چکیده |
بیمارستان به عنوان مکانی که فرایند مراقبت و درمان انسان بیمار )که بخشی از جسم یا روان او آسیب دیده ( در آن انجام می گیرد از اهمیت خاصی برخوردار است؛ و در معماری آن، محوریت انسان و پاسخگویی به نیازهای او، در الویت است. درحالیکه مراکز درمانی در کشورما و همچنین در بسیاری از نقاط جهان، به گونه ای طراحی و ساخته می شود که فضا و محیط آنها نه تنها نقش مثبتی در جهت اهداف درمانی و شفابخشی ایفا نمی کند؛ بلکه با افزایش تنش و استرس، تأثیرات منفی زیادی به همراه دارد. یکی از راهکارهای مهمی که در دهه ی گذشته، در راستای ارتقاء کیفیت محیط مراکز درمانی بکارگرفته شد؛ ایجاد ارتباط بیماران با طبیعت در این مراکز می باشد. در دنیای مدرن پیشرفت روز افزون تکنولوژی باعث شده تا انسان از طبیعت که همواره منبع الهام وی بوده فاصله بگیرد، که این امر سبب ایجاد و تشدید مشکلاتی در سلامت جسم و روح افراد و به خصوص بیماران می شود. بهره گیری از طبیعت همواره در طراحی های معماری مد نظر بوده و از آن به عنوان عاملی برای ایجاد آرامش و کاهش فشارهای روانی یاد شده است. در این پژوهش به دنبال بررسی میزان و نحوه ارتباط با طبیعت در فضاهای درمانی و به ویژه مرکز اقامت معلولان هستیم تا از این طریق، راهکارهای عملی به منظور افزایش سرعت بهبود بیماری و آرامش و آسایش روحی و روانی بیماران را فراهم آوریم. چگونگی بهره گیری از راهکارهای عملی در حیطه معماری با تکیه بر اصول الهام از طبیعت و اصول طراحی بیوفیلیک از اهداف این پژوهش است. از آنجا که زندگی معلولین در مواجه با محدودیتهای خاصی است و معلولیت باعث اختلال در رابطه فرد با محیط می گردد، سعی شده است که در برنامه ریزی های محیطی، سازگار سازی محیط با شرایط خاص معلولین در نظر گرفته شود و از طریق شناخت وضعیت معماری درمانی در حال حاضر و مطالعه رویکردهای طراحی های مطرح جهان و در نتیجه یافتن اصول کلیدی طراحی بناهای درمانی از کارآمدی عملکردی گرفته تا آفرینش محیطی شفابخش، و بیان آنها به زبان معمارانه دست یافت. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت نیازهای معلولین و محدودیت های حرکتی آنها و ایجاد محیطی سرزنده و شفابخش در جهت آسایش جسمانی و روانی معلولین با تکیه بر اصول طراحی بیوفیلیک می باشد. نتایج پژوهش حاضر راهکارهای عملی برای طراحی با استفاده از اصول بیوفیلیک در مراکز توانبخشی معلولان به منظور سرعت در بهبود و بازتوانی، بازیابی توجه، کاهش استرس و ایجاد آرامش و آسایش جسمانی و روانی را ارائه می دهد.
|