کد jr-22200  
عنوان اول کودکان ناسازگار  
نویسنده حمیدرضا اشرفی  
عنوان مجموعه بیش فعالی و اوتیسم به زبان ساده  
نوع کاغذی  
ناشر سلیس  
محل چاپ مجموعه تهران  
سال چاپ 1391شمسی  
شماره صفحه (از) 121  
شماره صفحه (تا) 125  
زبان فارسی  
متن علل پیدایش اختلالات روانی مثل ناسازگاری متنوع است و عوامل ارثی، ذهنی و اجتماعی، ضایعات مغزی، محرومیت‌های عاطفی و استرس‌ها می‌تواند در پیدایش آن موثر باشد. کودک نمی‌تواند از احساسات خود مانند ترس، اضطراب، احساس محرومیت و شکست صحبت کنند ولی می‌تواند آنها را به زبان علائم جسمانی مانند بی‌اشتهایی، دل درد، سردرد، استفراغ یا اختلالات رفتاری مانند بی‌قراری، امتناع از رفتن به مدرسه، بهانه‌گیری و نظایر آن بیان کند. پس هر رفتاری غیر عادی کودک یا علائم جسمانی را به خصوص اگر علت عذری نداشته باشد باید به عنوان واکنش نسبت به شرایطی که در اطراف اوست در نظر گرفت، اما در اغلب موارد به این موضوع بی‌توجه هستیم.
غالباً فرزندان خود را به دلیل خطاها و اختلال‌ها محکوم می‌کنیم یا آنها را به باد ناسزا و تنبیه می‌گیریم و فراموش می‌کنیم که به جای آن باید خطاها و ندانم کاری‌های خودمان را دلیل بروز مشکلات آنها بدانیم. هدف این است که برخی از اختلالات ایذایی را بشناسیم و مشکلات در تعاملات دانش‌آموزی با یکدیگر و نوع رفتار آنها در محیط آموزشی و زندگی (خانواده) را بتوانیم تجزیه و تحلیل نماییم.
کودکان بیش فعال یا ADHD در تمرکز کردن مشکل بزرگی دارند. این‌گونه کودکان به نظر می‌رسد که بی‌توجه‌اند و مشکلات ویژه‌ای در کنترل فعالیت‌هایشان در موقعیت‌هایی که از آنها خواسته می‌شود بنشینند داشته باشند. مثلاً در مدرسه، سر کلاس درس و یا زمان صرف غذا وقتی که نیاز به بی‌حرکتی است در توقف حرکت و یا صحبت کردن ناتوان هستند.
آنها به طور مداوم حرکت می‌کنند، بی‌نظم و غیر قابل پیش‌بینی و بی‌ملاحظه هستند. همچنین فعالیت‌ها و حرکات آنها به نظر اتفاقی است. آنها خیلی سریع کفش‌ها و لباس‌هایشان را فرسوده می‌کنند و اسباب بازی‌های خود را می‌شکنند و بسیار زود، خانواده، معلمین و دوستان خود را خسته می‌نمایند. از برجسته‌ترین ویژگی‌های این اختلال بی‌قراری افراطی و فراخنای توجه بسیار ضعیف است که به رفتار تکانشی و فاقد سازمان منجر می‌شود. بر اساس درجه‌بندی والدین معلمین یک چهارم تا یک دوم از کودکان و نوجوانان بی‌قرارند اما هدفمند عمل می‌کنند ولی فعالیت کودکان بیش فعال فاقد نظم و هدف است. یک کودک طبیعی اگر ترغیب شود می‌تواند بنشیند و تمرکز کند ولی برای یک کودک بیش فعال انجام چنین عملی غیر ممکن است، پس عامل ممیزه رفتار حرکتی کودک بیش فعال کیفیت اتفاقی آن است نه افراطی بودن آن. این دانش‌آموزان در پیگیری آموزش و به پایان رساندن تکالیف مشکلات عمده‌ای دارند. آنها اغلب نمی‌توانند حتی به یاد آورند که باید چه کار کنند.
