کد jr-22551  
عنوان اول فراهم‌سازی امکانات برابر برای معلولان  
نویسنده شیرین تعاونی  
عنوان مجموعه استانداردهای ملی خدمات کتابخانه‌ای برای نابینایان  
نوع کاغذی  
ناشر دبیرخانه هیئت امنای کتابخانه های عمومی کشور  
محل چاپ مجموعه تهران  
سال چاپ 1379شمسی  
شماره صفحه (از) 139  
شماره صفحه (تا) 143  
زبان فارسی  
متن بندهایی از اصول استاندارد که در سازمان ملل تصویب شده و مربوط به امکانات برابر برای معلولان است را می‌آورم.

اصل شماره 1: ارتقاء آگاهی
دولت‌ها باید به منظور ارتقای آگاهی جامعه درباره معلولان و حقوق، نیازها، توانایی‌های بالقوه و نحوه مشارکت آنان در فعالیت‌های اجتماعی اقدامات لازم را به عمل آورند.
1. دولت‌ها باید زمینه لازم را به گونه‌ای فراهم کنند که مقامات مسئول، اطلاعات مربوط به برنامه‌ها و خدمات معلولان را در اختیار افراد معلول، خانواده‌های آنان، متخصّصان و عموم مردم قرار دهند. اطلاعات مزبور باید در قالب‌های دسترس‌پذیر عرضه شود.
2. دولت‌ها موظف‌اند در خصوص معلولان و سیاست‌های مربوط به معلولان اقدام به فعالیت‌های اطلاع‌رسانی کرده، برای این‌گونه فعالیت‌ها پشتوانه لازم را فراهم کنند. پیامی که از طریق این فعالیت‌ها باید القاء شود این است که افراد معلول شهروندانی هستند مثل دیگران، با همان حقوق و همان وظایف و تکالیف، تا به این ترتیب زمینه لازم برای توجیه اقداماتی که هدف آنها برداشتن کلیه موانع موجود بر سر راه مشارکت کامل این افراد در امور اجتماعی است، فراهم شود.
3. دولت‌ها موظف‌اند فرایند ارائه تصویری مثبت از افراد معلول را در رسانه‌های همگانی ترویج و ترغیب کنند؛ سازمان‌های متولی امور معلولان باید در این خصوص مورد مشورت قرار بگیرند.
...
7. دولت‌ها موظف‌اند به منظور ارتقای سطح آگاهی افراد معلول از حقوق و توانایی‌های بالقوه‌ای که از آن برخوردارند، دست به اجرا و بسط و گسترش برنامه‌های لازم بزنند. در صورتی که اعتماد به نفس افراد معلول افزایش یابد و به آنان اختیار عمل بیشتری داده شود، خواهند توانست از فرصت‌های موجود بهره لازم را ببرند.

