کد jr-23619  
عنوان اول تلویزیون  
عنوان دوم Television  
عنوان مجموعه دانشنامه دانش‌گستر، ج6  
نوع کاغذی  
شماره صفحه (از) 164  
شماره صفحه (تا) 167  
زبان فارسی  
متن تلویزیون در زندگی اقشار مختلف مردم تأثیر گذاشت اما تأثیر آن در جامعه معلولان بیشتر بوده است. روش عملکرد تلویزیون این‌گونه است.
باز تولید تصویر در فواصل دور، با استفاده از امواج رادیویی است. برای ارسال این تصاویر دوربین تلویزیونی الگوی نوری دریافتی را به الگویی از بارهای الکتریکی تبدیل می‌کند. تصویر به صورت خط به خط و با استفاده از باریکه‌ای از الکترون‌های حاصل از یک تفنگ الکترونی روبیده می‌شود. نتیجه کار سیگنال‌های الکتریکی متغیری است که بازنمود تصویر مورد نظرند. این سیگنال‌ها را با موج حامل رادیویی ترکیب و به صورت امواج الکترومغناطیسی پخش می‌کنند. آنتن تلویزیون این موج را دریافت و آن را به گیرنده تلویزیون منتقل می‌کند. گیرنده تلویزیون سیگنال‌های دیداری را جدا می‌کند و آنها را به لامپ پرتو کاتدی می‌فرستد. در لامپ پرتو کاتدی، باریکه الکترونی صفحه نمایش را خط به خط می‌روید و عملی عکس تفنگ الکترونی دوربین صورت می‌دهد. نتیجه این عمل، خلق دوباره الگوی نوری ورودی به دوربین است. با روبش هم بافته، در هر ثانیه 25 تصویر، در آمریکای شمالی 30 تصویر، با مجموعه 625 خط، در آمریکای شمالی و ژاپن 525 خط، ساخته می‌شود.

تاریخچه: در 1873، مشخص شد که خواص الکتریکی عنصر شیمیایی غیر فلزی سلنیم بسته به مقدار نوری که به آن می‌تابد تغییر می‌کند و بنابراین، می‌شود تور را به ضربه‌های الکتریکی تبدیل کرد، این ضربه‌ها را در طول مسافتی انتقال داد، و دوباره به نور برگرداند. مشکل اصلی تقسیم کردن تصویر بود، به طوری که بتوان تعداد نامتناهی ترکیبات سایه روشن را انتقال داد و پخش کرد. در 1908، دانشمندان دریافتند لامپ پرتو کاتدی بهترین وسیله برای ارسال و دریافت تصویر است. در نخستین نمایش کاربرد عملی تلویزیون، که جان لوگی برد، مهندس برق اسکاتلندی، در 27 ژانویه 1926 در لندن برپا کرد، از وسایل مکانیکی استفاده شد. استفاده آزمایشی از لامپ‌های پرتو کاتدی از 1934در انگلستان آغاز شد. نخستین شبکه عمومی تلویزیون جهان پخش برنامه‌های خود را در 2 نوامبر 1936 از ایستگاه بی‌بی‌سی، واقع در الگزاندرا یالاس، در شمال لندن، آغاز کرد. در ایالات متحد آمریکا، دیوید سارنوف و فیلو تیلور فرانس ورث (1906-1971) پیشگامان فناوری تلویزیون بودند. دستگاه‌های تلویزیون از دهه 1930 به بازار آمدند، اما تا اواخر دهه 1940برنامه‌های تلویزیونی معدود بودند. در دهه 1940، شبکه‌های تلویزیونی محلی در شهرهای مهم آغاز به کار کردند و برنامه‌های تلویزیونی را از طریق کابل هم محور در سراسر کشور پخش کردند. در اواخر دهه 1950، برنامه‌های زنده جای خود را به برنامه‌های ضبط شده دادند و در دهه 1960، تلویزیون رنگی به بازار آمد.

تأسیس در ایران: در مهر 1337 با تصویب مجلس شورای ملی و تحت نظارت وزارت پست و تلگراف و تلفن، حبیب‌الله ثابت پاسال تلویزیون ایران را افتتاح کرد، که در ماه‌های نخست فقط دو ساعت برنامه داشت. پس از آن مسئولیت راه‌اندازی تلویزیون دولتی ایران به رضا قطبی، سرپرست مرکز تحقیقات علمی، محول شد. تلویزیون ملی ایران در 4 آبان 1345 با برنامه آزمایشی افتتاح شد، و در نوروز 1346 رسماً فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد. از جمله افرادی که امور اصلی را بر عهده گرفتند، فرخ غفاری، مصطفی فرزانه، ملک ساسان ویسی، فریدون مکانیک، سیروس هدایت، و سیاوش عماد درخور ذکرند. به تدریج گروه‌های دیگری از جوانان جذب بخش‌های مختلف تلویزیون ملی ایران شدند و ساختن فیلم مستند، داستانی و مجموعه‌ها را رونق دادند که از آن جمله‌اند: فریدون رهنما، ناصر تقوای، نعمت حقیقی، پرویز کیمیاوی، احمد فاروقی قاجار، منوچهر عسگری‌نسب، جلال مقدم، پرویز صیاد، منوچهر طیاب، علی حاتمی، همایون شهنواز، نادر ابراهیمی، نصیب نصیبی، و مسعود اسدالهی. مدیریت قطبی تا روزهای انقلاب ادامه یافت، و پس از آن در چند دوره طولانی مدیریت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به محمد هاشمی، علی لاریجانی، و عزت‌الله ضرغامی محول شد. در دوره لاریجانی تعداد کانال‌های داخلی به شش شبکه افزایش یافت، و چند شبکه برون مرزی نیز راه‌اندازی شد. برای تأمین برنامه‌های این شبکه‌ها حجم گسترده‌ای از برنامه‌ها و مجموعه‌ها تولید یا از خارج خریداری شد.

جایگاه در زندگی معلولین: تلویزیون از چند جهت در زندگی معلولین موثر است. می‌تواند توانمندی‌های آنان را معرفی کند و موجب پیشرفت و تأمین اشتغال و دست یافتن آنان به کسب و کار گردد. از طرف دیگر معلولین می‌توانند در بخش‌های مختلف سیما، مشغول به کار شوند.
اما در ایران کارشناسان عملکرد سیما را نسبت به معلولین مطلوب ندانسته و معتقدند تصویر درستی از معلولین نشان نمی‌دهد.

مأخذ
دانشنامه دانش‌گستر، ج6، ص 164-167.
 
تاریخ ثبت در بانک 5 اسفند 1397