این کودکان از نظر سازگاری اجتماعی نیز مشکل داشته به طوری که از بازی‌های متناسب با سن خود امتناع می‌ورزند، در بازی‌های گروهی اخلال ایجاد کرده و قشقرق به راه می‌اندازند و باعث نزاع می‌شوند. در واقع بیش فعالی بر مراقبت از خود استقلال و اعتماد به نفس اثر منفی گذاشته و حوزه‌هایی را که کودک لازم است در آنها مهارت پیدا نماید تا تبدیل به یک موجود اجتماعی شود تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه کودکان به طور عادی تا اندازه‌ای بی‌قرارند ولی چنانچه بی‌قراری شدید و دائمی بوده و در رفتار کودک هماهنگی وجود نداشته باشد در این صورت بی‌قراری جنبه مرضی پیدا می‌کند. شروع بیماری در پسران 4 برابر بیشتر از دختران است و اکثر روا‌نشناسان عقیده دارند که اگرچه شروع بیماری قبل از 3 سالگی است ولی تشخیص بیماری در هفت سالگی که کودک به مدرسه می‌رود و احتیاج به آرامش، دقت و تمرکز حواس دارد، انجام می‌گیرد. اکثر این کودکان از قوای درک و هوش طبیعی و یا حتی بالاتر برخوردارند و خرابکاری‌های خود را به طور غیر مترقبه و ناگهانی انجام می‌دهند. مثالی در این مورد وضعیت کودکی است به نام علی که بیش از حد معمول ناراحت و بی‌قرار بوده است. این کودک لحظه‌ای آرام و قرار نداشت و حتی با دستان خود به در می‌کوبید که بچه‌ها زنگ تفریح است و همیشه می‌خواست سر کلاس توجه بچه‌ها و اطرافیانش را به خودش جلب کند و اگر چاره‌ای داشت به جای درب از پنجره وارد کلاس می‌شد. البته طبق بررسی‌ها نشان داده شد که از لحاظ وضعیت خانوادگی کاملاً در سطح مشکل و اختلافات خانوادگی قرار دارد.
ناپایداری در این کودکان از ماه‌های اول زندگی به صورت حساسیت به نور، صدا، حرارت، گریه زیاد و خواب کم، فرار از آغوش مادر، جیغ زدن و لگد زدن خود را نشان می‌دهد.
خواب و خوراک در این بچه‌ها عادی است. معمولاً در منزل بسیار ناراحت و در مدرسه بی‌قرارند. در انجام دادن تکالیف تحصیلی نظم و ترتیب خاصی ندارند و به راحتی نمی‌توان آنها را حمام کرد و لباس پوشاند.
بیش فعالان اغلب به دو دلیل در سال‌های اولیه مدرسه بیشتر تشخیص داده می‌شوند: اول این که تشخیص این اختلال قبل از سنین 4 و 5 سالگی به خاطر این که در این دوره رشدی، رفتارهای کودکان عادی شبیه به ملاک‌های موجود در بیش فعال است دشوار است. دوم این که موقعیت و شرایط مدرسه از کودکان تقاضاهایی دارند که در محیط‌های اولیه ما شاهد آنها نیستیم. یعنی کودکان در مدرسه لازم است آرام بنشینند، به معلم توجه کنند و تکالیف چالش برانگیز را انجام دهند. این‌گونه خواسته‌ها که در سطوح سنی بالاتر افزایش می‌یابند مشکلات عدم توجه را برجسته کرده و ایجاد ناتوانی برای کنترل سطح فعالیت می‌نمایند.
بی‌قراری و ناآرامی شدید مهم‌ترین عامل ناتوانی در یادگیری است.
 
comment منبع: بیش فعالی و اوتیسم به زبان ساده، حمیدرضا اشرفی، سلیس، تهران، 1391، ص 121-125.  
تاریخ ثبت در بانک 5 آبان 1397