کد | jr-22927 |
---|---|
عنوان اول | مهارت اجتماعی |
نویسنده | محمدرضا نامنی |
نویسنده | افسانه حیات روشنایی |
نویسنده | فریده ترابیمیلانی |
عنوان مجموعه | تحول روانی: آموزش و توانبخشی نابینایان |
نوع | کاغذی |
ناشر | سمت |
محل چاپ مجموعه | تهران |
سال چاپ | 1389شمسی |
شماره صفحه (از) | 165 |
شماره صفحه (تا) | 166 |
زبان | فارسی |
متن |
تحول اجتماعی (Social development) از مهمترین جنبههای تحول کودکان و نوجوانان است. بهتر است آن را در فارسی مقبولیت اجتماعی بنامیم. در سایه کسب مهارتهای اجتماعی (Social skills)، فرد قادر به برقراری ارتباط با سایرین و سازگاری با خود و دیگران و بالاخره موفقیت در زندگی میشود. منظور از مهارتهای اجتماعی هرگونه رفتاری است که انجام دادن آن موجب پیشرفت و دریافت پاداش میشود؛ مانند سلام کردن، رعایت نوبت، قطع نکردن صحبت دیگران، توانایی انجام دادن امور شخصی، رعایت مقررات بازی، در نظر گرفتن دیدگاه و عقیده دیگران، توجه به نظافت و آراستگی ظاهری، امانتداری و وفای به عهد. یکی از مصادیق مهارت اجتماعی که برای معلولین و به ویژه نابینایان بسیار ضروری است، پوشاندن معلولیتی است که موجب ناراحتی دیگران میشود. مثلاً نابینایی که ساختار چشم غیرطبیعی دارد. کودکان و حتی جوانان و بزرگسالان با دیدن آن ممکن است ناراحت شوند. از اینرو لازم است همیشه عینک آفتابی بپوشد. بالاخره لازم و ضروری است با پوشیدن شیکترین و زیباترین لباسها و زدن عطر و ادوکلن مقبولیت اجتماعی را افزایش داد. تأثیر فقدان مهارتهای اجتماعی بین فردی کارآمد میتواند در تمام طول عمر دوام داشته باشد. این امر ممکن است بر فعالیتهای اوقات فراغت، موفقیت در شغل و سازگاری کلی تأثیر بگذارد. مهارتهای بین فردی، قابل یادگیریاند و فرصتهای به کارگیری آنها را میتوان افزایش داد. افراد خانواده، مربیان، معلمان، گروه همسالان و به طور کلی تمام اطرافیان کودک در تحول اجتماعی وی، نقش به سزایی دارند. اما در این میان خانواده (به ویژه پدر و مادر) به عنوان اولین نهادی که کودک با آن در تماس است و به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی در انتقال هنجارها و ارزشهای جامعه به کودک و نوجوان نقش حساسی را بر عهده دارد. به عبارت دیگر، تحول کودکان در قالب بخشی از تعاملهای روزمره با خانواده صورت میگیرد. خرده فرهنگ حاکم بر رابطه والد ـ کودک به کودک امکان میدهد تا بعدها جای خود را در فرهنگ کلان جامعه بیابد. یکی از مهمترین مسائلی که کودکان نابینا با آن دست به گریبانند، دوستیابی است؛ یافتن فردی که بتوانند احساسها، شادیها و رازهایشان را با او در میان بگذارند. هرگاه از کودک ده ساله نابینایی سوال شود که آیا دوستانی دارد، به طور معمول، میگوید که گاهی با کودکان دیگر بازی میکند. اما معمولاً مشخص میشود که آن کودک، خواهر یا برادر کوچکتر اوست. هرگاه از والدین یا مربیان کودکان نابینا سوال شود که به نظر آنها حادترین یا فوریترین مشکل این کودکان چیست، همه آنها به اتفاق «تعامل اجتماعی» (Social interaction) و دوستی با همسالان را ذکر خواهند کرد. معیارهای اصلی حاکی از دست یافتن به تحول اجتماعی، سازگاری با دیگران و رعایت احوال و خواستهای منطقی و مشروع آنان است. بدیهی است که اگر کودک یا نوجوانی به سازگاری با خویشتن نرسیده باشد، قادر به سازگاری با دیگران نخواهند بود. الگوهای نظری پذیرفته شده ادعا میکنند که تحول نوزادان به مرور زمان و در نتیجه روابط پیچیده درونی، بین خصوصیات زیستی، محیط فیزیکی و تعاملهای کودک با والدینش در موقعیتهای اجتماعی شکل میگیرد. به خصوص فرض بر این است که فرایند تعامل والد ـ کودک به مرور زمان تحول کودک را شکل میدهد. چنین تعاملهایی میتواند موجب افزایش یا کاهش نیروی بالقوه کودک برای تحول بهینه شود. این امر، بسته به اینکه کودک تا چه اندازه درگیر رفتارهایی شود که پیامهایی را انتقال میدهد، مورد تعبیر و تفسیر قرار میگیرد یا به وسیله والدین پاسخ داده میشود. تحول روانی: آموزش و توانبخشی نابینایان، محمدرضا نامنی و افسانه حیات روشنایی و فریده ترابیمیلانی، تهران، سمت، 1389، ص 165-166. |
تاریخ ثبت در بانک | 9 دی 1397 |