| کد | pr-22981 |
|---|---|
| نام | علی |
| نام خانوادگی | محمود |
| سال تولد | 1878 |
| وضعیت جسمی | نابینا |
| نوع فعالیت | علمی-فرهنگی |
| زبان | عربی |
| مهارت | حافظ کل قرآن |
| کشور | مصر |
| استان | قاهره |
| متن زندگی نامه |
نابینا و قاری مشهور مصری است. او در 1878م در مجله درب الحجاری بخش الجمالیه منطقه الحسین قاهره متولد شد. در کودکی بینایی‌اش را از دست داد و نابینای مطلق شد. او با تلاش و کوشش توانست فنون قرائت را فرا گیرد و نزد استادان مبرز مصری آموزش دید. پس از چند سال به عنوان قاری و بلال قاریان به شهرت جهانی برسد. اکنون گوشه‌هایی از زندگی او را گزارش می‌کنیم: حفظ کل قرآن: استاد علی محمود در خانواده‌ای متمول زاده شد و از کودکی به حفظ قرآن و علوم قرآنی روی آورد و با تلمذ در محضر شیخ ابوهاشم الشبراوی در مکتب خانه مسجد فاطمه ام الغلام در الجمالیه کل قرآن را حفظ کرد. پس از آن فن تجوید را فراگرفت و قرائت را در محضر شیخ مبروک حسنین از اساتید مشهور زمان خود آموخت، او در فقه نیز مهارت یافت و شیخ عبدالقادر المزنی به عنوان استاد فقه، این علم را به او آموخت. شیخ علی محمود در فن موسیقی نیز تسلط داشت و در جوانی که به عنوان قاری مسجدالحسین برگزیده شد، همزمان در زمینه موسیقی نیز فعالیت می‌کرد. اذان ماندگار: او در دوران جوانی، اذانی با بهره‌مندی از مهارت موسیقایی‌اش از خود به یادگار گذاشت که تا به امروز همچنان شهره است و در میان علاقهمندانش محبوبیتی خاص دارد. مبتهلی کم‌نظیر: شیخ را معجزه صوت و لحن و سیدالقراء می‌خوانند؛ کسی که فن ابتهال را نیز آموخت و در جوانی به استادی بی‌رقیب در اجرای ابتهال و سرودهای دینی تبدیل شد نخستین تلاوت در رادیو قرآن مصر صوت شیخ علی محمود برای نخستین بار در سال 1939 در رادیو قرآن مصر طنین‌انداز شد و از همان زمان طرفداران زیادی پیدا کرد و به قاری مورد تأیید این رسانه تبدیل شد. نخستین تلاوت او در رادیو قرآن مصر 40 دقیقه به طول انجامید و شامل سوره حمد و آیاتی از سوره بقره بود. قرائت رادیویی زیبا و دل‌نشین شیخ در آن زمان سبب شد که تلاوت‌های او به طور معمول شب‌های دوشنبه هر هفته برای علاقهمندانش در رادیو قرآن مصر پخش شود. تربیت شاگردان: افراد بسیار از محضرش استفاده کرده و قاریان زیادی از محضر شیخ بهره‌مند شدند که بعدها نام آنها در تاریخ مصر نوین ماندگار شد، از آن جمله شیخ محمد رفعت بود که بلال مصری‌ها پس از شنیدن تلاوتش در سال 1918، آینده‌ای درخشان را به او نوید داد؛ نویدی که بعدها به واقعیت پیوست. طه الفشنی، مبتهل معروف جهان عرب، محمد الفیومی، عبدالسمیع البیومی و کامل یوسف البهتیمی نیز از دیگر قاریان مصری بودند که از محضر شیخ بی‌نصیب نماندند. کارنامه: شیخ علی محمود در سال 1946 میلادی دار فانی را وداع گفت؛ اول دی‌ماه مصادف با 21 دسامبر 2017 درست 139 سال از درگذشت او می‌گذرد؛ او میراثی ارزشمند و ماندگار در تلاوت از خود به یادگار گذاشت که امروزه از آن تنها تلاوت آیاتی از سوره انفال، یوسف، کهف، مریم، انبیاء، قیامت، سوره‌های کوتاه قرآن و همچنین ابتهال و سروده‌های دینی که ضبط شد، با جستجو در اینترنت و شبکه اجتماعی توییتر قابل دسترسی است. در مجموع باید گفت مرحوم شیخ علی محمود، یک شخصیت ذوالفنون بود و همچنان در مصر فقط از دیدگاه قرائت یا ابتهال به او نگاه نمی‌شود. صدای زیبای استاد علی محمود همواره نوازنده دل و جان مستمعان است. صوتی که هیچ‌گاه به جهت آن اجر و مزدی از طرف این استاد طلب نشد. در مصر کمتر قاری مانند علی محمود پیدا می‌شود که شاگردهای او هر یک خود فرد برجسته‌ای در فن تلاوت و تواشیح باشند. جالب آن است که دو تلاوت را نمی‌توان از علی محمود پیدا کرد که در این دو تلاوت ردیف‌های مشترک وجود داشته باشد. لحن مرحوم علی محمود، دارای پیچیدگی‌های فوق‌العاده‌ای است؛ او از نبوغ موسیقیایی بالایی برخوردار بوده و به لحاظ تسلطش بر مقالات و الحان بسیار توانمند بوده است. او از فواصل مختلف در نفس‌های لحنی بهره می‌برده و از مقام‌های مهجور و متروک نیز استفاده می‌کرده و یک تحریر اضافه در خواندنش وجود ندارد نکته مهم که نباید از آن گذشت این است که سبک علی محمود، قابل استفاده برای همه نیست این سبک از نظر اجرا سبک بسیار مشکلی است و در قله کارهای هنری قرار دارد و فقط توسط کسانی که از لحاظ قرائت به یک مرحله قابل قبول و استانداردی رسیده‌اند، قابل استفاده است. مأخذ رایحه، شماره 131، تیر 1396، ص71 |
| تاریخ ثبت در بانک | 12 دی 1397 |