| چکیده |
یکی از مباحث مهم در فقه شیعه صتکلیف است. تکلیف در لغت به معنای امر به انجام دادن کاری است که انجام دادنش برای کسی که به او امر شده مشقت دارد . و در اصطلاح اوامر و نواهی خداوند به بندگانش است در جهت انجام دادن و یا ندادن بعضی افعال از همین جهت اصطلاح صسن تکلیف به معنای رسیدن به بلوغ و انجام دادن وظایف شرعی بوجود آمده است .واژه تکلیف در قرآن بکار نرفته اما از مشتقات این مصدر بار در قرآن استفاده شده است که ناظر به معنای واحد است این معنای واحد که در عبارات متعدد بیان شده است از قبیل ص.... لاتکل ف نفس الاوسعها صلانکل ف نفسا الاوسعها و صلایکل ف الله نفسا الا ما اتاها .ناظر به این امر است که خداوند آدمی را به انجام دادن آنچه در توانش نیست مکلف نمی‌سازد.در روایات و احادیث نیز نکات مختلفی درباره تکلیف آمده است. از جمله گفته شده است که تکلیف امری دشوار نیست حال آنکه ثواب بسیار به آن تعلق می‌گیرد و نیز گفته شده است که سه گروه تکلیف ندارند و بازخواست نمی‌شوند در حدیث رفع به این نکته اشاره شده است که خداوند فوق طاقت بشر به او تکلیف نمی‌کند.براساس آنچه بیان شد این رساله در خصوص افرادی بحث می‌کند که عاجز از تکالیف شرعی و دینی خود هستند و می‌پردازد به انسانهایی که قادر به انجام تکالیف دینی خود نیستند و دلیل آن علیل بودن آنان است. چنین افرادی یا معلولیت آنها در دستانشان است یا در پاها و یا اینکه فاقدالعضو و ناقص‌العضو هستند و یا اخرس هستند که هر کدام از این افراد در عبادات و در حدود احکام شرعی، تکالیف خاصی دارند و شارع مقدس برای این دسته از افراد که نام برده شد حکم تکلیفی خاصی را بیان کرده است اما در عبادات که شامل طهارت ثلاث است بررسی می‌شود صلاة العاجز که شامل عجز در افعال و اذکار است و در حج احکام کسانی که قادر به انجام اعمال حج نیستند خواه به خاطر بیماری خواه بخاطر عجز و در حدود و دیات و قصاص مباحثی شامل دیه افراد ناقص‌العضو است براساس آیات و روایات بررسی خواهد گردید و نظرات و فتاوای فقهای بزرگوار بررسی خواهد شد.
|
