کد jr-23522  
عنوان اول اسکیزوفرنی یک نوع بیماری روانی  
عنوان مجموعه دانشنامه دانش‌گستر، جلد2  
نوع کاغذی  
شماره صفحه (از) 470  
زبان فارسی  
متن اسکیزوفرنی یک نوع بیماری روانی
دفتر فرهنگ معلولین
طیفی از بیماران روانی هستند که ویژگی مشترک آنها توهم، هذیان، افت هیجانی، پریشان فکری و فرار از واقعیت است، این بیماری را اسکیزوفرنی schizophrenia یا اسکیزوفرنیا می‌نامند. در فرهنگ فارسی اغلب به نام بیماری روانی یا پریشان‌گویی و پریشان فکری نامیده می‌شود.
طبقه‌بندی: مبتلایان را برحسب اینکه کدام علائم در آنان نمود بیشتری دارد، به چهار گروه اصلی دسته‌بندی می‌کنند:
1. نوع ساده یا نامتمایز ، که موجب کاهش تدریجی روابط و علایق خارجی بیمار می‌شود. در این نوع، هیجانات بیمار بی‌عمق و تفکر او ساده است و رفتاری کلیشه‌ای می‌یابد.
2. نوع نامنظم (سازمان نایافته) که قبلاً هِبِفرِنیایی نامیده می‌شد. این نوع سبب بروز واکنش‌های عاطفی نابه‌جا، رفتارهای عجیب و احمقانه، هذیان (باورهای کاذب)، و توهم (درک محرک کاذب که وجود خارجی ندارد) می‌شود. 3. نوع کاتاتونیای که با ویژگی‌هایی چون اختلال بارز روانی ـ حرکتی، شامل بی‌حرکتی جنبشی ، فعالیت حرکتی مفرط، منفی کاری شدید، لالی انتخابی، حرکات ارادی عجیب و غریب، پژواک گویی ، یا پژواک کرداری همراه است. بی‌حرکتی جنبشی ممکن است به شکل کاتالپسی (انعطاف‌پذیری مومی) یا بُهت کاتاتونیایی ظاهر شود. 4. نوع پارانویایی ، که معمولاً در سنین بالاتر بروز می‌کند و ویژگی اصلی آن هذیان‌ها و توهم‌های شنیداری، و هذیان‌گویی با تصور توأم با حفظ نسبی کارکرد شناختی و عاطفه است. در این نوع اسکیزوفرنی، هذیان‌ها معمولاً به گزند و آسیب یا بزرگ‌منشی یا هر دو مربوط است.
شخص بیمار امکان دارد علایمی از هر چهار نوع اسکیزوفرنی داشته باشد.
پراکندگی: اسکیزوفرنی که ممکن است از هر 1000 تن هشت تن را گرفتار کند، شایع‌ترین بیماری روانی به شمار می‌آید. بیشتر بیماران بستری شده در آسایشگاه‌ها و بیمارستان‌های روانی به اسکیزوفرنی دچارند. این بیماری معمولاً از دوره نوجوانی بروز می‌کند و سیر آن بسیار متغیر است. نزدیک به یک سوم از بیماران کاملاً بهبود می‌یابند، در یک سوم از آنان بیماری رفت و برگشت دارد، و یک سوم دیگر نیز به نوع حاد و مزمن آن دچار می‌شوند.
منشأ و علت: آرای گوناگونی درباره منشأ این بیماری وجود دارد که محور آنها عوامل کالبدشناختی، زیست شیمیایی، روان‌شناختی، اجتماعی، ژنتیکی، و محیطی است. با این همه، هیچ یک از آنها به اثبات نرسیده است. فشارهای زندگی را در شروع اسکیزوفرنی موثر دانسته‌اند.( دانشنامه دانش‌گستر، جلد2، ص470)  
تاریخ ثبت در بانک 17 بهمن 1397