اصل شماره 5: دسترس‌پذیر سازی
دولت‌ها باید اهمیت کلی دسترس‌پذیر سازی را در روند ایجاد فرصت‌های مساوی برای افراد در تمام عرصه‌های اجتماعی به رسمیت بشناسند. دولت‌ها موظف‌اند برای افراد معلول، با هر نوع معلولیت: الف. برنامه‌هایی عملی ارائه کنند تا دسترسی به محیط مادی را برای آنان تسهیل کند، و ب. دست به اقداماتی بزنند که دسترسی به اطلاعات و ارتباطات را برای آنان فراهم کند.
الف. دسترسی به محیط فیزیکی:
1. دولت‌ها باید با اقدامات لازم موانع معماری موجود بر سر راه دسترسی افراد معلول به محیط فیزیکی را برطرف کنند. از جمله این اقدامات عبارتند از: تهیه و تدوین معیارها و رهنمودهای لازم و نیز وضع قوانین و مقررات برای تضمین امکان دستیابی افراد مزبور به تسهیلات مختلف فیزیکی در عرصه اجتماع، از قبیل تسهیلات مربوط به مسکن، ساختمان، خدمات ترابری عمومی و دسترسی به خیابان‌ها و سایر امکانات فیزیکی موجود در فضای باز.
2. دولت‌ها موظف‌اند امکانات لازم را به گونه‌ای فراهم کنند که مهندسان معمار، مهندسان ساختمان و سایر افرادی که از نظر حرفه‌ای با طراحی و ساخت و ساز ساختمان‌ها و تأسیسات سر و کار دارند، به اطلاعات کافی در مورد سیاست‌های رایج درباره امور معلولان و نیز معیارهای لازم جهت قابل استفاده کردن تأسیسات و تسهیلات برای این افراد دسترسی داشته باشند.
3. در طراحی ساختمان و تأسیسات و تسهیلات فیزیکی، مقتضیات مربوط به دسترس‌پذیر سازی باید از بدو شروع روند طراحی مورد نظر قرار بگیرد.
4. در تهیه و تدوین معیارها و ضوابط مربوط به دسترس‌پذیر سازی، سازمان‌های متولی امور معلولان باید مورد مشورت قرار بگیرند. هنگامی که طرح‌های مربوط به ساخت و سازهای عمومی شکل می‌گیرد، از همان اولین مراحل برنامه‌ریزی، باید سازمان‌های متولی امور معلولان در این فرایند شرکت داده شوند، تا بدین‌گونه بیشترین میزان دسترس‌پذیر سازی تضمین شود.
ب. دسترسی به اطلاعات و ارتباطات:
5. معلولان، و به فراخور موقعیت، خانواده‌ها و حامیان آنها باید در زمینه امکانات پزشکی، حقوقی که از آن برخوردارند و خدمات و برنامه‌های موجود، در تمام مراحل به اطلاعات کامل دسترسی داشته باشند. این اطلاعات باید در قالب‌های قابل استفاده معلولان عرضه شود.
6. دولت‌ها باید راهبردهایی را پیش‌بینی کنند که بر اساس آن خدمات اطلاع‌رسانی و مدرک‌رسانی به معلولان از هر نوع و گروه دسترس‌پذیر شود. برای ایجاد امکانات دسترسی افراد دچار اختلالات بینایی به اطلاعات و مدارک باید از خط بریل، خدمات شنیداری، حروف چاپ درشت و دیگر فناوری‌های مناسب استفاده شود. به همین ترتیب برای افراد مبتلا به اختلالات شنوایی و یا کسانی که در درک مطالب با مشکل مواجه هستند، باید از فناوری‌های مناسب استفاده شود تا این افراد امکان دسترسی به اطلاعات شنیداری را پیدا کنند.
7. در آموزش و پرورش کودکان ناشنوا، در محیط خانواده و اجتماع، استفاده از زبان اشاره sign language باید مورد توجه قرار گیرد. در عین حال، برای آسان‌سازی برقراری ارتباط افراد ناشنوا با دیگران، لازم است خدمات ترجمه زبان اشاره ارائه شود.
8. در عین حال باید به نیازهای افرادی که به اشکال گوناگون دیگر در برقراری ارتباط با دیگران ناتوانند توجه لازم مبذول شود.
9. دولت‌ها باید رسانه‌ها، به ویژه تلویزیون، رادیو و روزنامه‌ها را ترغیب کنند که خدمات خود را برای افراد معلول قابل استفاده کنند.
10. دولت‌ها باید زمینه را به گونه‌ای فراهم کنند که نظام‌های اطلاع‌رسانی و خدمات ماشینی که به عموم ارائه می‌شود، یا از همان آغاز برای افراد معلول قابل استفاده باشد، یا به گونه‌ای در آن تغییرات لازم داده شود که پاسخگوی نیازهای این افراد باشد.
11. هنگام سازمان‌دهی و انطباق خدمات اطلاع‌رسانی جهت دسترسی و استفاده افراد معلول، سازمان‌های متولّی امور معلولان باید مورد مشورت قرار گیرند.

اصل شماره 10: فرهنگ
دولت باید با اتخاذ تدابیری شرکت معلولان را در فعالیت‌های فرهنگی بر اساس حقوق مساوی با دیگران تضمین نمایند.
1. دولت‌ها باید شرایط لازم را به گونه‌ای فراهم کنند که افراد معلول، در شهر و روستا، فرصت استفاده از توانایی‌های بالقوّه خلاقه هنری و ذهنی خود را نه تنها به سود خود، بلکه برای غنا بخشیدن به جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، داشته باشند. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به حرکات موزون، موسیقی، ادبیات، هنرهای نمایشی، هنرهای تجسمی، نقاشی و پیکرتراشی اشاره کرد. در کشورهای در حال رشد، به ویژه باید روی اشکال سنتی و معاصر هنر، از جمله نمایش‌های عروسکی، از برخوانی متون و قصه‌گویی، تأکید شود.
2. دولت‌ها موظف‌اند قابلیت استفاده و دسترسی به مکان‌هایی که در آنها برنامه‌ها و خدمات فرهنگی ارائه و اجرا می‌شود، از جمله تماشاخانه‌ها، موزه‌ها، سالن‌های سینما و کتابخانه‌ها را برای افراد معلول گسترش دهند.
3. دولت‌ها باید ترتیبات فنی ویژه‌ای را طراحی و اجرا کنند که از طریق آن منابع نوشتاری، فیلم و نمایش برای افراد معلول قابل استفاده و دسترس‌پذیر سازی شود.


 
comment منبع
استانداردهای ملی خدمات کتابخانه‌ای برای نابینایان، شیرین تعاونی، تهران، 1379، ص 139-143.  
تاریخ ثبت در بانک 28 آبان 1397