کد jr-23583  
عنوان اول حرفه‌آموزی  
عنوان مجموعه دانشنامه دانش‌گستر، ج1  
نوع کاغذی  
شماره صفحه (از) 477  
شماره صفحه (تا) 478  
زبان فارسی  
متن آموزش حرفه یا حرفه‌آموزی یا مهارت‌آموزی با آموختن مهارت و توانایی خاص به افراد آنان را آماده می‌کند تا جذب بازار کار بشوند و بتوانند شغل مطلوب خود را انتخاب کنند و درآمد و زندگی مستقل داشته باشند. چنین آموزشی برای معلولان یک ضرورت است ولی لازم است مطابق با شرایط آنان، اصلاح شود. این مقاله گزارشی است از تاریخ حرفه‌آموزی در سطح همگانی اعم از معلولین و غیر معلولین. اما برای شناختن تاریخ تحولات حرفه‌آموزی معلولان، لازم است نخست حرفه‌آموزی عمومی مطالعه شود.
حرفه‌آموزی بعد از انقلاب صنعتی پدید آمد و قبل از انقلاب صنعتی، این مقصود به وسیله کار در خانه حاصل می‌شد. آموختن کارهای دستی در دهه دوم قرن 19 م در کشورهای اسکاندیناوی آغاز شد و سپس در نقاط دیگر رواج گرفت. در ایران، پیش از آشنایی با تمدن جدید غربی، آموزش حرفه‌ای از طریق رابطه استاد و شاگردی انجام می‌گرفت. از 1301ش مدارس صنعتی در تهران و بعضی شهرستان‌ها دایر شد. امّا از 1314ش به بعد در دانشسراهای مقدماتی، درس کاردستی در برنامه‌ها گنجانده شد. از 1333ش آموزش حرفه‌ای در بسیاری از دبستان‌ها و دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه وارد و مدارس و موسسات مختلف برای بسط تعلیمات حرفه‌ای تأسیس شد. کانون کار و آموزش سازمان شاهنشاهی، آموزشگاه‌های روستایی، آموزشگاه‌های حرفه‌ای، هنرستان‌های صنعتی و دانشسراهای کشاورزی از این جمله بودند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، طرحی به نام «کاد» برای آموزش حرفه‌ای ضمن تحصیل در مدارس به مورد اجرا در آمد، که پس از چند سال متوقف شد و در طراحی نظام جدید آموزش و پرورش جای خود را به آموزش رشته کاردانش داد. هنرستان‌های کاردانش در کنار هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای در دوره متوسطه به تربیت نیروی ماهر می‌پردازند. در این هنرستان‌ها دانش‌آموزان در کنار دروس عمومی به فراگیری مهارت‌های عملی در 300 رشته می‌پردازند حال آن که رشته‌های موجود در هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای قریب 40 رشته است. دانش‌آموزان رشته‌های کار دانش حرفه‌های مورد نظر را در هنرستان و یا در آموزشگاه‌های رسمی که با مجوز وزارت کار اداره می‌شوند، می‌آموزند و در پایان دوره متوسطه به اخذ دیپلم نائل می‌شوند و می‌توانند در دوره کاردانی در آموزشگاه‌ها یا دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی ادامه تحصیل دهند. فرق اساسی بین رشته فنی و حرفه‌ای با رشته کاردانش در تأکید و تمرکز بیشتر رشته کاردانش بر جنبه‌های عملی و تخصصی است. آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای دولتی و غیردولتی نیز زیر نظر سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای وابسته به وزارت کار و امور اجتماعی در سطح کشور به آموزش حرفه‌ای داوطلبان و افراد جویای کار می‌پردازند.

مأخذ
دانشنامه دانش‌گستر، ج1، ص 477-478.
 
تاریخ ثبت در بانک 30 بهمن 1397