز همکاری می‌کرد. جیمز به رابطه بین فکر و زبان علاقه‌مند بود. وی بر اساس خاطرات مفصل دسترلا، که در مکاتباتشان ثبت شده بود، به این نتیجه رسید که فکر انتزاعی، از بیان رسمی پیشی می‌گیرد و وجدان اخلاقی، جهانی‌تر و مشهودتر از آن است که پیش از این تصور می‌شد. او در 18 اکتبر 1929 در برکلی در گذشت.
مآخذ:
DPAS, P. 91-93; GEDPD, Vol. 1, P. 302-304.
میلدرد آلبروندا ؛ هری جی. لانگ
ترجمه هادی واعظی‌نژاد  
تاریخ ثبت در بانک 6 مهر 1399